درد جلو زانو به سندروم درد قدامی زانو نیز معروف است. این درد در ناحیه قدامی و کناری زانوها مرکزیت دارد و حتی کشید‌ن زانو برای فرد کاری دشوار است. در واقع درد جلو زانو شامل مجموعه‌ای از انواع زانودرد است. ۲۵ درصد از ما در مرحله‌ای از زندگی خود این درد را تجربه کرده‌ایم یا خواهیم کرد. اغلب این دردها ناشی از آسیب رباط‌ها، آرترو، کندرومالاسی و بیماری‌های شایع دیگر زانو است. همچنین در جوانان بیشتر به علت آسیب ورزشی رخ می‌دهد.
عواملی مانند ضعف عضلات ران، کشیدگی عضلات و تاندون‌های ساق پا نیز می‌توانند باعث ایجاد درد جلو زانو شوند. درمان این عارضه به علت بروز آن بستگی دارد، با این حال با انجام اقدامات مناسب می‌توان این مشکل را برطرف نمود. در این مقاله ازسایت آی آر مای شاپ به بررسی درد جلو زانو، علت درد، علائم این عارضه و درمان آن می‌پردازیم.
آشنایی با ساختار و آناتومی زانو و درد زانو
مفصل زانو از ساختار و آناتومی پیچید‌ه ای ساختـه شد‌ه است که قادر است به کمک این آناتومی کل وزن بدن را تحمل کند.
کشکک زانو (پاتلا) استخوانی سه‌گوش است که روی استخوان ران (فمور) قرار می‌گیرد. پشت کاسه زانو و انتهای استخوان ران که محل قرارگیری کاسه زانو است توسط بافت غضروفی پوشید‌ه شد‌ه است. نقش این سطح پوشید‌ه شد‌ه از غضروف، کاهش اصطکاک و روان ساختـن حرکت استخوان‌ها است و مشابه یک ضربه‌گیر عمل می‌کند. هر گونـه آسیب یا التهاب این ساختار باعث درد جلو زانو و کشکک زانو می‌شود.
علائم درد جلوی و کشکک زانو
- درد در قسمت زیرین یا اطراف کاسه زانو، به ویژه هنگام بالا و پایین رفتـن از پله‌ها، زانو زد‌ن یا نشستـن روی زانوها
- ایجاد صدا در زانو یا احساس سایش هنگام حرکت داد‌ن زانو
- خالی کردن زانو
- احساس درد در زانو پس از نشستن طولانی
- گرفتگی عضله‌های ران و ساق پا
- تورم
شایع‌ترین علل ایجاد درد زانو
علل اصلی شامل آرتروز زانو، آسیب در ورزش، التهابات زانو و آسیب‌های ناشی از ضربه یا تصادف است. درمان درد زانو بستگی به علت اصلی و شدت آن دارد. اما روش‌هایی مانند استراحت، کمک به روند التهابی، فیزیوتراپی، درمان دارویی و در موارد شدید، جراحی می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرند. تشخیص دقیق و مدیریت مناسب درد زانو برای بهبود کیفیت زندگی و جلوگیری از آسیب‌های بیشتر حائز اهمیت است. در ادامه با طیق وسیعی از علت‌های ایجاد درد زانو آشنا خواهید شد.
سندرم درد پاتلوفمورال؛ علت درد زانو در نوجوانان
سندرم درد پاتلوفمورال یا همان بیماری «زانوی دوندگان» که در نوجوانان و بزرگسالان شایع است. بیشتر در افرادی دید‌ه می‌شود که فعالیت ورزشی زیادی دارند.
هم تراز نبودن کشکک زانو؛ علت درد کشکک زانو
هم‌تراز و هم‌محور نبودن کشکک که اغلب در نوجوانان و بیشتر در میان دختران شایع است. معمولا با آسیب‌دیدگی سطح کندرال مفصل پاتلوفمورال همراه است.
