درمان زانو درد با روشهای مختلفی از ورزش و تمرینات فیزیکی تا عمل جراحی امکانپذیر است. افرادی که به مشکلات زانو و درد غضروف یا مفاصل این ناحیه دچار شدهاند، دقیقا نمیدانند که کدام یک از راهکارهای درمانی را انتخاب کنند. درمان زانو درد با روشهای خانگی، ورزش و تمرینات بدنی، طب سوزنی، گیاهان دارویی یا جراحی امکان پذیر است. با این حال تشخیص نوع روش درمان مناسب برعهده پزشک است.
در این مقاله همراه ما باشید تا بهترین و کارآمدترین روش درمان زانو درد را برای خود انتخاب کنید.
برای درمان زانو درد چه کار کنیم؟
دردهای زانو یکی از دردناکترین مشکلات عضلانی است که به هنگام بروز، حرکت را برای ما دشوار میسازند. عموما مشکلات زانو به هنگام کهنسالی سراغ ما میآیند. با این حال در دوران جوانی و حتی نوجوانی نیز میتوانند بر حسب عوامل مختلفی از جمله موارد زیر ظاهر شوند:
- افزایش وزن
- حمل اشیاء سنگین
- فعالیتهای سخت بدنی
- ضربات سخت به هنگام ورزش
بیشتر بخوانید: زانو درد ؛ علل، علائم و راههای بهبود آن را بشناسید!
درمان قطعی زانو درد و پا درد؛ از طب سنتی تا عمل جراحی
برای شروع درمان زانو درد، اولین و مهمترین گام مراجعه به پزشک و تشخیص نوع و علت بیماری است. پزشک معالج برای تشخیص مشکل زانوی شما معاینات فیزیکی مختلفی را انجام خواهد داد تا به وجود هرگونه درد، تورم حساسیت، گرما و کبودی در زانوی شما پی ببرد.
در صورتیکه تشخیص بیماری با حرکت مفاصل پا و نشانههای ظاهری آن ممکن نباشد، پزشک ازطریق تستهای زیر قادر به تشخیص خواهد بود:
- توموگرافی
- سونوگرافی
- سی تی اسکن
- تصویربرداری مانند اشعه ایکس
- تستهای آزمایشگاهی از قبیل:
- آرتروسنتز
- رزونانس مغناطیسی (MRI)
معمولا پزشک، یکی از مشکلات زیر را به عنوان دلیل دردهای زانو معرفی میکند:
- نقرس
- آرتریت
- آرتروز زانو
- بورسیت زانو
- روماتیسم مفصلی
- سندرم پاتلوفمورال
- پارگی مینیسک زانو
- ساییدگی کشکک زانو
- عفونت، مانند سلولیت
در نهایت پزشک با توجه به عامل درد زانوی شما، روشهای متفاوتی که در ادامه مقاله ذکر میکنیم را برای درمان توصیه خواهد کرد:
بیشتر بخوانید: انواع زانو درد؛ ۱۰ مورد از شایعترین انواع بیماری های زانو
مصرف داروی مناسب برای تسکین زانو درد افراد مسن و جوان
ابتداییترین مرحله درمان پزشکی، تجویز دارو است. پزشک معالج با تجویز دارو و مصرف آنها، میکوشد از درد بیمار بکاهد. سپس ادامه مراحل درمانی را شروع میکند.
سادهترین راهکار درمانی که اکثر افراد بدون تجویز پزشک شروع به مصرف آنها میکنند، داروهای بدون نسخه (OTC) و آرامبخش است. بهترین قرص برای زانو درد شامل یکی از داروهای تجویزی یا OTC زیر است:
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند:
- ایبوپروفن
- استامینوفن
- کپسایسین
- داروهایی تجویزی مانند:
- دولوکستین
- ترامادول
البته برای تسکین درد و التهاب شدید، پزشک ممکن است گلوکوکورتیکوئیدها یا کورتیکواستروئیدها را مستقیماً به مفصل تزریق کند. اینها باعث تسکین موقتی درد میشوند، اما تزریق مکرر استروئید عوارضی دارد؛ بنابراین پزشک معمولاً این درمانها را محدود میکند.
