ماه اول بارداری شروع دوره‌ای حساس از زندگی بانوان است. برخی از زنان در این ماه، متوجه باردرای خود نمی‌شوند. از این رو، توجه زیادی به تغذیه و سلامت خود نمی‌کنند. با شناسایی هر چه زودتر علائم ماه بارداری، شما می‌توانید اقدامات لازم برای تقویت جنین را از اوایل حاملگی انجام دهید.
با مطالعه این مقاله از سایت آی آر مای شاپ، علائم ماه بارداری و بایدها و نبایدهای این ماه به طور کامل آشنا می‌شوید.
ماه اول بارداری از چه تاریخی شروع میشود؟
اولین روزهای لقاح جنین تقریبا در اواسط چرخه قاعدگی زنان اتفاق می‌افتد. علائم اولیه بارداری از حدود ۱۰ روز بعد از لقاح ظاهر میشود. اما ممکن است در برخی از افراد تا سه یا چهار ماهگی هم دید‌ه نشود.
احتمالا در ماه اول بارداری متوجه تغییراتی در بدن خود شد‌ه و مشکوک به این باشید که “آیا باردار هستید یا خیر!؟”. ممکن است شما به جز تاخیر در پریود خود، هیچ نشانه‌ای از بارداری را مشاهده نکنید. اگر مشکوک به حاملگی هستید، واجب است که یک تست بارداری خانگی (بی بی چک) انجام دهید. اگر نتیجه تست مثبت باشد، به احتمال زیاد شما باردار هستید و باید برای انجام آزمایش خون و مراقبت‌های اولیه به پزشک مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: مراحل بارداری هفته به هفته
تاریخ زایمان چگونه محاسبه میشود؟
احتمالا شما هم در ماه اول بارداری، مشتاق این هستید که بدانید نوزاد شما چه زمانی به دنیا می‌آید. برای این کار می‌توانید از اپلیکیشن‌های آنلاین استفاده کنید، اما پزشک زنان و زایمان تاریخ دقیق‌تری به شما ارائه خواهد داد.
در حالت کلی، تاریخ زایمان شما ۴۰ هفته یا ۲۸۰ روز بعد از اولین روز آخرین قاعدگی شما محاسبه میشود. به خاطر داشتـه باشید که این تاریخ فقط یک تخمین است. ممکن است شما تاریخ آخرین قاعدگی خود را به یاد نداشتـه باشید یا طول چرخه قاعدگی شما کوتاهتر یا بیشتر از میانگین ۲۸ روزه باشد. در این صورت، تشخیص دقیق زمان تخمک‌گذاری یا لقاح بسیار دشوار خواهد بود.
در اغلب موارد، نوزادان دقیقاً در موعد مقرر به دنیا نمی‌آیند و وقت زایمان دو هفته زودتر یا دیرتر از موعد فرا می‌رسد. به همین جهت، پیش‌بینی زمان دقیق زایمان آنچنان هم حائز اهیمت نیست.
علائم ماه اول بارداری چیست؟
به طور کلی، در ماه اول باردای علائم زیادی مشخص نمی‌شود. با این حال، برخی از افراد علائمی از قبیل زیر را در یک ماهگی مشاهده می‌کنند:
- یبوست
- نفخ شکم
- گرفتگی عضلات رحم
- حالت تهوع صبحگاهی
- بیزاری از برخی بوها و غذاها
- احساس خستگی غیر معمول
- دردناک یا حساس شد‌ن سینه‌ها
- احساس اضطرب، هیجان و خلسه
- تکرر ادرار به علت افزایش خون در بدن
- لکه بینی ( به علت خونریزی لانه‌گزینی)
- تغییرات خلق و خوی در اثر افزایش سطح هورمون‌ها
- از دست رفتـن یک دوره از سیکل قاعدگی (بارزترین علامت بارداری)
لازم است بدانید که اکثر علائم اولیه بارداری شبیه به دردهای قاعدگی هستند. از این رو، ممکن است که شما بدون اطلاع از حاملگی خود فکر کنید که در شرف پریود شد‌ن هستید.
ماه اول بارداری کدام قسمت جنین تشکیل میشود؟
مراحل اولیه تشکیل سلول تخم در ماه اول بارداری شکل می‌گیرد. پس از لقاح، تخمک بارور شد‌ه در امتداد لوله فالوپ به سمت رحم حرکت می‌کند، جایی که در دیواره رحم کاشتـه میشود.
