خمیدگی زانو یا بد فرمی فلکشن، ناتوانی در صاف کردن و باز یا بسته کردن کامل زانو است که منجر به بدشکلی و همچنین محدودیت در حرکات این عضو می‌شود. مواردی همچون خمیدگی‌های مکرر زانو، زمین خوردن و آسیب‌های جدی نقش اساسی در افزایش بروز این بیماری در افراد دارند و یکی از علت های زانو درد به شمار می رود.
درصورتی‌که با مشاهده علائم اولیه این بیماری به پزشک مراجعه نکنید، با گذر زمان دردها و بیماری‌های جدی‌تری را تجربه خواهید کرد. با توجه به تمامی این موارد آی آر مای شاپ در کنار شما است تا به طور کامل درباره این بیماری و روش‌های کامل درمانی با شما صحبت کنیم.
شرایط مفصلی مهمترین دلیل خمیدگی زانو
مفصل زانو پیچیده‌تر و بیشتر از یک مفصل لولایی ساده است. از اصلی‌ترین عملکردهای مفصل زانو می‌توان به خم شدن، برگشت به حالت اولیه و تحمل وزن بدنی هر فرد اشاره کرد. برای انجام تمامی این فعالیت‌ها، بدن به حمایت مفصل زانو نیاز دارد. در همین راستا مفصل برای به حرکت در آوردن زانو به چندین ساختار منحصر به فرد متکی است. مفصل برای به حرکت درآوردن زانو از چهار استخوان اصلی تشکیل شده است:
- استخوان ران که استخوان بالایی مفصل را تشکیل می‌دهد.
- کاسه زانو یا کشکک زانو که در امتداد جلوی استخوان ران قرار دارد.
- استخوان ساق پا که قسمت پایینی مفصل را جهت تحمل وزن بدن تشکیل می‌دهد.
- نازک نی که به نگه داشتن اتصالات زانو به مفصل کمک می‌کند.
همانطور که گفته شد کمانش زانو رابطه مستقیمی با شرایط مفصل فرد دارد. کاسه زانوی فرد در زمان خمیدگی، به آهستگی به درون حفره استخوان ران پا وارد می‌شود. در برخی از شرایط عواملی همانند فاکتورهای مکانیکی زانو منجر به شل شدن کاسه زانو خواهد شد.
بیماری خمیدگی زانو به‌طور متوسط در نوجوانان و در دهه ۲۰ زندگی برخی از افراد رخ می‌دهد. به علت عریض‌تر بودن اندازه لگن خانوم‌ها نسبت به آقایان، احتمال بیشتر کمانش زانو به علت ناهمترازی لگن وجود دارد. در افرادی که مستعد ناهمترازی هستند، این مشکل به علت استفاده بیش از حد یا در برخی از موارد به علت فشار ناشی از اضافه وزن است.
افرادی که حداقل یک بار با سانحه دررفتگی کاسه زانو روبهرو شده‌اند، نسبت به فردی که در این موقعیت قرار نگرفته است بیشتر در معرض خطر دوباره دررفتن لگن قرار دارند. در بسیاری از موارد، خمیدگی زانو با مواردی همچون درد بسیار شدید در ناحیه کاسه زانو، کاهش دامنه حرکتی، تغییر فرم زانو، ساییدگی شدید استخوان مفاصل و حساسیت به لمس در افراد همراه است.
آسیب به زانو که باعث خمیدگی زانو می شود
برخلاف تصور برخی از افراد حتی فعالیت‌های جزئی و کوچک با تکرار می‌توانند منجر به آسیب رساندن به زانو شوند. مواردی که در آسیب به زانو منجر به انحراف زانو می‌شوند، به شرح زیر است:
- آرتروز زانو: این عارضه که در راستای دهیدراته شدن زانو ایجاد می‌شود، ورم و خشکی مفاصل زانو به ویژه در هنگام صبح را به همراه دارد.
- تاندونیت چهارسر: در بیماری تاندونیت چهارسر، عضلات چهار منجر باعث احساس درد در جلو یا بالای زانو می‌شود.
- آسیب دیدن رباط‌ها یا مفاصل زانو: در این بیماری دردهای بسیار شدید همانند دردهای بسیار تیز، ورم و دشواری در حرکت دادن زانو همراه است.