حفظ تعادل وزن؛ روشی ایدهآل برای درمان زانو درد شدید
اگر در حال حاضر اضافه وزن دارید، کاهش میزان کمی از وزنتان تاثیر بسیار مشهودی در بهبود زانودردتان خواهد داشت. کاهش وزن، فشار روی مفاصل را کم میکند و سبب بهبودی هرچه سریعتر بیماری میشود. همچنین در کاهش التهاب و خطر مشکلات سلامتی مانند فشار خون بالا، دیابت نوع ۲ و بیماریهای قلبی عروقی نیز موثر است.
در صورتیکه وزن شما بیش از میزان متعادل باشد، پزشک انجام یک برنامه ورزشی مناسب برای کاهش ناراحتی زانو را توصیه خواهد کرد.
درمان زانو درد با ورزش و تمرینات کششی
اگر میخواهید زودتر از حد معمول مشکل درد زانوی خود را رفع کنید، حتما ورزش منظم را در برنامه روزمره خود قرار دهید. با انجام تمرینات بدنی علاوه بر مدیریت وزن به افزایش قدرت عضلانی و کاهش استرس خود کمک خواهید کرد. یک پزشک یا فیزیوتراپیست میتواند به شما در تهیه یک برنامه مناسب کمک کند.
تمرینات ورزشی مناسب برای تسکین ناراحتی زانو عبارتند از:
- شنا
- یوگا
- تایچی
- پیادهروی
- ایروبیک در آب
- دوچرخهسواری
- تمرینات کششی، تقویتی و تعادلی
درمان زانو درد با فیزیوتراپی
فیزیوتراپی همواره به عنوان روشی ایدهآل برای درمان زانو درد خفیف تا شدید معرفی میشود. فیزیوتراپی همچنین بخشی جداییناپذیر بهبودی پس از جراحی زانو است. دلیل این امر آن است که برخی از جراحیهای رایج زانو، بعد از عمل مستلزم توانبخشی با فیزیوتراپیست هستند. مهمترین جراحیهای نیازمند فیزیوتراپی عبارتند از:
- تعویض زانو (TKR یا PKR)
- ترمیم آسیبهای ورزشی
- آرتروسکوپی زانو برای ترمیم مفصل یا رباط
اگرچه تمرینات فیزیوتراپی روشی برای تسکین دردهای زانو هستند، اما انجام خودسرانه آنها به هیچ وجه توصیه نمیشود. بنابراین شروع تمرینات فیزیوتراپی را با تشخیص پزشک یا فیزیوتراپیست شروع کنید. آنها با بررسی زانوهای شما، نوع آسیب وارده را تشخیص و بهترین تمرینات را تجویز میکنند.
درمان زانو درد خیلی شدید با عمل جراحی
در مواردی که آسیب زانوی شما نیاز به جراحی داشته باشد، معمولاً نیازی به انجام فوری عمل نیست. قبل از تصمیمگیری، مزایا و معایب هر روش را در نظر بگیرید. اگر تصمیم به جراحی دارید، پزشک با توجه به نوع مشکل شما یکی از گزینههای زیر را پیشنهاد خواهد داد:
- جراحی تعویض جزئی زانو: در این روش، جراح تنها قسمت آسیبدیده زانوی شما را با قطعات فلزی و پلاستیکی تعویض میکند. این جراحی معمولاً از طریق برشهای کوچک انجام میشود.
- استئوتومی: طی این روش، استخوان ران یا ساق پا را برای تراز بهتر زانو و تسکین درد آرتریت برمیدارند. به کمک این جراحی امکان دارد جراحی تعویض کامل زانو را به تاخیر بیندازید یا از آن اجتناب کنید.
- جراحی آرتروسکوپی: در این جراحی، پزشک آسیب مفصلی را با استفاده از دوربین فیبر نوری و ابزارهای بلند و باریکی معاینه و ترمیم خواهد کرد. این ابزارها از طریق چند برش کوچک به اطراف زانوی شما وارد میشوند.