در ادامه تخمک به دسته‌ای از سلول‌ها تقسیم میشود که برخی از آنها به جنین تبدیل می‌شوند. برخی از آنها نیز در نهایت به جفت تبدیل می‌شوند (که تغذیه کودک شما در دوران حاملگی را تامین می‌کند). در این حین، بند ناف نیز تشکیل میشود که وظیفه آن رساند‌ن مواد مغذی به جنین و از بین‌برد‌ن مواد زائد است.
به طور کلی، ماه اول بارداری، مهم‌ترین ماه برای رشد سریع کودک شما است. بدین جهت که تمامی اندام‌های داخلی، استخوان‌ها و اندام‌های کوچک جنین در این ماه شکل می‌گیرند.
بیشتر بخوانید: تشخیص جنسیت جنین در اوایل بارداری؛ دختر یا پسر؟!
تغییرات ظاهری در ماه اول بارداری چگونه است؟
عموما در ماه اول بارداری، هیچ تغییر ظاهری قابل ملاحظه‌ای در بدن مادر مشاهده نمی‌شود. البته این بدان معنا نیست که درون بدن شما هم اتفاقی نمی‌افتد.
در این ماه، باید برای تقویت سلامت عمومی و تغذیه بدن خود تلاش کنید. به همین منظور لازم است که روزانه یک مکمل مولتی ویتامین برای اطمینان از تامین مواد مغذی مورد نیاز خود و فرزندتان مصرف کنید. همچنین یک برنامه ورزشی متعادل در طول روز داشتـه باشید.
توجه داشتـه باشید که تمامی برنامه‌های غذایی و ورزشی شما در ماه اول بارداری باید با مشورت پزشک تعیین شد‌ه باشد.
مراقبت های ماه اول بارداری شامل چه مواردی است؟
از آنجاییکه ماه اول بارداری برهه حساس و چالش‌برانگیزی است، نیاز به رعایت موارد زیادی دارد. مهم‌ترین نکات مراقبتی که باید در این ماه بدان توجه داشتـه باشید، مواردی از قبیل زیر است:
- در طول روز استراحت کافی داشته باشید.
- زیر نظر پزشک یک برنامه ورزشی مناسب برای خود تنظیم کنید.
- برنامه ایده‌آلی جهت ترک سیگار و الکل و کاهش سطح استرس خود تنظیم کنید.
- به محض اینکه متوجه حاملگی خود شدید، به یک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
- هنگامی که بارداری شما تایید شد، به دستور پزشک ویتامین‌های مکمل را به موقع مصرف کنید.
دستورات ماه اول بارداری که اجرای آنها الزامی است کدامند؟
مراقبت‌های ماه اول بارداری تا حدود زیادی به حفظ سلامت شما و کودکتان کمک می‌کند. اما رعایت برخی دستورات از جمله موارد زیر نیز الزامی است:
- ساعات خواب خود را کمی افزایش دهید. به طوریکه میزان خواب شما در طول شبانه‌روز، کمتر از هشت تا نه ساعت نباشد.
- همواره در طول حاملگی هیدراته بمانید. هیدراتاسیون به جلوگیری از زایمان زودرس، سردرد، سنگ کلیه و سرگیجه کمک می‌کند.
- در مورد تغذیه بارداری و اینکه آیا نیاز به مصرف ویتامین‌های دوران بارداری مانند اسید فولیک دارید یا خیر، با پزشک خود صحبت کنید.
- واکسن آنفولانزا و کووید-۱۹ را در موعد مقرر بزنید. به دلیل تغییراتی که در سیستم ایمنی، قلب و ریه‌های شما ایجاد میشود، بیشتر مستعد ابتلا به بیماری‌های جدی و ویروسی هستید.
