تنیس آلبو (Tennis Elbow)، سندرم آرنج تنیس بازان یا اپیکندیلیت جانبی یک التهاب دردناک در تاندونهای آرنج است که به دلیل استفاده مکرر از عضلات ساعد و دست رخ میدهد. این وضعیت نه تنها ورزشکاران، بلکه افراد عادی را نیز تحت تاثیر قرار میدهد. در این مقاله از آی آر مای شاپ، به بررسی علل، علائم، روشهای تشخیص و درمان تنیس آلبو میپردازیم.
تنیس آلبو چیست؟
تنیس آلبو (Tennis Elbow)، که به عنوان اپیکندیلیت جانبی (Lateral Epicondylitis) نیز شناخته میشود، نوعی تاندونیت است که باعث درد در آرنج و بازو میشود. این وضعیت به دلیل التهاب تاندونهای متصل به قسمت بیرونی آرنج رخ میدهد. این تاندونها نوارهایی از بافت سخت هستند که عضلات ساعد را به استخوان متصل میکنند.
درد ناشی از تنیس آلبو عمدتاً در جایی رخ میدهد که تاندونهای عضلات ساعد به برآمدگی استخوانی در قسمت بیرونی آرنج متصل میشوند. این درد ممکن است به ساعد و مچ دست گسترش یابد و انجام فعالیتهای روزمره را مشکل کند. تنیس آلبو بیشتر در افراد بین ۳۰ تا ۶۰ ساله شایع است، زیرا با افزایش سن، تاندونها انعطافپذیری خود را از دست میدهند و بیشتر مستعد آسیب هستند. با این حال، اکثر افراد بدون نیاز به جراحی و با استفاده از روشهای غیرجراحی میتوانند بهبود یابند.
علل تنیس آلبو
تنیس آلبو یا سندرم آرنج تنیس بازان، معمولاً به دلیل استفاده بیش از حد از عضلات و تاندونهای ساعد ایجاد میشود. حرکات مکرر مچ دست و بازو، مانند آنچه در ورزش تنیس انجام میشود، میتواند منجر به این وضعیت شود. با این حال، بسیاری از افرادی که دچار تنیس آلبو میشوند، تنیس بازی نمیکنند. این مشکل میتواند ناشی از فعالیتهای شغلی باشد که شامل حرکات مکرر است. در زیر به برخی از علل و عوامل خطر اصلی تنیس آلبو اشاره میشود:
- حرکات ورزشی
- تنیس و دیگر ورزشهای راکتی: حرکات مکرر مچ و ساعد در ورزشهایی مانند تنیس، بدمینتون و اسکواش میتواند به تنیس آلبو منجر شود، به خصوص اگر تکنیک نادرستی به کار گرفته شود.
- ورزشهای پرتابی: ورزشهایی مانند بیسبال و کریکت که در آنها حرکات تکراری پرتاب انجام میشود، نیز ممکن است باعث این وضعیت شوند.
- فعالیتهای شغلی
- کارهای دستی سنگین: مشاغلی که نیاز به استفاده مکرر از دست و مچ دارند، مانند لولهکشی، نجاری، نقاشی و قصابی، میتوانند باعث تنیس آلبو شوند.
- تایپ و استفاده از موس کامپیوتر: افرادی که به مدت طولانی تایپ میکنند یا از موس استفاده میکنند نیز احتمال دارد دچار تنیس آلبو شوند.
- فعالیتهای روزمره
- کارهای خانگی: فعالیتهایی مانند باغبانی، جارو زدن و حتی استفاده مکرر از پیچگوشتی میتواند فشار مداومی بر تاندونهای آرنج وارد کند.
- بازیهای ویدئویی: حرکات مکرر و تکراری مچ دست هنگام بازیهای ویدئویی نیز میتواند منجر به این مشکل شود.
شناخت عوامل موثر در ایجاد سندرم آرنج تنیس بازان میتواند به پیشگیری و درمان موثر آن کمک کند. اگر علائم تنیس آلبو را تجربه میکنید، مهم است که به یک متخصص پزشکی مراجعه کنید تا درمان مناسبی دریافت کنید و از بدتر شدن وضعیت جلوگیری شود.
