تعویض مفصل زانو
تعویض مفصل زانو یکی از حساسترین جراحیهای زانو است که نیاز به مراقبت زیادی دارد. این عمل به منظور ترمیم بافت آسیبدیده مفصل زانو انجام شده و نیازمند برخی اقدامات مراقبتی بعد از جراحی است. در صورت عدم توجه کافی به مراقبتهای بعد از عمل، شاهد عوارض جراحی تعویض زانو خواهید بود. لذا توصیه میشود مدت اندکی را صرف مطالعه این مقاله آیآرمایشاپ کنید، تا از صفر تا صد عمل تعویض مفصل زانو مطلع شوید.
تعویض مفصل زانو چیست و چگونه انجام میشود؟
جراحی تعویض مفصل زانو با هدف جایگزین کردن بخشهایی از مفاصل آسیبدیده یا فرسوده زانو انجام میگیرد. این عمل موجب کاهش درد و بهبود عملکرد زانو شده و از فرسودگی مفصل زانو جلوگیری مینماید.
در طول جراحی تعویض مفاصل زانو، استخوان و غضروف آسیبدیده با قطعاتی از جنس فلز و پلاستیک جایگزین میشود. مفاصل مصنوعی و تکنیکهای جراحی مناسب برای بیمار بستـه به سن، وزن، سطح فعالیت، اندازه و شکل زانو و سلامت کلی وی انتخاب میشود.
شایعترین دلیل جراحی تعویض مفصل، کاهش درد ناشی از آرتریت است. افرادی که نیاز به جراحی تعویض مفصل زانو دارند معمولا در راه رفتـن، بالا رفتـن از پلهها و بلند شدن از روی صندلی مشکل دارند.
رباط ها نوارهای بافتی هستند که به نگه داشتـن مفاصل در کنار هم کمک میکنند. اگر رباطهای زانو به اندازه کافی برای نگهداری مفصل زانو قوی نباشند، جراح ایمپلنتهایی را برای اتصال آنها به همدیگر استفاده میکند.
جراحی تعویض مفصل زانو چند ساعت طول می کشد؟
مدت زمان عمل تعویض مفصل زانو معمولاً یک تا دو ساعت به طول میانجامد. این جراحی معمولا نیاز به بستری چند روزه در بیمارستان دارد.
برای انجام این روش، جراح در ابتدا برشی روی زانو ایجاد میکند. سپس استخوان و غضروف آسیبدیده بیمار را از بین میبرد و استخوان سالم را دستنخورده باقی میگذارد. در نهایت، قطعات جایگزین را در استخوان ران، ساق پا و کاسه زانو قرار داده و فرآیند عمل پایان میگیرد.
هزینه تعویض مفصل زانو
به طور دقیق نمیتوان هزینه جراحی تعویض مفصل زانو برای رهایی از زانودرد را پیشبینی کرد. این عامل بستگی به موارد زیادی از جمله نوع واحد درمانی (خصوصی یا عمومی)، تخصص پزشک معالج و روزهای مرخصی در بیمارستان دارد. با این حال، توصیه ما این است که جراحی تعویض مفصل را در مراکز درمانی تحت پوشش بیمه درمان خود انجام دهید.
نکات مراقبتی قبل از عمل تعویض مفصل زانو
همانند هر عمل دیگری، تعویض مفصل زانو نیز مستلزم رعایت برخی نکات مراقبتی قبل و بعد از عمل است. جراح معالج عموما به شما توصیه میکند که قبل از عمل حتما نکات زیر را رعایت کنید:
- مصرف برخی داروها و مکملهای غذایی را قبل از جراحی خود متوقف کنید.
- بعد از نیمه شب روز جراحی خود چیزی نخورید.
- یک فضای نشیمن در طبقه همکف منزل خود ایجاد کنید؛ زیرا بالا رفتـن از پلهها بعد از جراحی تعویض مفصل دشوار است.
- میلههای ایمنی یا نردهای مطمئن را در دوش یا حمام خود نصب کنید.
- نردههای راه پله را ایمن کنید.
- یک صندلی ثابت با بالشتک و پشتی محکم و یک زیرپایی برای بلند کردن پای خود تهیه کنید.
- اگر توالت (فرنگی) کم ارتفاع دارید، صندلی توالت را بلند کنید.
- یک نیمکت یا صندلی ثابت برای حمام خود تهیه کنید.
- اگر به هر گونه دارو، لاتکس، نوار چسب و مواد بیهوشی حساسیت دارید، قبل از عمل به پزشک خود اطلاع دهید.
- پزشک خود را از تمام داروها (تجویز شده و بدون نسخه) و مکملهای گیاهی که مصرف میکنید مطلع کنید.
- اگر سابقه اختلالات خونریزی دارید یا اگر از داروهای ضد انعقاد خون، استفاده میکنید، به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است لازم باشد که این داروها را قبل از عمل قطع کنید.
- اگر باردار هستید یا مشکوک به بارداری هستید، باید به پزشک خود اطلاع دهید.
