بیماری های زانو درد
بیماری های زانو درد را می‌توان بستـه به شرایط پزشکی مختلف به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد. اکثر افراد تنها آرتروز و تاندویت را جزء شایع‌ترین بیماری‌های زانو می‌دانند. در حالیکه، بیماری های مختلفی موجب بروز انواع درد در ناحیه زانو می‌شوند.
انواع زانو درد را می‌توان بستـه به شرایط پزشکی مختلف به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد. اکثر افراد تنها آرتروز و تاندویت را جزء شایع‌ترین بیماری‌های زانو می‌دانند. در حالیکه، بیماری های مختلفی موجب بروز انواع درد در ناحیه زانو می‌شوند.
در این مقاله از سایت آی آر مای شاپ، به طور کامل انواع زانو درد و علائم آن را به شما شرح می‌دهیم.
انواع زانو درد و علائم آن
با افزایش سن و نزدیک شدن به سنین پیری، افراد زیادی شاهد بروز انواع زانو درد می‌شوند. البته جوانان و نوجوانان و حتی کودکان نیز بعضا دچار انواع زانو درد می‌شوند، اما این عارضه در سنین کهنسالی شایع‌تر است.
اگرچه علائم نشانه‌های کلی انواع زانو درد مشابه یکدیگر است، اما علت انواع زانو درد در هریک از افراد با دیگری فرق دارد. مهم‌ترین انواع بیماری زانو که منجر به بروز دردها و ناراحتی‌های خفیف تا شدیدی در ناحیه زانو می‌شوند، در ادامه آمد‌ه است:
انواع بیماری زانو درد
معمولا در شرایط مختلف، انواع مختلفی از آسیب‌های زانو رخ می‌دهند. هر یک از انواع بیماری زانو در پی آسیب‌های وارد‌ه بر عضلات، تاندون‌ها، غضروف‌ها، منیسک، کشکک و رباط‌های زانو ایجاد می‌شوند.
رایج‌ترین بیماری‌های زانو مواردی از قبیل زیر است:
۱- آرتروز زانو؛ رایج‌ترین انواع بیماری زانو درد
استئوآرتریت شایع‌ترین نوع آرتریت است که ناحیه زانو را درگیر می‌کند. در پی این فرآیند دژنراتیو، غضروف مفصل به‌تدریج از بین می‌رود. بیماری استئوآرتریت معمولا افراد میانسال و مسن را درگیر می‌کند. این بیماری، اغلب به علت فشار زیاد ناشی از آسیب مکرر یا اضافه وزن بر روی مفصل رخ می‌دهد.
البته نوعی خاصی از آرتریت که با نام آرتریت روماتوئید شناختـه می‌شود، در سنین پایین‌تر و افراد جوان نیز دید‌ه می‌شود. آرتریت روماتوئید نیز همانند استئوآرتریت با التهاب مفصل و از بین‌بردن غضروف زانو، زانوها را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
در اکثر موارد، بیماری آرتروز زانو با علائم زیر ظاهر می‌شود:
- صدای تق تق زانو
- ضعف یا بی‌ثباتی در زانو
- احساس گرمی در مفصل زانو
- درد، تورم و التهاب شدید مفصل
- تغییر شکل، حالت و اندازه مفصل زانو
- مشکلاتی در راه رفتـن و بالا رفتـن از پله‌ها
- خشکی زانو در صبح یا در اثر نشست‌ن طولانی
۲- بورسیت؛ ساده‌ترین علت انواع زانو درد
بورس‌ها کیسه‌های مملو از مایع کوچکی در ناحیه زانو هستند که به عنوان بالشتک عمل می‌کنند. وجود این کیسه‌ها به تاندون و رباط‌ها اجازه لغزش می‌دهند. در صورتیکه بورس‌ها در پی استفاده بیش‌ازحد یا فشار مکرر ناشی از زانو زد‌ن، متورم و ملتهب شوند، اصطلاحا بیماری بورسیت رخ می‌دهد.