- تعویض کامل زانو: که در آن جراح شما استخوان و غضروف آسیبدیده را از استخوان ران، ساق پا و کاسه زانو جدا میکند. سپس آن را با یک مفصل مصنوعی ساختهشده از آلیاژهای فلزی، پلاستیکهای درجه یک و پلیمرها جایگزین میکند.
بیشتر بخوانید: علت درد زانو؛ بیماریها و مشکلات مربوط به ناحیه زانو
درمان زانو درد با طب سوزنی
مطالعات نشان میدهند که طب سوزنی یکی از روشهای درمانی موثر در درمان زانو درد ناشی از آرتروز است. در این روش درمانی سوزنهای نازکی به اندازه مو را در پوست بخشهای خاصی از بدن قرار میدهند.
درمان خانگی زانو درد
در اکثر موارد، افراد مسن و میانسال به دنبال راهی آسانتر برای بهبود دردهای خفیف زانوی خود هستند. به همین منظور، راههای مختلفی را تحت عنوان درمان خانگی زانو درد امتحان میکنند. اگرچه تمام این روشها در بهبود درد زانو موثر نیستند، اما بعضا اثرات مثبتی را از خود بر جای میگذارند.
روشهای خانگی مناسبی برای درمان زانو درد وجود دارد که با انجام مکرر آنها از تحمل فشار جراحی یا مصرف متوالی دارو رها خواهید شد. این موارد شامل:
- کاردرمانی
- ماساژ درمانی
- گرمادرمانی و سرمادرمانی
- تحریک الکتریکی پوستی (TENS)
- استفاده از تجهیزات پزشکی پیشرفته مانند زانوبند اسپیلاوایزر و زاپیامکس
- مصرف ویتامینهای موثر در تقویت عضلات زانو شامل ویتایمن A ،D ،C و کلسیم
* جهت خرید آنلاین زانونبد زاپیامکس از فروشگاه اینترنتی آی آر مای شاپ اینجا کلیک کنید.
درمان زانو درد در خانه با مراقبتهای خانگی
قبل از هرچیز باید بدانید که درمانهای پزشکی به اندازه خود شما نمیتوانند به رفع مشکل کمک کنند. زیرا روشهای درمانی مختلف بدون استراحت و مراقبتهای خانگی معنی ندارد.
برای اینکه زودتر به نتیجه دلخواه خود برسید، نکات مراقبتی زیر را فراموش نکنید:
- صاف بنشینید و بدن خود را خم نکنید.
- برای پیاده روی و تحرک، کفشهای طبی و راحت پوشید.
- از میوهها و سبزیجات حاوی فیبر بالا در رژیم غذایی خود استفاده کنید.
- روی صندلی نشینمن خود یک بالش قرار دهید و صندلی خود را بالا ببرید.
- به کمک روغنهای گیاهی و ضدالتهاب، زانوی خود را هر روز کمی ماساژ دهید.
درمان گیاهی زانو درد؛ راهحلی موثر یا بیاثر؟!
داروهای گیاهی و تاثیر آنها در بهبود دردهای عضلانی از قدیمالایام برای عموم مردم شناخته شده است. از آنجائیکه گیاهان طبیعی گوناگونی در طبیعت موجود است، مردم استفادههای گوناگونی از انواع مختلف آنها میکنند. درمان خانگی زانودرد یکی از صدها کاربرد گیاهان دارویی است که توسط پزشکان نیز تائید شده است.
داروهای طبیعی کمک قابل ملاحظهای به مدیریت علائم خفیف زانو درد میکنند، بویژه اگر از آنها در کنار سایر گزینههای درمانی استفاده کنید. خواص ضد التهابی گیاهان دارویی، آنها را تبدیل به گزینهای موثر در تسکین درد آرتریت روماتوئید (RA) یا آرتروز زانو کرده است. با این حال، محققان برای حمایت از استفاده گیاهان دارویی و اثبات اثرات منفی آنها نیاز به تحقیقات علمی بیشتری دارند. به همین جهت توصیه میشود قبل از مصرف هر داروی گیاهی برای زانو درد و سایر مشکلات سلامتی خود، با پزشک مشورت کنید.
