زانو درد
علت درد زانو؛ بیماری‌ها و مشکلات مربوط به ناحیه زانو
علت درد زانو در زنان و مردان بستـه به علائم و شدت آنها در هر کسی متفاوت است. برخی از علائم نشان از وجود یک بیماری جدی دارند. در حالیکه برخی از نشانه‌ها به علل غیرجدی مانند رگ‌به‌رگی شدگی و به خواب رفـتن پا اتفاق می‌‌افتند. اکثر افراد از زانودرد شدید در هنگام خواب یا راه رفتـن گله دارند که علت آن برگرفتـه از مشکلات مختلفی می‌تواند باشد. ناراحتی‌های زانو از آرتروز و نقرس گرفـته تا ساییدگی کشکک زانو و شکستگی مفصل زانو متفاوت بود‌ه و نیاز به تشخیص و درمان فوری دارند. از این رو توصیه می‌کنیم با مطالعه مقاله زیر از علت درد خود آگاه شوید. سپس اقدامات لازم را به‌موقع انجام دهید تا از بروز عوارض جدی بپرهیزید.
بیشتر بخوانید: زانو درد؛ علت، علائم، انواع و راه‌های درمان آن را بشناسید
علت درد زانو چیست؟
زانودرد عارضه‌‌ای رایج در میان زنان و مردان است که به علت انجام فعالیت‌هایی در هنگام راه رفتـن، خم‌شدن یا حتی خواب رخ می‌دهد. ورزشکارانی که می‌دوند یا ورزش‌هایی شامل پرش یا چرخش سریع انجام می‌دهند بیشتر در معرض درد و مشکلات زانو هستند.
شایع‌ترین علت زانو درد، دردهای ناشی از افزایش سن، آسیب یا فشار مکرر روی زانو است. با این حال علل به‌وجود آورند‌ه درد زانو بسیار گوناگون بود‌ه و جوانان و حتی کودکان را هم می‌تواند درگیر کند. تشخیص آسیب یا مشکل زانو با معاینه پزشکی و تست‌های اشعه ایکس، ام آر آی، سی‌تی‌اسکن یا آرتروسکوپی امکان‌پذیر است. پزشک معالج پس از بررسی علائم و انجام معاینات لازم، علت درد زانو و بهترین راه درمان آن را تشخیص خواهد داد.
علت زانو درد ناگهانی چیست؟
عموما بسیاری از مشکلات زانو در نتیجه روند پیری، ساییدگی و فشار مداوم روی مفصل زانو (مانند آرتریت) ایجاد می‌شوند. سایر مشکلات زانو در نتیجه آسیب یا حرکت ناگهانی است که زانو را تحت فشار قرار می‌دهد. آسیب زانو می‌تواند بر هر یک از رباط‌ها، تاندون‌ها یا کیسه‌های پر از مایع که مفصل زانو شما را احاطه کرده‌اند، تاثیر بگذارد. البته استخوان‌ها، غضروف‌ها و رباط‌هایی که خود مفصل را تشکیل می‌دهند، نیز مستعد مشکلات زانو هستند.
بطور کلی اصلی‌ترین علت زانودرد در زنان و مردان، رگ‌به‌رگ شدگی یا کشیدگی رباط‌ها، پارگی غضروف، تاندونیت و آرتریت است. با این حال علل زانو درد به موارد زیر هم دسته‌بندی می‌شود:
۱- انواع آرتریت؛ اصلی‌ترین علت درد زانو در چهل سالگی
در حالت کلی بیش از ۱۰۰ نوع مختلف آرتریت وجود دارد. انواعی که بیشتر روی زانو تاثیر می‌گذارند عبارتند از:
- آرتروز: استئوآرتریت شایع ترین نوع آرتریت است که زانو را درگیر می کند. استئوآرتریت یک فرآیند دژنراتیو است که در آن غضروف مفصل به تدریج از بین می رود. اغلب افراد میانسال و مسن را تحت تاثیر قرار می دهد.
- روماتیسم مفصلی: ناتوان‌کننده‌ترین شکل آرتریت است که تقریباً تمام مفاصل بدن از جمله زانوها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
- نقرس: این نوع آرتریت زمانی اتفاق می‌افتد که کریستال‌های اسید اوریک در مفصل انباشته می‌شوند. در حالیکه نقرس بیشتر انگشت شست پا را درگیر می‌کند، اما در زانو نیز رخ می‌دهد.
- نقرس کاذب: اغلب با نقرس اشتباه گرفته می‌شود. نقرس کاذب به دلیل بلورهای حاوی کلسیم موجود در مایع مفصلی ایجاد می‌شود. متاسفانه زانو شایع‌ترین مفصلی است که به نقرس کاذب مبتلا می‌شود.
- آرتریت سپتیک: گاهی اوقات مفصل زانو عفونی شد‌ه و منجر به تورم، درد و قرمزی می‌شود. آرتریت سپتیک اغلب با تب همراه است و به سرعت باعث آسیب گسترد‌ه به غضروف زانو می‌شود.
