سوزش زانو اغلب در جلو یا پشت زانو رخ میدهد، البته احساس سوزش میتواند کل زانو را درگیر کند. در برخی از بیماران تنها در یک ناحیه خاص مثلا پشت، جلو یا کنارههای زانو سوزش زانو احساس میشود. دلایل مختلفی در ایجاد این عارضه نقش دارند. با توجه به محل سوزش زانو میتوان علت آن را فهمید.
زانو یکی از مفاصل پرکاربرد بدن است. تقریبا هر کار فیزیکیای که انجام میدهیم زانو در آن نقش دارد. به همین دلیل است که سوزش زانو یکی از بیماریهای رایج در بین افراد است و میتواند روزمره فرد را دچار مشکل کند. اگر شما هم دچار سوزش در ناحیه خاصی از زانو هستید این مقاله از سایت آی ار مای شاپ را مطالعه کنید.
آشنایی با عارضه سوزش زانو
درد سوزش در زانو یک تجربه غیرقابل پیش بینی و بسیار ناخوشایند است. ممکن است احساس کنید مفصل زانو شدیدا داغ شده، در عین حال وسیلهای تیز در آن فرو رفتـه و با آن زانو را حفر میکنند. احساس سوزش مداوم در زانو، راه رفتن، استراحت یا حتی خوابیدن را برای شما دشوار میکند. در صورت خستگی یا آسیب، این درد به طور قابل توجهی تشدید میشود.
در بیشتر موارد، سوزش زانو بر اثر مشکل فشار بر مفصل است. با این حال، میتواند یک علامت هشدار دهنده برای برخی از عوارض باشد و برای جلوگیری از ناتوانی باید به طور دقیق تشخیص داده شود. اما گاهی جای نگرانی ندارد و فقط بر اثر خستگی یا آسیبی کوچک است که درمان نشده و نیاز به استراحت کافی دارد.
علائم سوزش زانو
هر نوع عارضهای که برای بدن شما اتفاق بیفتد از علائمی برخوردار است. از علائم سوزش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ایجاد خشکی در مفاصل
- احساس درد در پاها (ورم)
- قرمز شدن زانو و گرم شدن آن
- ایجاد تاولهای پوستی همراه با تراوش
- گزگز (سوزن سوزن شدن) دست یا پاها که کاملا غیر طبیعی است.
- احساس ضعف در عضلات
- همچنین علاوه بر موارد گفتـه شده علائم دیگری نیز وجود دارد که ممکن است در هر نقطه ای از بدن رخ دهد مانند:
- سوزش در دیگر قسمتهای بدن از جمله بازوها و مچ پا
- بروز تب
- داشتن درد در ناحیه شانه، بازو، دست یا حتی انگشتان
- سفت شدن دیگر مفاصل بدن یا ورم
در ادامه با ما همراه باشید تا با برخی از شایع ترین علل سوزش و علت درد در قسمتهای مختلف مفصل آشنا شوید.
محل سوزش و قسمتهای درگیر شده زانو
زانوهای ما هر روز فشار زیادی را متحمل میشوند. هر حرکتی که انجام میدهیم به زانو ضربه وارد میکند و به آن فشار وارد میکند. اما فشار به طور یکسان ایجاد نمیشود و ممکن است به صورت غیرقابل پیشبینی روی مفصل تأثیر بگذارد. مشخص کردن محل درد سوزش در زانو میتواند به تعیین علت آن کمک کند. دانستن اینکه درد کدام قسمت را درگیر میکند، میتواند در یافتـن درمان مناسب و بهبود عارضه موثر باشد.
سوزش جلوی زانو
سوزش مداوم در جلوی زانوها به علت استرس یا کشش بیش از حد روی تاندون کشکک ایجاد میگردد. همچنین به استفاده بیش از حد نسبت داده میشود. با این حال، این تمام ماجرا نیست. احتمال دارد نشانهای هشداردهنده از موارد بسیار شدیدتر مانند دررفتگی کشکک، تحلیل رفتن یا نرم شدن کشکک، یا تجمع مایعات و تورم باشد.
سوزش پشت زانو
درد شدید و تیر کشیدن در پشت زانو ناشی از تاندونهای ملتهب است که منجر به تاندونیت همسترینگ در اثر استفاده زیاد از زانو میگردد. علاوه بر این، تورم و سفتی نشان دهنده کیست است که به دلیل ناهنجاری مکانیکی تولید مایعات اضافی رخ میدهد. پارگی غضروف یا منیسک زانو نیز میتواند باعث سوزش و درد در پشت زانو شود.