درمان زانو درد با گیاهان دارویی
درد خفیف زانو نیز همانند سایر بیماریهای نه چندان شدید، ممکن است با استفاده از گیاهان دارویی موجود در خانه درمان شود.
- کندر
- ریحان
- بابونه
- زنجبیل
- آلوئهورا
- زردچوبه
- اکالیپتوس
- مرزنجوش
- روغن نعناع
- اسطوخودوس
تمامی موارد فوق به روش خوراکی، تهیه ماسک موضعی، ماساژ یا دمنوش استفاده میشوند.
در ادامه مقاله لیست کاملی از انواع داروی گیاهی مورد استفاده در درمان خانگی زانو درد را به شما معرفی میکنیم:
گیاهان دارویی موثر در بهبود زانو درد
انواع مختلفی از داروی گیاهی در طب سنتی مورد استفاده قرار میگیرد که بخشی از آنها در درمان خانگی زانودرد موثر هستند. بهترین گیاهان طبیعی موثر در تسکین درد و ناراحتیهای زانو، شامل موارد زیر هستند:
۱- سرکه سیب؛ بهترین داروی گیاهی ضد التهاب برای رفع درد زانو
خواص ضد التهابی سرکه سیب، در مطالعات زیادی تائید شده است. از این رو پزشکان همواره به توصیه استفاده از این محصول گیاهی مفید در رژیم غذایی روزمره میکنند. آنها بر این باورند که مصرف مداوم سرکه سیب سبب تسکین دردهای آرتریت و انواع دیگر زانودرد میشود.
۲- پوست درخت بید؛ گیاهی ایدهآل برای بهبود درد مفاصل
مطالعات نشان میدهند که عصاره پوست درخت بید تاثیر بسزایی در کاهش تب و التهاب و تسکین درد مفاصل دارد. البته امکان بروز برخی عوارض احتمالی بعد از مصرف این گیاه نیز وجود داشتـه و تثبیت کارایی آن نیاز به تحقیقات فراوانی دارد.
برای بهرهمندی از خواص ضد درد و التهاب پوست درخت بید، میتوانید آن را به شکل دمنوش قرص تهیه و استفاده کنید. فقط به یاد داشتـه باشید که در صورت درگیری با مشکلات زیر، قبل از استفاده پوست درخت بید با پزشک خود مشورت کنید:
- آلرژی به آسپرین
- گروه سنی زیر ۱۸ سال
- مصرف هر داروی ضد التهاب دیگر
- مشکلات گوارشی، دیابت یا مشکلات کبدی
- استفاده از استازولامید برای درمان حالت تهوع و سرگیجه
- مصرف داروهای رقیقکننده خون یا داروهای کاهش فشار خون
رایجترین عوارض جانبی گزارش شده از مصرف پوست درخت بید، شامل موارد زیر است:
- ناراحتی معده
- فشار خون بالا
- زخم معده و خونریزی در صورت مصرف بیش از حد
- یک واکنش آلرژیک، بهخصوص در صورت آلرژی به آسپرین
۳- درمان زانو درد با زنجبیل؛ گیاهی معطر و بسیار پرخاصیت
گیاه زنجبیل در اشکال مختلفی موجود بوده و کاربردهای فراوانی در آشپزی، داروسازی و تولید لوازم آرایشی و بهداشتی دارد. این گیاه ارزشمند با خواص بینظیر خود به درمان انواع مشکلات مختلف بهویژه تسکین درد مفاصل کمک میکند.
محققان دریافتهاند که عصاره زنجبیل فواید دارویی قابل توجهی داشتـه و به کاهش درد آرتریت کمک میکند. خواص ضد التهاب این گیاه دارویی، آن را از سایر داروهای طبیعی متمایز کرده است. به طوریکه محققان ادعا میکنند این گیاه ارزشمند جایگزین داروهای مسکن و NSAID میتواند باشد!