کندرومالاسی کشکک زانو؛ علت درد زانو و زیر کشکک
کندرومالاسی یا نرمی کشکک زانو از شایع ترین دلایل درد جلو زانو است. این بیماری به دنبال نرم شدن غضروف کشکک ایجاد می‌شود. این عارضـه علاوه بر درد جلوی زانو با ورم و صداهایی سایشی در حین حرکت داد‌ن زانو همراه است. که در زمان خم و راست کردن زانو شدت می‌گیرد.
تاندونیت کشکک زانو؛ مهم ترین علت درد کشکک زانو
به التهاب تاندون‌های کشکک زانو، تاندونیت کشکک زانو می‌گویند. تاندون کشکک یک بافت همبند بسیار سفت و محکم است که همچون طنابی محکم استخوان کشکک را به استخوان ساق پا متصل می‌کند. این عارضه بیشتر در ورزشکارانی که پرش می‌کنند و فعالیت‌های سنگین را به مرتب انجام می‌دهند، رایج می‌باشد. از این رو به این عارضه زانوی جهندگان نیز می گویند.
درد جلو زانو مهم ترین علامت بیماری تاندونیت کشکک زانو است که این درد زمانی که بیمار زانو خود را صاف می‌کند، بیشتر می‌شود.
بورسیت کشکک زانو؛ علت درد زانو
به التهاب بوریس‌های جلوی کشکک زانو، بوریس کشکک زانو می‌گویند. بوریس‌ها کیسه‌هایی با دیواره بسیار نازک هستند که در مفصل زانو نقش تسهیل حرکت استخوان‌ها بر روی یکدیگر را ایفا می‌کند.
از مهم ترین دلایل درد جلوی زانو، بورسیت کشکک زانو است که با تورم شدید در قسمت جلویی زانو همراه است.
آرتروز زانو؛ علت درد زانو و زیر کشکک
آرتروز زانو موجب فرسایش و ایجاد تغییراتی در بافت غضروفی و استخوان زانو می‌شود. انواع شایع آرتروز مفصل زانو استئوآرتریت و روماتوئید آرتریت ( روماتیسم زانو) می‌باشد. علائم آرتروز خشکی و بی حرکتی زانو در صبح، درد، ورم ، صدا داد‌ن زانو، ساییدگی در زانو و کاهش دامنـه حرکتی زانو می‌باشد. علائم آرتروز زانو پس از استراحت‌های طولانی انجام فعالیت و قرار گرفتـن در معرض هوای سرد تشدید می‌شود.
نرمی غضروف کشکک زانو؛ علت درد بالای کشکک زانو و زیر کشکک زانو
این بیماری بر اثر وارد شدن آسیب به غضروف زیر کشکک زانو ایجاد می‌شود. علائم این بیماری شامل درد در قسمت جلوی زانو، ورم، صدا داد‌ن زانو و احساس ساییدگی در زانو می‌باشد. علائم نرمی غضروف کشکک زانو معمولا با درد هنگام بلند شدن، انجام فعالیت ورزشی، فشار به زانو و پایین آمد‌ن از پله‌ها شدت پیدا می‌کنند.
در رفتگی کشکک زانو؛ علت درد بالای کشکک زانو، بغل و زیر کشکک زانو
دررفتگی کشکک زانو زمانی رخ می‌دهد که کشکک زانو به‌طور کامل از درون شیار پتوفمورال خارج شود. این آسیب اغلب در ورزشکاران و افراد جوان که فعالیت فیزیکی بالایی دارند ایجاد می‌شود.
بیماری ازگود اشلاتر؛ علت درد پایین کشکک زانو
این بیماری موجب التهاب و سوزش زانو در محل زیر کشکک زانو می‌شود. این بیماری شایع ترین دلیل درد جلوی زانو بین نوجوانان است. علائم ازگود اشلاتر شامل درد جلوی زانو در قسمت زیر کشکک زانو، وجود برجستگی استخوانی در زیر کشکک زانو و حساسیت به لمس است. علائم این بیماری با انجام فعالیت‌های ورزش خصوصا ضربه زد‌ن با پا، پرید‌ن و دوید‌ن تشدید می‌شود.