بیشتر بخوانید: انواع زانو درد؛ ۱۰ مورد از شایع‌ترین انواع بیماری های زانو
۲- پارگی منیسک زانو؛ مهم‌ترین علت درد زانو چپ یا راست
ضربه به زانو می‌تواند منیسک‌ها (بالشتک‌های بافت همبند که به عنوان ضربه‌گیر عمل کرد‌ه و ثبات را نیز افزایش می‌دهند) را پاره کند. اگر زانوی خود را به طور ناگهانی بچرخانید در حالیکه وزن خود را روی آن تحمل می‌کنید، احتمالا دچار پارگی منیسک شوید. پارگی غضروف در اغلب مواقع با رگ‌به‌رگ شدگی همراه است.
برای درمان پارگی غضروف معمولا پزشک توصیه به پوشید‌ن بریس در طول یک فعالیت برای محافظت از زانو در برابر آسیب بیشتر می‌کند. در برخی موارد ممکن است برای ترمیم پارگی نیاز به جراحی باشد.
۳- تاندونیت؛ علت اصلی زانو درد ورزشکاران
در صورت استفاده بیش از حد از تاندون‌ها، در طول فعالیت‌های خاصی مانند دوید‌ن، پرید‌ن یا دوچرخه‌سواری، التهاب تاندون یا تاندونیت رخ می‌دهد. این عارضه اغلب در ورزش‌هایی مانند بسکتبال اتفاق می‌افتد. در طول این ورزش، نیروی برخورد با زمین پس از پرش باعث کشیدگی تاندون می‌شود.
معمولا تاندونیت باعث تحریک و التهاب یک یا چند تاندون می‌شود. تاندون‌ها بافت‌های ضخیم و فیبری هستند که ماهیچه‌ها را به استخوان‌ها متصل می‌کنند.
۴- پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL)؛ از علل زانو درد نوجوانان
رباط صلیبی قدامی یکی از چهار رباطی است که استخوان ساق پای شما را به استخوان ران متصل می‌کند. آسیب ACL بیشتر در افرادی که بسکتبال یا فوتبال بازی می‌کنند، رایج است.
۵- شکستگی زانو؛ علت شایع درد زانو در تمام سنین
استخوان‌های زانو، از جمله کشکک زانو ممکن است در هنگام سقوط یا تصادفات رانندگی شکستـه شوند. به‌علاوه، افرادی که استخوان‌هایشان در اثر پوکی استخوان ضعیف شد‌ه است، گاهی اوقات به‌سادگی با قدم گذاشتـن اشتباه، دچار شکستگی زانو می‌شوند.
۶- بورسیت زانو؛ از علل مهم زانو درد
برخی از آسیب‌های زانو باعث التهاب در بورس‌ها می‌شوند. بورس‌ها کیسه‌های کوچک و مایعی هستند که قسمت خارجی مفصل زانو را تحت فشار قرار می‌دهند تا تاندون‌ها و رباط‌ها به‌آرامی روی مفصل سر بخورند.
۷- در رفتگی کاسه زانو؛ علت درد زانو در کودکان فعال و پرجنب و جوش
این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که استخوان مثلثی شکلی که کشکک زانوی شما از جای خود خارج می‌شود. کشکک زانو، استخوانی است که جلوی زانوی شما را می‌پوشاند و معمولاً به سمت بیرون زانوی شما قوس دارد. در برخی موارد، کاسه زانو ممکن است جابجا شود و شما بتوانید دررفتگی را ببینید.
۸- درد لگن یا پا؛ مهم‌ترین علت درد زانو در افراد مسن
اگر درد لگن یا پا دارید، ممکن است بخوانید راه رفتـن خود را تغییر دهید تا از مفصل دردناک خلاص شوید. با این حال باید بدانید که احتمالا این تغییر راه رفتـن فشار بیشتری بر مفصل زانو شما وارد کرد‌ه و باعث پا درد می‌شود.
بیشتر بخوانید: درمان زانو درد با راهکارهای جدید و موثر!
علت درد زانو در کودکان چیست؟
برخی از کودکان بعضا دچار دردهای خفیف تا شدید زانو می‌شوند و از همین جهت توانایی انجام فعالیت‌های ورزشی را ندارند. اکر والدین به دلایل غیرمنطقی شکایات فرزندان خود در مورد درد زانوهایشان را جدی نمی‌گیرند. در حالیکه علت درد زانو در کودکان بعضا بسیار جدی بود‌ه و نیاز به مراقبت و درمان فوری دارد.