از قدیم در طب سنتی از زنجبیل برای درمان حالت تهوع استفاده میشود. در حال حاضر، تاثیر این گیاه در درمان RA، OA و درد مفاصل و عضلات نیز ثابت شده است.
زنجبیل بهعنوان یک داروی گیاهی موثر در درمان خانگی زانو درد ناشی از آرتریت روماتوئید شناختـه میشود. این گیاه همچنین به جلوگیری از تخریب استخوانها نیز کمک میکند.
گیاه زنجبیل به طریق زیر قابل استفاده بوده و اثربخشی ایدهآلی را در هر روش ارائه میکند:
- دمنوش به صورت دمکرده یا جوشیده
- رنده کردن ریشه زنجبیل تازه به غذاهای در حال طبخ و سالادها
- استفاده از پودر زنجبیل بهعنوان ادویه در انواع غذاهای خام یا پختـه
لازم به ذکر است که عصاره زنجبیل با برخی داروها مانند وارفارین و داروهای رقیقکننده خون تداخل دارد. از این رو، توصیه میشود قبل از مصرف مقدار بالایی از زنجبیل با پزشک مشورت کنید.
۴- درمان قطعی زانو درد با کندر؛ گیاهی ضد درد و التهاب
کندر پرخاصیت و قوی است که از قدیم استفاده آن در طب سنتی رایج بوده است. این گیاه دارای فعالیت ضد درد و التهابی و ضد آرتریت است. گیاه کندر با بهبود شکاف مفصل زانو، کاهش استئوفیتها و تضعیف واسطههای التهابی مرتبط با OA زانو، اثرات مفیدی بر آرتریت اعمال میکند.
۵- درمان خانگی زانو درد با پودر زردچوبه؛ ادویهای معطر با خواص دارویی فراوان
زردچوبه پودر زرد رنگی است که از یک گیاه گلدار تهیه میشود. این ادویه طعم و رنگ خاصی را به غذاها و دمنوشهای دارویی میبخشد. اصلیترین ماده موجود در زرچوبه، کورکومین نام دارد که خواص ضد التهابی به آن میبخشد.
به علت خواص ضد التهاب و آنتیاکسیدان زرچوبه استفاده زیادی از آن در طب سنتی میشود. این گیاه معطر به عنوان داروی گیاهی تسکیندهنده برای رفع ناراحتیهای ناشی از OA، RA و سایر شرایط آرتریت نیز استفاده میشود.
این گیاه احتمالا برای بزرگسالان بیخطر است، اما مصرف دوزهای بالا یا استفاده طولانیمدت آن منجر به ناراحتی دستگاه گوارش میشود.
۶- چای سبز؛ از جمله گیاهان دارویی بسیار موثر در درمان درد زانو
چای سبز یکی از محبوبترین نوشیدنیهای جهان است که خواص درمانی بیشماری به همراه دارد. این گیاه دارویی سبب کاهش التهابهای بدن شده و تاثیرات شگرفی در درمان آرتروز زانو ارائه میدهد.
۷- آلوئه ورا؛ داروی گیاهی همه کاره
آلوئه ورا گیاهی با خواص بسیار متعدد است که کاربردهای فراوانی دارد. این گیاه در اشکال مختلفی از قبیل قرص، پودر، ژل و برگ موجود است. هر یک از اشکال گیاه آلوئه ورا کاربرد بهخصوصی داشتـه و فواید مختلفی را به ارمغان میآورند.
بسیاری از مردم از آلوئه ورا برای درمان خراشهای کوچک پوستی مانند آفتاب سوختگی استفاده میکنند. این گیاه خواص دارویی ارزشمندی هم در زمینه کمک به درد مفاصل ارائه میدهد.