مراقبت بعد از عمل تعویض مفصل زانو
پس از جراحی تعویض مفصل، شما را برای مشاهده به اتاق ریکاوری میبرند. هنگامی که فشار خون، نبض و تنفس شما ثابت شد و هوشیار بودید، به اتاق بیمارستان منتقل خواهید شد.
شروع حرکت مفصل جدید پس از جراحی بسیار مهم است. یک فیزیوتراپ بلافاصله پس از جراحی با شما ملاقات خواهد کرد و یک برنامه ورزشی برای شما برنامهریزی میکند. ممکن است برای شروع فیزیوتراپی از دستگاه حرکت غیرفعال پیوستـه (CPM) استفاده شود. این دستگاه مفصل زانوی جدید شما را از طریق دامنه حرکتی خود در حال استراحت، حرکت میدهد. درد شما با دارو های مناسب زانودرد کنترل میشود تا بتوانید در تمرین شرکت کنید. به شما یک برنامه ورزشی داده میشود که هم در بیمارستان و هم بعد از ترخیص باید دنبال کنید. شما به خانه یا مرکز توانبخشی مرخص خواهید شد.
رعایت اقدامات زیر بعد از عمل تعویض مفصل زانو الزامی است:
- لازم است هنگامی که در خانه هستید، ناحیه جراحی را تمیز و خشک نگه دارید.
- پزشک دستورالعملهای خاصی برای حمام کردن به شما میدهد.
- بخیهها یا منگنههای جراحی در طی یک ویزیت بعدی مطب برداشتـه میشوند.
- برای کمک به کاهش تورم، از شما خواستـه میشود که پای خود را بالا بیاورید یا یخ را روی زانو بمالید.
- طبق توصیه پزشک، داروهای مسکن برای کاهش درد مصرف کنید.
- آسپرین یا برخی داروهای ضد درد دیگر احتمال خونریزی را افزایش میدهد. بنابرین مطمئن شوید که فقط داروهای توصیه شده را مصرف کنید.
- شما می توانید رژیم غذایی عادی خود را از سر بگیرید مگر اینکه پزشک به شما توصیه دیگری کند.
- تا زمانی که پزشک به شما بگوید نباید رانندگی کنید. سایر محدودیتهای فعالیت ممکن است اعمال شود. بهبودی کامل پس از جراحی ممکن است چند ماه طول بکشد.
- مهم است که از افتادن پس از جراحی تعویض زانو خودداری کنید، زیرا زمین خوردن منجر به آسیب به مفصل جدید میشود.
- احتمالاً از شما خواسته می شود تمرینات تنفسی مکرر انجام دهید و به تدریج سطح فعالیت خود را افزایش دهید.
راه رفتـن بعد از عمل تعویض مفصل زانو
همانطور که در بالا گفتـه شد، راه رفتـن بعد از عمل تعویض مفصل کاری دشوار است. لازم است که برای چندین هفته پس از عمل از عصا یا واکر برای راه رفتـن خود استفاده کنید. بنابراین قبل از جراحی، حتما آنها را تهیه کنید.
درمانگر شما یک وسیله کمکی (عصا یا واکر) را به شما توصیه میکند تا زمانیکه قدرت و تعادل شما بهبود یابد و راه بروید.
ایا عمل تعویض مفصل زانو خطرناک است؟
برای اکثر افراد، تعویض مفصل زانو باعث تسکین درد، بهبود تحرک و کیفیت زندگی بهتر میشود. به طوریکه میتوان انتظار داشت اکثر تعویض زانوها حداقل ۱۵ تا ۲۰ سال طول بکشد. بنابراین این جراحی خطرناک هم فرض نمیشود.
پس از بهبودی کامل، میتوانید به فعالیتهای مختلف کمضرر مانند پیادهروی، شنا، گلف یا دوچرخهسواری بپردازید. اما باید از فعالیتهای تاثیرگذارتر مانند دویدن و ورزشهایی که شامل تماس یا پریدن است، اجتناب کنید.
عوارض تعویض مفصل زانو
جراحی تعویض مفصل زانو مانند هر جراحی دیگری خطراتی را به همراه دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
- عفونت زانو
- شکستگی
- خونریزی
- لخته شدن خون
- ادامه درد یا سفتی
- شل شدن یا فرسودگی پروتز
- ضعف یا بیحسی اعصاب یا رگهای خونی
چکیده مطلب در مورد جراحی تعویض مفصل زانو
جراحی تعویض مفصـل زانو برای افرادی نیاز است که مفصل زانوی آنها به دلایل مختلف آسیب دیده باشد. این عمل تقریبا کمی سخت و دشوار است و نیاز به مراقبتهای خاصی است. به طوریکه اکثر افراد بعد از عمل تعویض مفصل دچار مشکلاتی در راه رفتـن میشوند. برای بهبود سریعتر این مشکلات نیاز به استفاده از عصا یا واکر است.
پزشکان توصیه میکنند که جراحی تعویض مفصل زانو را حتما در مراکز درمانی پیشرفتـه انجام دهید. همچنین برای کمک به بهبودی بعد از عمل، شخصی را بهعنوان پرستار در کنار خود همراه داشتـه باشید. در غیر این صورت با مشکلات متعددی در انجام کارهای روزمره خود مواجه خواهید شد.