علت درد زیر زانو
این درد زیر زانو را در برمی‌گیرد و به دلایل زیر رخ می‌دهد:
گرفتگی عضلات ساق پا:
اسپاسم ناگهانی عضلات ساق پا. ممکن است بسیار دردناک باشد اما معمولا در عرض چند دقیقه برطرف می‌شود.
پارگی عضله ساق پا (Calf Tear):
کشیدگی یا پارگی بیش از حد عضلات ساق پا (معمولاً در حین ورزش) در اغلب موارد همراه با درد، تورم و کبودی همراه است.
عارضه DVT: لخته شدن خون در یکی از وریدهای عمقی پا. با درد شدید، تورم، قرمزی، گرما و حساسیت همراه است. DVT یک اورژانس پزشکی است و نیاز به مداخله پزشکی فوری دارد.
روش‌های تشخیص علت درد زانو
معاینات فیزیکی
در طول انجام معاینات فیزیکی، پزشک در مورد وضعیت عمومی سلامتی و علائمی که شما تجربه کرده‌اید، صحبت می‌کند. همچنین ممکن است سؤالاتی پیرامون فعالیت‌هایی که این درد را بدتر می‌کند از شما بپرسد. احتمال دارد پزشک، برای تعیین محل دقیق بروز درد، نواحی جلوی مفصل و کاسه‌ی زانوی شما را به آرامی بکشد یا فشار دهد.
تصویربرداری اشعه ایکس
معمولاً تشخیص سندروم درد کشکک با انجام معاینات فیزیکی امکان‌پذیر خواهد بود. پزشک برای رد کردن احتمال آسیب به زانو و بافت آن، از شما بخواهد تا به کمک تصویربرداری ایکس، تصاویری از زانو تهیه کنید.
سی تی اسکن
به ندرت ممکن است از روش تصویربرداری سی تی اسکن برای بررسی بیشتر علت درد جلو زانو و وضعیت استخوان های اطراف زانو استفاده شود.
ام آر آی. M.R.I
در مورادی که پزشک ارتوپد به وجود مشکلاتی در رباط‌ها و بافت‌های نرم زانو مشکوک شود. از دستگاه تصویربرداری ام آر آی برای معاینه بافت‌های غیر استخوانی زانو مانند منیسک و رباط‌ها استفاده می‌کند.
در ادامه به معرفی روش‌های درمان درد جلو زانو خواهیم پرداخت.
درمان درد زانو
برای درمان درد جلوی زانو و درمان زانوی دوندگان ابتدا لازم است به اندازه کافی استراحت کنید. استراحت را تا زمانی ادامه دهید که بتوانید بدون احساس درد، ورزش کنید. در صورتی که درد شما خفیف باشد، می‌توانید روی زانوی خود کمپرس سرد بگذارید تا از تورم زانو بکاهید. سپس تمرینات خود را انجام دهید تا بتوانید دامنه حرکتی نرمال زانو را حفظ کنید. همچنین در این حین برای تسکین درد خود می‌توانید از آسپرین یا داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی استفاده کنید. در صورتی که درد جلوی زانو بهبودی نیافت و شدیدتر شد، راه‌های دیگری برای درمان و تسکین این درد وجود دارد:
فیزیوتراپی؛ راهکار درمانی درد زیر کشکک
انجام فیزیوتراپی می‌تواند به کنترل تورم و تسکین زانو درد کمک کند. همچنین بیماران می‌توانند از فیزیوتراپی برای تقویت عضلات و کشش عضلاتی که دچار گرفتگی شده‌اند استفاده کنند. در صورتی که عضلات شما به اندازه کافی قوی و منعطف باشند، معمولا درد جلوی زانو نیز برطرف می‌شود.
وسایل کمکی راه رفتن؛ کمک درمان درد زانو
بیماران گاهی در ابتدا و هنگام درد و تورم زانو و درمان درد جلو زانو از عصا یا چوب زیر بغل استفاده می‌کنند.
دارو؛ اصلی ترین درمان درد ، درد بالای کشکک و درد بغل کشکک
برای تسکین درد جلوی زانو می‌توان از داروهای مختلفی استفاده کرد. داروهای ضدالتهاب و داروهای مسکن معمولا در تسکین درد جلوی زانو موثر هستند.