گیاه آلوئه ورا دارای خواص ضد التهابی بوده و به تسکین درد OA کمک میکند. استفاده از این گیاه اثرات منفی گوارشی داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) را در پی نداشتـه و تقریبا بیخطر است. با این حال ممکن است که مصرف خوراکی آن موجب بروز برخی عوارض جانبی شود.
ممکن است سطح گلوکز را کاهش دهد و با برخی از داروهای دیابت تداخل داشته باشد.
۸- پنجه گربه؛ داروی گیاهی اثربخش در کاهش درد و التهاب زانو
پنجه گربه یکی دیگر از گیاهان دارویی ضد التهاب و موثر در کاهش تورم ناشی از آرتریت است. این گیاه از پوست و ریشه درخت انگور گرمسیری که در آمریکای جنوبی و مرکزی میروید، به دست میآید.
از دیرباز مردم گیاه پنجه گربه را بهعنوان یک داروی ضد التهاب و برای تقویت سیستم ایمنی استفاده میکنند. مطالعات پزشکی نیز نشان میدهند که پنجه گربه از جمله گیاهان دارویی موثر در کاهش تورم مفاصل ناشی از بیماری آرتریت روماتوئید است. با این حال، احتمال دارد که با مصرف این گیاه دچار عوارض جانبی زیر شوید:
- سر درد
- سرگیجه
- حالت تهوع
- فشار خون پایین
۹- روغنهای برگرفتـه از عصاره گیاهان مختلف
روغن گل گاو زبان، توت سیاه و گل مغربی سه داروی گیاهی بسیار مفید برای درد زانو هستند. استفاده مداوم از این روغنهای گیاهی کمک قابل توجهی به تسکین درد آرتریت روماتوئید میکند.
۱۰- روغن اکالیپتوس؛ از دیگر روغنهای طبیعی مورد استفاده در درمان زانو درد
روغن تقطیر شده از برگهای اکالیپتوس نیر داروی گیاهی دیگری است که برای درمان مشکلات زانو استفاده میشود. روغن اکالیپتوس حاوی خواص ضد باکتری، ضد ویروسی و ضد التهابی است. فلاونوئیدها و تاننهای موجود در برگهای اکالیپتوس نیز دارای خواص آنتیاکسیدانی بوده و به کاهش التهاب و درد کمک میکنند.
خلاصهای از بهترین راهکارها برای رهایی از زانو درد
درد و ناراحتی زانو در بخشهای مختلفی از قبیل استخوان، غضروف، مفاصل، تاندون و رباطهای آن دلایل خاصی دارد. هریک از این مشکلات نیازمند روشهای درمانی مناسبی هستند.
سادهترین راه درمان زانو درد در خانه، بهرهگیری از روشهای درمان خانگی شامل استراحت، ورزش، تغذیه مناسب و ماساژدرمانی است. البته دردهای شدید زانو به این راحتی درمان نمیشوند و به انجام تستها و آزمایشهای تشخیصی و تجویز پزشک نیاز دارند. پس از بررسیهای لازم، پزشک قادر به تشخیص دقیق نوع بیماری و بهترین راهحل درمانی مناسب با درد خواهد بود.
طب سنتی نیز جزء گزینههای درمانی راحت و پیشگیرانه است که کمک شایان توجهی به بهبود دردهای مفصلی میکند. در این روش، با بهرهگیری از داروهای گیاهی در اشکال مختلف، به تسکین درد و التیام بیمار کمک میکنند. درمان های گیاهی در صورت ترکیب با درمانهای پزشکی، تاثیر دوچندانی را ارائه میبخشند.
سوالات متداول
با روشهای خانگی متفاوتی میتوان زانو درد را در خانه درمان کرد. بهترین روشهای موجود، استفاده از پمادهای موضعی و داروهای گیاهی همراه با ورزش و کنترل وزن است.
این نوع از درمان، عمدتا برای زانو دردهای شدید و دردناک بهویژه آسیبهای وارده بر زانوی ورزشکاران به کار میرود.
خیر، در مواردی اندک و فقط با تشخیص پزشک نیاز به عمل جراحی امری ضروری است.