سوزش کناره یا بیرون زانو
درد سوزشی که در قسمت بیرونی کل زانو یا در یک طرف ایجاد میشود، به دلیل وضعیتی به نام سندرم باند ایلیوتیبیال میباشد. این وضعیت زمانی رخ میدهد که قسمت خارجی ران یا زانو ملتهب و تحریک شده باشد. پارگی در منیسک، تکههای غضروفی که در محل تلاقی دو استخوان یافت میشوند، نیز میتواند منجر به درد و تورم خارج از زانو شود. به نظر میرسد که زانو در حال قفل شدن یا تسلیم شدن است. احساس سوزش در زانو، از بیرون، همچنین علامت هشدار دهنده فشار ناشی از کیست پر از مایع است.
سوزش قسمت داخلی زانو
احساس سوزش در داخل زانو معمولاً به چین بافتی اشاره دارد که از نظر پزشکی به عنوان سندرم پلیکا داخلی شناخته میشود. همچنین به دلیل استفاده بیش از حد یا آسیب دیدگی تحریک میشود. این یک بیماری شایع است و تشخیص داده نشده باقی میماند زیرا در اسکن MRI قابل تشخیص نیست.
علت شایع سوزش
بیماریهای مختلفی، از جمله مشکلات متعدد نقرس گرفتـه تا آرتریت و آسیب عضلات و رباط باعث سوزش در ناحیه زانو میشوند. علت سوزش زانو شامل موارد زیر است:
وارد آمدن ضربه به زانو؛ علت سوزش
ضربه زانو به پارگی رباط یا غضروف اشاره دارد. پیچ خوردگی ناگهانی زانو، ضربه به مفصل، RTA یا زمین خوردن باعث آسیب به استخوانها میشود. پارگی غضروف منجر به خونریزی در مفصل میشود و به انتهای عصب فشار وارد میکند. در نتیجه باعث احساس سوزش در کل زانو میشود.
پارگی رباط از جزئی تا شدید متغیر است. در حالی که در برخی موارد، غضروف خود به خود با مراقبت مناسب بهبود مییابد. اما در موارد شدید نیاز به تزریق استروئید یا جراحی است. سایر آسیبهای ساق یا زانو نیز میتوانند باعث درد سوزشی شوند که با علائمی مانند بیثباتی، سفتی، ترکیدن یا قفل شدن همراه است.
زانوی دونده یا کندرومالاسی؛ علت سوزش زانو در ورزشکاران
کندرومالاسی یک بیماری زانو درد است که با نرم شدن غضروف کلاهک زانو، معروف به کشکک، مشخص میشود. معمولا در نتیجه زوال غضروف یا استفاده بیش از حد از زانو است که بالشتک کمتری را برای مفصل در طول فعالیتها باقی میگذارد. این موضوع به خصوص در میان دوندگان و افرادی که به صورت مداوم بر زانوهایشان فشار وارد میکنند، رخ میدهد. کندرومالاسی زمانی رخ میدهد که غضروف زانو تخریب شده و خاصیت ضربه گیری کمتری در زانو وجود داشتـه باشد. در بیشتر موارد، کیسه یخ و استراحت میتواند مشکل را حل کند، اما در مواردی که بیماری شدت پیدا کند، انجام جراحی لازم میباشد.
بورسیت زانو؛ علل التهابی سوزش زانو
بورسیت زانو یکی دیگر از علل شایع سوزش زانو است. بین بافت نرم و استخوان کیسههای پر از مایع کوچکی وجود دارد که بورس نامیده میشود. آنها اصطکاک را کاهش میدهند و به بدن در حرکات صاف کمک میکنند. در اطراف هر زانو ۱۵ بورس وجود دارد. اگر هر یک از آنها به دلیل استفاده بیش از حد یا آسیب دیدگی ملتهب شود، میتواند منجر به درد سوزش شود. این بیماری به بورسیت زانو معروف است و معمولا در قسمت جلویی زانو رخ میدهد.
درمان بورسیت تمریناتی جهت تقویت عضلات مانند فیزیوتراپی و تجویز داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی جهت تسکین درد است.