- بورسیت زانو: بورسیت زانو با علائمی همچون داغ شدن شدید در ناحیه زانو، التهاب، ورم‌های شدید در نواحی زانو و همچنین درد در نواحی زیر زانو همراه است.
- کیست بیکر: این نوع عارضه که به کیست بیکر شناخته شده، در نواحی پشت زانو گرفتگی و ورم به همراه درد شدید ایجاد می‌شود.
- سندرم باند ایلیوتیبیال: در این بیماری درد و سوزش بسیار زیادی در اطراف دور زانو قابل احساس است که در نهایت به اطراف مفاصل ران یا ران سرایت می‌کند.
- سندرم پاتلموفمورال: در سندرم پاتلموفمورال درد خفیفی و مبهمی در جلوی زانوی فرد ایجاد می‌شود.
- تاندونیت همسترینگ: در زمانی که فرد به تاندونیت همسترینگ که یکی از اساسی‌ترین علل درد کمانش زانو است، دچار می‌شود؛ درد را در نواحی پشت زانو و ران حس می‌کند.
اعصابی که از زانوی شما منشعب می‌شود، به قسمت پایین کمر کشیده خواهند شد. بنابراین، علاوه‌بر قسمت زانو، اعضای دیگر نیز درگیر خواهند شد.
بهترین تمرینات برای درمان کمانش زانو
ورزش‌های ملایم یکی از برترین درمان‌های طبیعی برای زانو درد است. ورزش می‌تواند قدرت و انعطاف پذیری را افزایش دهد و به‌ویژه منجر به ماهیچه و مفاصل زانو شود. نرمش‌های ملایم کمک زیادی در راستای بازگشت سلامتی ماهیچه‌ها می‌کنند و همچنین می‌توانند خطرات ناشی از حرکات ورزشی شدید را کاهش دهند.
۱٫ حرکت پر طرفدار اسکات نیمه
یکی از راه‌ها برای درمان خمیدگی زانو، انجام حرکت نیم اسکات است. این حرکت به تقویت پاها، عضلات چهار سر، همسترینگ و باسن کمک اساسی می‌کند.
- در ابتدا به صورت ایستاده پاهای خود را به اندازه عرض شانه باز کنید.
- در گام بعد انگشتان پای خود را به سمت جلو کشیده و به روبهرو نگاه کنید.
- سپس به آرامی زانوی خود را خم کنید (همانند زمانی که بر یک صندلی می‌نشینید، خم شده و تا نیمه‌های راه یک اسکات کامل بزنید و سپس مکث کنید).
- در گام آخر با کمک پاشنه‌های پای خود، رو به بالا فشار وارد کرده و به حالت ایستاده برگردید.
سعی کنید در طول روز این حرکت را به تعداد ۱۰ ست تکرار کنید و ۲ یا ۳ ست را به صورت کامل انجام دهید.
۲٫ حرکات تقویت همسترینگ
حرکات ویژه همسترینگ، حرکاتی فوق العاده جهت تقویت عضلات همسترینگ و باسن شما و درمان زانوی پرانتزی و خمیدگی زانو محسوب می شود. در راستای شروع این حرکت مراحل زیر به شما کمک می‌کنند.
- در حالت ایستاده پاهای خود را به اندازه عرض شانه خود باز کرده و انگشتان پای خود را رو به جلو قرار دهید. (درصورتی‌که حفظ تعادل برای شما مشکل است بهتر است از یک تکیه‌گاه برای انجام این حرکت کمک بگیرید)
- یکی از زانوهای خود را خم کرده و پاشنه پای خود را به سمت باسن بلند کنید.
- پاهای خود را حدود ۱۰ ثانیه نگه دارید و سپس پای خود را زمین بگذارید.
به همین روال بر پای مخالف این حرکات را انجام دهید و سعی کنید ۱۰ بار در هر روز جهت تسکین درد خمیدگی زانوی خود این حرکت را انجام دهید.
۳٫ حرکت اکستنشن پا
حرکت اکستنش پا به شما این امکان را می‌دهد تا بدون وارد کردن کوچک‌ترین فشار به زانوی خود، عضلات پای خود را تقویت کنید.
- در راستای شروع حرکت، روی یک صندلی بنشینید و پاهای خود را به صورت صاف بر زمین قرار دهید. (مطمئن شوید که فاصله بین دو پا به اندازه عرض شانه است).