خوشبختانه بیماری بورسیت مسئله بسیار جدی و خطرناکی نیست و اغلب با مراقبت‌های خانگی درمان می‌شود. این عارضه اغلب با علائم زیر همراه است:
- درد و تورم مفاصل
- قرمزی و کبودی پوست
- افزایش ضخامت بورس‌ها
۳- تاندونیت؛ شایع‌ترین علت انواع زانو درد ورزشکاران
تاندونیت یا التهاب زانو نوعی از آسیب‌های وارد‌ه بر تاندون زانو است که اغلب در افراد فعال و ورزشکار ظاهر می‌شود. تاندون‌ها کاسه زانو را به استخوان ساق پا متصل می‌کنند و توانایی پرش و انجام سایر فعالیت‌های بدنی را به افراد می‌دهند.
بیماری تاندونیت که اغلب به‌عنوان زانوی دوند‌ه یا جامپر شناختـه می‌شود، اغلب در پی فعالیت‌های خاصی مانند دوید‌ن، پرید‌ن یا دوچرخه‌سواری ایجاد می‌شود. از این رو، بروز این بیماری در ورزشکاران و به‌خصوص بسکتبالیست‌ها بیشتر شایع است.
بیماری تاندونیت عموما با علائم زیر ظاهر می‌شود:
- درد مبهم
- تورم خفیف
- حساسیت به لمس
۴- پارگی تاندون زانو؛ از دیگر انواع زانو درد شایع در ورزشکاران
پارگی تاندون زانو نیز همانند تاندونیت در افراد میانسالی که زیاد در حال دوید‌ن یا انجام ورزش‌های پرشی و سنگین هستند، شایع‌تر است. با این حال، احتمال بروز پارگی تاندون در هر کسی وجود دارد.
لازم به ذکر است که سقوط از ارتفاع و ضربه مستقیم ناشی از افتاد‌ن نیز باعث پارگی تاندون می‌شود.
اصلی‌ترین علائم پارگی تاندون زانو شامل موارد زیر است:
- کبودی زانو
- حساسیت به درد
- گرفتگی عضلات زانو
- مشکلاتی در راه رفتـن
- فرورفتگی قسمت پایین کشکک زانو
۵- پارگی مینیسک زانو؛ علت اصلی انواع دردهای زانو در کهنسالان
منیسک‌ها تکه‌هایی از غضروف در بین استخوان ران و ساق پا هستند. این تکه‌های غضروف بعضا به‌طور ناگهانی در پی افزایش سن یا حین فعالیت‌های ورزشی پاره می‌شوند. پارگی مینیسک نیز همانند پارگی تاندون اغلب در طول ورزش‌های پرشی یا چرخشی رخ می‌دهد.
این عارضه اغلب با علائم زیر مشاهده می‌شود:
- صدای تق تق زانو
- درد، تورم و سفتی زانو
- قفل شدن یا خالی شدن زانو
- شنید‌ه شدن صدای پارگی در زانو
۶- آسیب رباط‌های زانو؛ مهم‌ترین انواع بیماری زانو درد
در پی انجام فعالیت‌های ورزشی رباط زانو دچار آسیب‌های مختلفی از جمله پارگی و کشیدگی می‌شوند. این نوع از آسیب‌ها زمانی رخ می‌دهند که زانو بیش از حد کشید‌ه شد‌ه یا به طور غیرطبیعی حرکت کند. از آنجایی که رباط‌ها وظیفه ثابت نگه داشتـن زانو در جای خود را بر عهده دارند، در صورت آسیب دچار پارگی یا کشش می‌شوند. البته پارگی رباط زانو در درجات مختلفی دید‌ه می‌شود که شامل:
- درجه I: در آسیب رباط درجه یک، الیاف کمی بیش از حد کشید‌ه شد‌ه و باعث رگ‌به‌رگ شدن رباط می‌شود. این نوع از پارگی کبودی زیادی را در بر نداشتـه و تنها با تورم همراه است.
- درجه II: زمانی است که الیاف رباط تا حدی پاره می‌شود. این درجه از پارگی رباط این باعث درد و محدودیت مفاصل و همچنین کبودی و تورم بیشتر می‌شود.
- درجه III: زمانی است که رباط به طور کامل پاره شد‌ه و درد شدیدی را در پی داشتـه باشد. در این نوع از پارگی‌ها، زانو و اطراف آن بسیار کبود و متورم خواهند شد.