آرتروز؛ علت سوزش زانو
استئوآرتریت شایع ترین شکل آرتریت است. در واقع حدود ۳۱ میلیون بیمار به آرتروز مبتلا هستند. مشکل استئوآرتریت تقریباً هر مفصلی از بدن را تحت تاثیر قرار میدهد. اما شایع ترین شکل آن در دستها، لگن، ستون فقرات و زانوهاست و باعث سوزش در این قسمتها میشود.
استئوآرتریت را با سایش و از بین رفتن غضروف محافظتی در مفاصل دستهبندی میکنند. از آنجایی که آرتروز ناشی از فرسودگی غضروف محافظ است، معکوس کردن این وضعیت غیرممکن است. درمان آن میتواند از داروهای کنترل درد و التهاب گرفتـه تا تزریق کورتیزون و حتی جراحی تعویض مفصل در موارد شدید متفاوت باشد.
نقرس؛ علت سوزش شدید زانو
نقرس یکی از علل شایع درد سوزش زانو است که میتواند به سرعت در عرض چند ساعت و معمولاً در شب ایجاد شود. این یک بیماری التهابی است که به دلیل سطوح بالای اسید اوریک در جریان خون ایجاد میشود.
با مزمن شدن نقرس، کل مفصل متورم میشود و در لمس احساس گرما میکند. انگار زانو آتش گرفتـه و میسوزد. این وضعیت بسیار دردناک است و راه رفتن یا حرکت را دشوار میکند. این دردهای شدید معمولاً در عرض چند هفته برطرف میشوند، اما احتمال میرود پس از مدتی دوباره عود کند. پزشکان داروهای مختلفی را برای کاهش التهاب و درد توصیه میکنند. تغییرات ساده در رژیم غذایی نیز میتواند به پیشگیری از حملات نقرس و جلوگیری از عود آن کمک کند.
تاندونیت کشکک؛ علت درد و سوزش زانو
این آسیب تاندون است که کاسه زانو را به ساق پا متصل میکند. هنگامی که از این تاندون بیش از حد استفاده شود، میتواند باعث درد سوزشی در جلوی زانو شود. این عارضه با استراحت و فیزیوتراپی برای کشش و تقویت عضلات اطراف زانو خود به خود بهتر شود. اما موارد شدید نیاز به درمان تهاجمی بیشتری دارد. پزشک ممکن است تزریق پلاسمای غنی از پلاکت یا جراحی را برای ترمیم بافت های آسیب دیده توصیه کند.
سندروم نوار ایلیوتیبیال
مشکل سندروم نوار ایلیوتیبیال معمولاً دوندگان را تحت تاثیر قرار میدهد. این مشکل زمانی رخ میدهد که بافت ارتباطی در طول ساق پا در حین دویدن یا فعالیتهای فیزیکی دیگر به قسمت بیرونی زانو ساییده میشود. سندروم نوار ایلیوتیبیال میتواند احساسی مثل سوزش در زمان ساییده شدن نوار به قسمتی از زانو را ایجاد کند.
درمان خاصی برای ITBS وجود ندارد. استراحت، ماساژ ملایم، ورزشهایی که عضلات مرکزی بدن را تقویت میکنند، و داروهای مسکن میتوانند این ناراحتی را کاهش دهند.
علت سوزش زانو شبانه
بعضی افراد، افزایش سوزش زانو شبانه را گزارش کردهاند. این موضوع میتواند به دلایل زیر رخ دهد:
- قطر عروق خونی در زمان خواب بیشتر میشود و فشار بیشتری بر اعصاب وارد میکند.
- فکر کردن درباره درد فیزیکی، بدون اینکه حواس پرتیهای طول روز را داشته باشید، میتواند عاملی روانی در افزایش احساس سوزش باشد.
- سیگنالهای هورمونی در زمان خواب کاهش پیدا میکند و باعث میشود سیگنالهای درد بیشتری به مغز منتقل شود.
سوزش و ام اس
بر اساس گزارشات، دو سوم افراد مبتلا به ام اس، علائمی مربوط به درد از سردرد تا کمر درد، اسپاسم با سوزش مداوم تجربه میکنند. برخی از انواع درد نتیجه مستقیم بیماری ام اس است و در اثر آسیب به اعصاب سیستم عصبی مرکزی ایجاد میشود. بعضی انواع درد نیز ناشی از تغییراتی است که به دلیل بیماری ام اس در بدن ایجاد میشود. این بیماران علاوه بر دردهای اسکلتی عضلانی، درد عصبی حاد و مزمن را نیز تجربه میکنند.