بیشتر بدانید: علت درد عضلات دست چیست؟
علائم تنیس آلبو
تنیس البو (Tennis Elbow) یا اپیکندیلیت جانبی (Lateral Epicondylitis) مجموعهای از علائم را به همراه دارد که میتواند زندگی روزمره فرد را تحت تاثیر قرار دهد. در زیر به تفصیل به این علائم میپردازیم:
- درد و حساسیت: علامت اصلی تنیس آلبو درد و حساسیت در برآمدگی استخوانی در قسمت بیرونی آرنج است، جایی که تاندونهای آسیبدیده به استخوان متصل میشوند. این درد احتمال دارد به قسمت بالایی یا تحتانی بازو سرایت کند. حتی ممکن است در هر دو بازو نیز رخ دهد، اگرچه معمولاً یک بازو را تحت تأثیر قرار میدهد.
- درد در هنگام فعالیت: درد ناشی از تنیس آلبو معمولاً زمانی شدیدتر میشود که فعالیتهای خاصی مانند بلند کردن اشیاء، گرفتن و مشت کردن، باز کردن درب، دست دادن یا هر حرکتی که نیاز به کشیدن یا صاف کردن مچ دست داشته باشد، انجام دهید.
در صورت داشتن هر یک از علائم زیر، باید با پزشک خود مشورت کنید:
- مشکل در حرکت بازو(ها): محدودیت در حرکت بازوها که میتواند نشانهای از مشکل جدیتر باشد.
- توده یا برآمدگی: وجود توده یا برآمدگی در آرنج یا بازو که ممکن است به دلیل تورم یا آسیب جدیتر باشد.
- درد مزمن: دردی که شما را از انجام فعالیتهای روزمره باز میدارد و با گذشت زمان بهبود نمییابد.
- قرمزی و تورم: قرمز یا متورم شدن آرنج که میتواند نشانهای از التهاب شدیدتر یا عفونت باشد.
درد تنیس آلبو معمولاً با گذشت زمان بدتر میشود. اگر علائم شما برای چندین ماه بهبود نیافت، باید حتماً به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص تنیس البو
تشخیص تنیس آلبو (Tennis Elbow) یا سندرم آرنج تنیس بازان معمولاً بر اساس شرححالگیری و معاینه فیزیکی انجام میشود. در برخی موارد، آزمایشهای تصویربرداری نیز برای تأیید تشخیص و رد کردن سایر علل درد آرنج استفاده میشوند. در زیر به مراحل و روشهای تشخیص تنیس آلبو پرداخته میشود:
۱٫ شرححال گیری
پزشک در ابتدا سؤالاتی در مورد علائم، شدت و مدت زمان درد و فعالیتهایی که ممکن است باعث تشدید درد شوند، میپرسد. مواردی که ممکن است مورد بحث قرار گیرد عبارتند از:
- شروع و پیشرفت درد
- فعالیتهای شغلی و ورزشی
- هرگونه آسیب یا سابقه پزشکی مرتبط
۲٫ معاینه فیزیکی
پزشک به دقت آرنج، ساعد و مچ دست شما را بررسی میکند و به دنبال علائم زیر میگردد:
- حساسیت در ناحیه اپیکندیل جانبی: فشار دادن قسمت بیرونی آرنج برای یافتن نقاط دردناک.
- دامنه حرکتی: بررسی حرکت مچ و آرنج برای شناسایی هرگونه محدودیت یا درد.
- آزمونهای قدرت عضلانی: ارزیابی قدرت عضلات ساعد و مچ دست با استفاده از تستهای مقاومت، مانند درخواست از بیمار برای صاف کردن مچ دست در مقابل مقاومت.
۳٫ آزمایشهای تصویربرداری
اگر تشخیص بالینی روشن نباشد یا پزشک بخواهد سایر علل درد آرنج را رد کند، ممکن است از آزمایشهای تصویربرداری استفاده شود:
- رادیوگرافی (X-ray): برای رد کردن مشکلات استخوانی مانند آرتروز یا شکستگی.