- با صاف کردن زانوی خود بدون این که باسن خود را کج کنید، یکی از پاها را به دلخواه تا جایی که می‌توانید بالا بیاورید و سپس اندکی مکث کنید.
- پای خود را بر روی زمین گذاشته به طوری که به حالت اولیه بازگردد.
این حرکت را بر روی پای مخالف خود انجام دهید و سعی کنید ۱۰ بار این حرکت را در ۲ الی ۳ ست در روز انجام دهید.
۴٫ حرکت کشش ساق پا
حرکت کشش پا تاثیر بسیار زیادی روی ساق پای شما دارند و با انجام این حرکت خشکی زانو و عصب‌های اطراف زانو به صورت کاملا اصولی از بین می‌روند.
- در گام اول روی پاهای خود ایستاده و فاصله میان پاهای خود را به اندازه عرض شانه خود رعایت کنید.
- در ادامه یکی از پاهای خود را تا جایی که برای شما مقدور است به عقب ببرید و در همین راستا انگشتان پای خود را رو به جلو نگه دارید.
این حرکت را در حدود ۳۰ ثانیه برای هر پا تکرار کنید. همچنین سعی کنید این حرکت کششی را دو بار در روز برای هر دو پا انجام دهید.
تاثیرات زانوبند برای درمان خمیدگی زانو
افراد بسیار زیادی امروزه از درد در نواحی زانو رنج می‌برند. یکی از راه‌هایی که به شما در درمان خمیدگی زانو کمک بسیار زیادی می‌کند استفاده از زانوبندهای مناسب است. زانوبندها با توجه به ساختار و فرم هر زانو، مفاصل و ماهیچه‌های زانو را به صورت اصولی در برمی‌گیرد. زانوبندها در واقع با دفع اصولی فشار ناشی از عوامل مختلف همانند حرکات ورزشی و اضافه وزن از زانو به خوبی محافظت می‌کند.
پزشکان متخصص استفاده از زانوبند را یکی از روش‌های اصولی جهت درمان خمیدگی زانو، آرتروزیت و پارگی مینیسک می‌دانند. به همین علت اولین روشی که در راستای بهبود درد ناشی از زانو به افراد توصیه می‌کنند، استفاده از زانوبندهای مناسب و باکیفیت است.
شاید هر زانوبندی برای درمان خمیدگی زانو یا تسکین درد آن تاثیر گذار باشد، اما یقینا زانوبند برقی چون زانوبند زاپیامکس که از تکنولوژی UIC برخوردار است، با گرم کردن و افزایش گردش خون در زانو به اصلاح حرکت زانوها کمک شایانی کند. از این رو زانوبند زاپیامکس برای درمان کمانش زانو مورد تجویز تمامی پزشکان ارتوپدی نیز می باشد. پس بهترین توصیه برای افرادی که به بیماری خمیدگی زانو مبتلا هستند خرید زانوبند زاپیامکس است.
زانوبندها تنها برای افرادی که از درد زانو رنج می‌برند نیست، بلکه افرادی که در طول روز ساعات بسیار زیادی را روی پا می‌ایستند، مسافت طولانی را طی می‌کنند یا ورزش‌های سنگین انجام می‌دهند قابل استفاده است.
چه مواردی در تشدید خمیدگی زانو نقش دارند؟
بیماری‌هایی همانند آرتروزیت زانو، کسیت بیکر، بورسیت زانو و سندرم پاتلموفمورال تاثیر بسیار زیادی در تشدید بیماری خمیدگی زانو دارند.
چه نوع حرکات ورزشی تاثیر در بهبود خمیدگی زانو دارد؟
نرمش‌هایی همانند نیمه اسکات، حرکت کشش ساق پا، حرکات تقویت همسترینگ و حرکات مخصوص به اکستنش زانو تاثیر بالایی در بهبود درد خمیدگی زانو دارند.
آیا استفاده از زانوبند تاثیری در بهبود کمانش دارد؟
بله، زانوبندها با ساز و کار متفاوت خود و در نظر گرفتن فرم زانو تاثیر بسیار زیادی در بهبود درد انواع بیماری‌های زانو دارند.
منبع: /https://www.sciencedirect.com/topics/neuroscience/knee-flexors