پی آر پی؛ روش پیشرفته درمان درد زیر کشکک
روش‌های درمان با تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) که به بازسازی زانو کمک می‌کنند، به عنوان روش‌های جایگزینی برای جراحی معرفی شده‌اند. استفاده از روش PRP با سرعت زیادی رو به افزایش است. چرا که ورزشکاران بسیاری برای درمان آسیب‌دیدگی و درد زانوی خود به این روش درمانی روی آورده‌اند.
جراحی؛ آخرین راهکار درمانی درد زانو و کشکک زانو
جراحی برای درمان درد جلوی زانو و زیر کشکک به کار برد‌ه شود، برای بررسی مشکلات زانو مهم است.
جراحی‌های متداول عبارت‌اند از:
آرتروسکوپی: این جراحی در صورت لزوم جهت بررسی وضعیت زانو و اصلاح هر گونه ناهنجاری درون زانو انجام می‌شود. تشخیص افتراقی و حذف احتمال ابتلا به عارضه‌های دیگر از کاربردهای این روش محسوب می‌شود.
آزاد کردن بافت‌های نرم رتیناکولار خارجی: این جراحی با هدف کاهش فشار روی زانو انجام می‌شود تا کاسه زانو در محل خود قرار بگیرد.
عمل المسی تریلیات: به سمت داخل یا جلو حرکت داد‌ن برآمدگی درشت نی به منظور کاهش فشار مفصل کشککی رانی.
درد زانو چه زمانی خطرناک است؟
عموما درد جلوی زانو مشکل جدی برای فرد ایجاد نمی‌کند. اما از آنجایی که می‌تواند باعث درد و ناراحتی در اطراف زانو شود در این صورت می‌توان گفت نباید بی توجه به آن بود.
اما به طور کلی درد جلوی زانو در صورتی که با چنین علائمی همراه باشد خطرناک است و نیاز به اقدامات درمانی جدی دارد:
۱. دردی که حالت تیرکشنده دارد و علاوه بر قسمت جلویی در ناحیه کناری کشکک زانو نیز احساس می‌شود.
۲. دردی که با احساس ساییدگی کشکک زانو همراه است و در هنگام خم کردن زانو شدت می‌گیرد.
۳. دردی که در هنگام بالا و پایین رفتن از پله‌ها شدیدتر می‌شود.
۴. دردی که پس از نشستن طولانی مدت در هنگام برخاستن ظاهرمی‌شود.
پیشگیری از درد زانو و کشکک زانو
اقدامات ممکن برای جلوگیری از رخداد مجدد درد کشکک زانو عبارتند از:
پوشید‌ن کفش‌هایی متناسب با فعالیت‌های درگیر
گرم کردن بدن قبل از انجام فعالیت‌های ورزشی و فیزیکی
انجام تمرینات کششی و انعطافی برای تقویت عضلات چهار سر و همسترینگ در برنامه گرم کردن روزانه و پس از انجام فعالیت‌های فیزیکی
افزایش تدریجی تمرینات ورزشی
کاهش فعالیت‌هایی که قبلاً آسیب‌هایی را به زانو وارد آورد‌ه است.
حفظ وزن سالم بدن برای جلوگیری از تحمیل شدن فشاری بیش‌ازحد به زانو
کلام آخر در زمینه درد زانو
عملکرد همزمان کاسه زانو و استخوان ران در زمان خم و راست شدن زانو، انجام این کار را ممکن می‌کند. اگر این تعامل به هر یک از دلایل ممکن مختل شود، موجب بروز درد در جلوی زانو خواهد شد. همچنین اگر عضلات لگن قوی نباشند، ممکن است پا از مفصل لگن به سمت داخل بچرخد و با تاثیر بر عملکرد زانو، باعث زانودرد شود. به طور کلی خارج شدن کشکک از شیار رانی، که می‌تواند به دلایل مختلفی روی داد‌ه باشد،. البته باعث می‌شود که بافت‌های اطراف کشکک زانو دچار التهاب و درد شوند.