- MRI (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی): برای مشاهده دقیقتر بافتهای نرم، تاندونها و عضلات و بررسی آسیبهای احتمالی دیگر.
- سونوگرافی: برای ارزیابی وضعیت تاندونها و شناسایی التهابات یا پارگیها.
۴٫ سایر آزمایشها
در موارد نادر و برای رد کردن بیماریهای دیگر، ممکن است آزمایشهای دیگری نیز انجام شود:
- آزمایشهای خون: برای بررسی وجود عفونت یا بیماریهای سیستمیک که ممکن است علائم مشابهی ایجاد کنند.
- الکترومیوگرافی (EMG): برای بررسی عملکرد اعصاب و عضلات در صورت مشکوک بودن به مشکلات عصبی.
تشخیص تنیس آلبو معمولاً با معاینه بالینی دقیق و استفاده از تاریخچه پزشکی بیمار امکانپذیر است. در برخی موارد، آزمایشهای تصویربرداری میتوانند به تأیید تشخیص و رد کردن سایر علل درد آرنج کمک کنند. اگر علائم تنیس آلبو را تجربه میکنید، مهم است که به یک متخصص مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسبی دریافت کنید.
روشهای درمان تنیس آلبو
آرنج تنیس بازان یا تنیس آلبو (Tennis Elbow) معمولاً با روشهای غیرجراحی درمان میشود. با این حال، در موارد شدید و مقاوم به درمانهای غیرجراحی، ممکن است نیاز به جراحی باشد. در اینجا روشهای مختلف درمان تنیس آلبو به تفصیل آمده است:
بیشتر بدانید: ماساژ درمانی و فواید بینظیر آن برای بدن ؟
درمان تنیس آلبو با روشهای غیرجراحی
از متدهای درمان سندرم آرنج تنیس بازان به روش غیر جراحی میتوان به موراد زیر اشاره کرد:
استراحت
استراحت دادن به آرنج، بهترین درمان برای آرنج تنیس بازان است. اگر بتوانید حرکات مداومی که باعث آن شده است را متوقف کنید، این عارضعه معمولاً خود به خود بهبود مییابد. استراحت به آرنج فرصت میدهد تا بهبود طبیعی خود را آغاز کند و کمک میکند تا درد و التهاب کاهش یابند.
استفاده از یخ
استفاده از یخ یک روش موثر برای کاهش درد و تورم در درمان آرنج تنیس بازان است. توصیه میشود هر ۳ تا ۴ ساعت ۱۵ دقیقه از کمپرس یخ استفاده کنید. این کار باعث انقباض عروق میشود و به کاهش تورم و درد در ناحیه آرنج کمک میکند. توجه داشته باشید که یخ باید به مدت کوتاهی مانند ۱۵ دقیقه بر روی دست بماند و برای جلوگیری از آسیب دیدگی پوست، باید آن را با یک پارچه یا حوله بپوشانید.
اجرای تکنیک مولیگان (Mulligan Mobilization)
تحرک مولیگان (Mulligan Mobilization) نوعی از فیزیوتراپی است که عضلات را برای محافظت از تاندونهای آسیبدیده در برابر فشار بیشتر، تغییر موقعیت میدهد. این روش توسط برایان مولیگان توسعه داده شده و شامل حرکت مفاصل همراه با مشارکت فعال بیمار و بدون ایجاد درد است. در درمان آرنج تنیس بازان، تحرک مولیگان میتواند به کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل کمک کند. این تکنیکها اغلب با استفاده از نوار چسب برای تثبیت و حمایت از مفصل انجام میشوند.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی یکی از روشهای مؤثر درمانی برای آرنج تنیس بازان است که با تمرینات کششی و تقویتی به بهبود وضعیت عضلات و تاندونها کمک میکند. فیزیوتراپیست تمریناتی را برای تقویت و کشش ماهیچههای شانه، بازو و مچ دست ارائه میدهد و از تکنیکهای دستی برای کاهش درد و التهاب استفاده میکند. این روش میتواند به تسریع فرآیند بهبود و جلوگیری از عود مجدد علائم کمک کند.