علائم درد ام اس، شامل سوزن سوزن شدن کل بدن، سوزش زانو و اندامهای دیگر و احساس فشار است. گاهی نوعی درد مزمن که میتواند روی پاها و بازوها تأثیر بگذارد و با احساس خارش، سیخزدن، برق گرفتگی، و یخ زدگی همراه است. این دردها میتوانند در فعالیتهای روزمره، خواب و کیفیت کلی زندگی اختلال ایجاد کنند.
آیا سوزش زانو خطرناک است؟
وارد کردن فشار مضاعف به زانو برای مدت زمان طولانی موجب سوزش زانو میشود. این نوع از آسیب مزمن میتواند بر اثر بالا رفتن از پلهها یا قرارگیری بدن در حالت نامناسب در حین انجام فعالیتهای روزمره ایجاد شود. اصولا، بیمارانی که دچار مشکل زانو میشوند لازم است به بهترین متخصص ارتوپد زانو مراجعه کنند. چرا که پزشک علت اصلی بروز این مشکل تشخیص داده شود.
راههای درمان سوزش زانو
علت بروز سوزش هر فردی کاملا متفاوت است و تشخیص به موقع و درست میتواند این مشکل را حل کند. اگر قصد درمان این عارضه را دارید حتما به یک متخصص ارتوپدی مراجعه کنید. ابتدا پزشک به منظور تشخیص آزمایشهای مختلفی چون رادیوگرافی با اشعه ایکس، ام آر ای و آرتروسکوپی را تجویز میکند. چرا که تا علت اصلی بروز این مشکل مشخص شود، همچنین علاوه بر آزمایشهای گفتـه شده میتوان نمونه گیری نیز انجام داد.
درمان سوزش زانو براساس علت سوزن سوزن شدن زانو و آسیب دیدگی انجام میشود. بعد از تشخیص این عارضه پزشک به منظور درمان روشهای متفاوتی را انتخاب میکند، این روشهای درمانی عبارتند از:
روشهای کلینیکی درمان
- داروهای مسکن، انواع ویتامین
- تزریق استروئید درون مفصل
- قرص برای سوزش زانو
- پماد برای سوزش
- فیزیوتراپی
- جراحی
تزیرق آمپول استروئیدی به زانو
۷ روش درمان خانگی سوزش و درد
بیشتر مشکلات زانو را در مراحل ابتدایی میتوان با روشهای خانگی کنترل کرد. سوزش زانو را هم در مراحل خفیف میتوان با مراقبت در خانه درمان کرد و درد آن را تسکین داد.
روشهای زیر را برای بهبودی و تسکین درد امتحان کنید:
- زانوبند زاپیامکس
- ماساژ درمانی
- داروهای گیاهی
- استفاده از کیسههای سرد یا گرم
- داروهای مسکن و ضد التهابی بدون نسخه
- ورزش دادن زانو و عضلات اطراف زانو
- استراحت، یخ، فشردهسازی، ارتفاع (روش RICE)
درمان سوزش با طب سنتی
درد مفاصل، زانو درد و سوزش عمدتا دردهای سرد هستند. از نشانههای این درد میتوان به زمانی که غذای سرد میخورند یا در معرض هوای سرد قرار میگیرند این درد بیشتر میشود اشاره کرد. اتفاقا افرادی که سوزش دارند از این موضوع گلایهمند هستند که واقعا هوای سرد باعث احساس سوزش بیشتر و سوزن سوزن شدن زانویشان میشود.
در طب سنتی برای درمان این مشکل مصرف اسفند خوراکی در طول روز به اندازه یک قاشق غذاخوری توصیه میشود. دقت شود که باید اسفند ۷ بار شستـه شود. همچنین بادکش گرم در نواحی درگیر بدن و همچنین ماساژ این قسمتها با روغنهای بادام تلخ و یا روغن سیاه دانه نیز توصیه میشود.
سخن آخر
درد و سوزش زانو میتواند نشاندهنده آسیب مفصل یا قسمتهای مختلف آن مانند تاندونها، رباطها و بورسها باشد. این درد مربوط به ناحیه خاصی از زانو نیست و در هر قسمتی از آن میتواند حس شود. بیماریهایی مانند آرتروز در بروز آن نقش مهمی دارند. درمان خانگی سوزش زانو و درمان با طب سنتی گزینههای مناسبی برای درمان نوع خفیف آن هستند. همچنین درمان نوع مزمن آن نیازمند مشورت با پزشک است.