یکی دیگر از شایع‌ترین علل درد زانو در کودکان، سندرم کشکک فمورال است. این بیماری که به معنی آسیب‌های اطراف کاسه زانو است، در دختران بیشتر از پسران دیده می‌شود. سندرم کشکک فمورال به‌ویژه در دختران دارای مشکلات هم‌ترازی ساق پا از قبیل زیر را بیشتر درگیر می‌کند:
- کف پای صاف
- عضلات ران توسعه نیافته
- چرخش استخوان درشت نی
- سفتی عضلات چهارسر ران و همسترینگ
بیماری دیگری که به عنوان علل اصلی درد زانو در کودکان معرفی می‌شود، پاتلوفمورال است. این بیماری زمانی بروز می‌کند که تاندون زانو تا حدی بریده شود که از استخوان یا کاسه زانو دور شود. برای درمان این عارضه اغلب از اشعه ایکس برای تشخیص شکستگی استرسی قسمت تحتانی کشکک استفاده می‌شود.
علت درد زانو در نوجوانان چیست؟
در حالت کلی، علت درد زانو در نوجوانان برگرفتـه از مشکلات درد قدامی زانو، آسیب به رباط‌ها و تاندون‌ها و شرایط پزشکی مختلف است. بیماری‌های زیر، همگی جزء شایع‌ترین علت درد زانـو در نوجوانان هستند:
- تاندونیت
- بورسیت
- آرتریت نوجوانان
- پارگی منیسک
- دررفتگی کاسه زانو
- بیماری ازگود-شلاتر
- آسیب های رباط قدامی (ACL)، خلفی و جانبی
علت درد زانو در جوانان چیست؟
عمدتا، مشکلات مربوط به زانو اغلب در افراد مسن دیده می‌شود. اما بسیاری از جوانان نیز با دردهای خفیف تا شدید زانو دست و پنجه نرم می‌کنند.
مهم‌ترین علت درد زانو در جوانان شامل مواردی از قبیل زیر است:
- آسیب‌های ناشی از استفاده بیش از حد: علی اصلی زانو درد در افراد ۲۰ ساله
- آرتروز: علت درد زانـو در جوانان ورزشکار یا افراد مبتلا به اضافه وزن
- سندرم پاتلوفمورال: از علل شایع زانو درد در جوانان
علت زانو درد هنگام نشستـن و برخاستـن چیست؟
برخی از افراد از علت درد زانو راست یا چپ خود مطلع نیستند. احتمالا شما هم هنگام برخاستن بعد از نشستن‌های طولانی دچار درد زانوی فجیعی می‌شوید. پزشکان بر این باورند که عمده علت درد زانو هنگام نشستـن و برخاستـن، برگرفـته از مواردی از قبیل زیر می‌تواند باشد:
- مدت زمانی که نشسته‌اید.
- موقعیتی که در آن نشسته‌اید.
- مبلمانی که روی آن نشسته‌اید.
- دچار یک بیماری زمینه‌ای مربوط به زانو هستید.
نشستـن‌های طولانی مدت باعث سفتی عضلات و تاندون‌های شما شد‌ه و دردهای خفیف تا شدیدی را به بار می‌آورد. محققان بر این باورند که که نشستـن بیش از ۶ تا ۸ ساعت در روز به طور بالقوه برای سلامت مفاصل مضر است. در صورتی‌که ساعات طولانی که مجبور به نشستـن هستید، حرکت نکنید و از جای خود برنخزید، مشکلات سلامتی جدی در انتظار شما خواهد بود.
اصلی‌ترین علت درد زانـو هنگام نشستـن و برخاستـن، مواردی از قبیل زیر است:
- آرتروز
- التهاب مزمن مفصل
- آرتریت یا درد کشکک رانی (PFP)
خلاصه هر آنچه که باید در مورد علت درد زانو در کودکان، نوجوانان و جوانان بدانید
علت درد پشت، کنار یا زیر زانو متفاوت بود‌ه و بستگی به سایر علائم مربوطه دارد. اگرچه زانو درد در تمام زنان و مردان جوان یا مسن ظاهر می‌شود، اما بروز آن در افراد کهنسال بیشتر است. بدین معنی که عموما افراد با افزایش سن بدون علت خاصی به انواع درد زانو مبتلا می‌شوند. با این حال در اغلب موارد درد زانو به علت دررفتگی، شکستگی، رگ به رگ شدگی یا آرتروز و نقرس رخ می‌دهد.
شما می‌توانید انواع مختلفی از درد زانو را به علت های مختلف در هنگام خواب، راه رفتـن، حمل اجسام و غیره تجربه کنید. بنابراین با مشاهده کوچکترین علائم زانودرد نگران نشوید. بسیاری از انواع دردهای جزئی زانو به‌راحتی با اقدامات خودمراقبتی تسکین می‌یابند. در مواردی هم فیزیوتراپی و زانوبندهایی مانند زاپیامکس و اسپیلاوایزر به تسکین درد کمک می‌کنند. با این حال، در برخی موارد، زانوی شما ممکن است نیاز به جراحی داشتـه باشد. از این رو توصیه می‌کنیم به محض مشاهده هرگونه علائم مربوط به مشکلات فوق، در پی تشخیص علت و درمان بیماری خود باشید.