- جهت تامین میزای فولات (اسید فولیک) کافی تمرکز کنید. مهم است که بدانید در سه ماهه اول حاملگی باید روزانه ۶۰۰ میکروگرم اسید فولیک مصرف کنید. اگر قبل از بارداری از مکمل های اسید فولیک استفاده نمی‌کردید، بلافاصله شروع کنید
چه کارهایی در ماه اول بارداری نباید انجام داد؟
اگر باردار هستید و به دنبال زایمانی راحت و بی‌دردسر، باید از انجام برخی کارها خوددرای نمایید. مهم‌ترین کارهایی که در ماه بارداری باید از انجام آنها پرهیز نمایید، در ذیل آمده است:
- اگر با آلرژی دست و پنجه نرم می‌کنید، سعی کنید از محرک‌های آلرژی دوری کنید.
- از سونا و جکوزی خودداری کنید. استفاده از سونا، جکوزی یا اتاق بخار خطر گرمازدگی، کم‌آبی و غش را در پی دارد.
- از مصرف کافئین زیاد خودداری کنید. کافئین می‌تواند از جفت عبور کند و بر ضربان قلب کودک در حال رشد شما تأثیر بگذارد.
- تا حد ممکن جعبه زباله را تمیز نکنید. میلیون‌ها انگل در ضایعات داخل سطل زباله وجود دارد که به شدت برای افراد باردار خطرناک است.
- به هیچ عنوان گوشت خام نخورید. افراد باردار که گوشت و تخم مرغ خام یا نیم‌پز می‌خورند، در معرض خطر ابتلا به لیستریوز و توکسوپلاسموز هستند.
- بطری آسپرینی که برای تسکین سردرد استفاده می‌کردید ممکن است در دوران حاملگی برای شما خطرناک باشد. به همین جهت از مصرف خودسرانه داروهای مسکن اجتناب کنید.
- برخلاف گفتـه افراد قدیمی، شما در واقع برای دو نفر غذا نمی‌خورید. فقط در دوران بارداری به کالری و تغذیه بیشتری نیاز خواهید داشت. بنابراین نیازی به دوبرابر کرد‌ن میزان دریافتی خود ندارید.
- پرخوری نکنید تا از اضافه وزن دوران حاملگی در امان بمانید. مطالعات نشان می‌دهد افرادی که در دوران بارداری اضافه وزن می‌گیرند، کودک آنها در آینده در معرض خطر بیشتری برای چاقی قرار می‌گیرد.
- به جای کمیت مواد غذایی مصرفی، روی کیفیت غذای خود تمرکز کنید. بدن خود را با مواد غذایی سالم تامین کنید. در صورت امکان، غذاهای غیر ارگانیک و حاوی مواد افزودنی را انتخاب نکنید و در عوض از منابع غذایی محلی تغذیه کنید.
ماه اول بارداری چی بخوریم؟
علاوه بر ویتامین‌ها و مکمل‌های دارویی، مصرف برخی غذاها نیز تاثیر زیادی در رشد جنین دارد. از این رو، باید بیشتر از قبل به تغذیه دوران بارداری خود توجه کرد‌ه و رژیم غذایی سرشار از مواد مغذی داشتـه باشید.
غذاهای با رنگ روشن بیشترین مواد مغذی و آنتی اکسیدان را دارند. لذا توصیه ما این است که مصرف غذاهای رنگارنگ و اشتهاآور از جمله موارد زیر را تا حد ممکن بالا ببرید:
- اسفناج سبز تیره
- هویج نارنجی
- سیب قرمز
- زغال اخته
- موز زرد
- و غیره
چکیده هر آنچه لازم است در مورد ماه اول بارداری بدانید
ماه اول بارداری، اولین روزهای تشکیل سلول تخم و انجام لقاح بود‌ه که نیاز به رعایت نکات مراقبتی فراوانی دارد. اولین مراحل رشد جنین در این دوران شکل می‌گیرد. لذا بانوان باردار باید به محض اطلاع از بارداری، اقدامات مراقبتی لازم را تحت نظر پزشک خود انجام دهند.
مهم‌ترین کارهایی که انجام آنها موجب تقویت جنین میشود، مصرف مواد غذایی سالم و مغذی و پیروی از برنامه ورزشی متعادل و روزانه است. در کنار این‌ها انجام برخی کارها نیز در ماه اول بارداری برای زنان باردار ممنوع است. مهم‌ترین آنها مصرف سیگار و الکل و سایر دخانیات است. رعایت نکات مراقبتی مذکور در این مقاله، موجب جلوگیری از سقط جنین و زایمان زودرس میشود.