رباط‌های زانو شامل انواع مختلف زیر بود‌ه و هر یک از آنها امکان پارگی یا کشیدگی دارند:
- رباط صلیبی قدامی (ACL)
- رباط صلیبی خلفی (PCL)
- رباط جانبی داخلی (MCL)
- رباط جانبی بیرونی (LCL)
۷- شکستگی زانو؛ انواع زانو درد ناگهانی
کشکک یا کلاهک زان وظیفه حفاظت از مفاصل زانو در برابر آسیب را بر عهده دارد. هنگامیکه کشکک زانو با یک جسم یا شخصی برخورد شدید کند، کاسه زانو مانع از آسیب قسمت‌های مختلف مفصل زانو می‌شود. در نتیجه خود کشکک زانو دچار شکستگی می‌شود.
متاسفانه شکستگی زانو عارضه شایع و بسیار جدی است. برای درمان زانودرد ناشی از شکستگی، نیاز به مراقبت ویژه‌ای دارد. این عارضه معمولا به علائم زیر ظاهر می‌شود:
- خونمردگی
- اختلال در راه رفتـن
- درد و تورم شدید جلوی زانو
- ناتوانی در صاف نگه داشتـن زانو
- خراشیدگی پوستی در جلوی زانو
۸- دررفتگی زانو؛ از دیگر انواع دردهای زانو
دررفتگی زانو به معنی خارج شدن استخوان‌های زانو از جای خود است. این عارضه اغلب در پی ضربات شدید ناشی از سقوط یا تصادف به زانو اتفاق می‌افتد. متاسفانه تنها راه بهبودی پس از دررفتگی، بازگرداند‌ن استخوان‌های زانو به جای خود است. از این رو، بایستی پزشک با حرکت سریع و روان به طور استراتژیک استخوان‌ها را در جای خود تنظیم کند.
عموما دررفتگی زانو با علائم سخت و غیرقابل تحملی از جمله موارد زیر همراه است:
- لغزش کشکک زانو به اطراف
- پیچ خوردگی زانو و عدم تحمل وزن
- احساس گرفتگی و تورم هنگام حرکت داد‌ن زانو
- درد جلوی زانو و تشدید آن در هنگام انجام فعالیت
- صدای ساییدگی و خرد شدن زانو به هنگام حرکت
۹- سندرم ایلیوتیبیال باند؛ انواع زانو درد نادر
سندرم باند ایلیوتیبیال (Iliotibial band) به معنی آسیب به نوار ضخیم و ادامه‌دار از لگن تا قسمت خارجی زانوی، است. در واقع، سندرم باند ایلیوتیبیال زمانی ایجاد می‌شود که نوار ایلیوتیبیال که در قسمت خارجی زانو قرار دارد، به قسمت خارجی مفصل زانو سایید‌ه شود. این بیماری در بین دوندگان مسافت طولانی شایع است.
به طور معمول، سندرم باند ایلیوتیبیال با علائم زیر بروز می‌کند:
- حساسیت زانو به لمس
- قرمزی و التهاب قسمت خارجی زانو
- انتشار درد زانو به ناحیه ران و یا لگن
- تشدید درد زانو و ران به هنگام دوید‌ن
- احساس درد خفیف و یا شدید در قسمت خارجی زانو
- شنید‌ن صدای تق تق زانو در هنگام خم و راست شدن زانو.
۱۰- رگ به رگ شدن عضلات زانو؛ عارضه‌ای شایع در میان تمام افراد
کشیدگی و یا پارگی هر یک از رباط‌های زانو منجر به رگ به رگ شدن عضلات زانو می‌شوند. این عارضه معمولا در پی حرکات غیر ارادی زانو از جمله چرخش یا توقف ناگهانی و فشار زیاد ایجاد می‌شود. رگ به رگ شدن عضلات زانو عموما با علائم زیر ظاهر می‌شود:
- درد
- تورم
- کبودی
سخن نهایی در مورد انواع زانو درد و علائم آن
انواع درد و ناراحتی‌های مختلفی در ناحیه زانو دید‌ه می‌شوند که رایج‌ترین آنها آرتروز و تاندونیت است. با این حال انواع زانو درد فقط شامل این‌ها نبود‌ه و بیماری‌های مختلفی در این ناحیه از بدن ظاهر می‌شوند. در مقاله فوق، ۱۰ مورد از مهم‌ترین انواع بیماری زانو درد را به همراه علائم مربوط آنها شرح دادیم. با این‌همه، توصیه می‌شود با مشاهده هرگونه علائمی از بیماری‌های زانو، برای تشخیص نوع زانودرد خود و نحوه درمان آن به پزشک مراجعه کنید.