داروها
درمان آرنج تنیس بازان بهوسیله داروها میتواند به کنترل درد، کاهش التهاب و تسکین علائم کمک کند. در زیر به برخی از داروهای استفاده شده در این زمینه اشاره شده است:
- ضد التهابهای غیراستروئیدی (NSAIDs): مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپرین که به کاهش التهاب و درد کمک میکنند.
- کورتیکواستروئیدها: در موارد شدیدتر، ممکن است پزشک کورتیکواستروئیدها مانند پردنیزولن را تجویز کند که علاوه بر کاهش التهاب، به کنترل علائم کمک میکنند.
- مسکنها: در صورت لزوم، میتوان از مسکنهای مانند پاراستامول یا کدئین برای تسکین درد استفاده کرد.
- داروهای موضعی: گاهی اوقات از کرمها یا ژلهای موضعی حاوی ضد التهابها نظیر پیروکسیکام برای کاهش درد و التهاب در نقاط خاص استفاده میشود.
توصیه میشود قبل از مصرف هر گونه دارویی، با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین روش درمانی برای شرایط خاص شما مشخص شود و در دستورات و نکات مصرف دارویی دقت کافی داشته باشید.
تزریق بوتاکس
تزریق بوتاکس یکی از روشهای درمانی مورد استفاده در برخی موارد مزمن تنیس آلبو است. این روش شامل تزریق بوتولینوم تایپ A (بوتاکس) به عضلات و بافتهای آسیبدیده است که باعث کاهش درد، بهبود عملکرد مفصل و کنترل موقتی علائم میشود. این ماده با کاهش فعالیت عضلانی در منطقه تزریقی، باعث کاهش فشار بر روی تاندونها و بافتهای مورد آسیب میشود که در نتیجه، درد و التهاب آرنج کاهش مییابد. تزریق بوتاکس ممکن است برای برخی افراد که به سایر درمانها پاسخ نمیدهند یا نتوانستهاند بهبود یابند، مفید باشد.
فنستراسیون با سوزن
فنستراسیون با سوزن یک روش استفاده از یک سونوگرافی ویژه برای هدایت دقیق سوزن به داخل تاندون آسیبدیده است. با تزریق سوزن به نقطه دقیق آسیبدیدگی، جریان خون در این منطقه افزایش مییابد که میتواند بهبود سریعتر و بهتری ایجاد کند.
بیشتر بدانید: طب سوزنی و تاثیر آن در درمان انواع مشکلات
تنوتومی اولتراسونیک (Tenex)
تنوتومی اولتراسونیک (Tenex) شامل استفاده از سونوگرافی برای هدایت دقیق سوزن به داخل تاندون آسیبدیده است. با استفاده از انرژی اولتراسونیک، سوزن به بخشهای آسیبدیده تاندون وارد شده و بافت آسیبدیده را به مایع تبدیل کرده و از بین میبرد. این فرآیند به بهبودی و کاهش درد کمک میکند.
درمان پلاسمای غنی از پلاکت (PRP)
در این روش، پلاکتها (عوامل رشدی موجود در خون) از خون بیمار جدا شده و سپس به تاندون آسیبدیده تزریق میشوند. پلاکتها میتوانند فرآیند بهبودی را تشویق کرده و بازسازی تاندون را تسریع دهند. در بیشتر مواقع، درمانهای غیر جراحی کارساز هستند. اما اگر گرفتار نوع شدید تنیس آلبو هستید که به ۲ تا ۴ ماه درمان پاسخ نمی دهد، احتمال دارد نیاز به جراحی داشته باشید.
درمان تنیس آلبو با روشهای جراحی
درمان تنیس آلبو با روشهای جراحی معمولاً در مواردی که درمانهای غیرجراحی موثر نباشند یا آسیب به اندازهای جدی باشد که نیاز به مداخله جراحی داشته باشد، استفاده میشود. در ادامه، روشهای جراحی معمول برای درمان تنیس آلبو ذکر شده است:
جراحی باز
در روش جراحی باز، جراح یک برش در بالای استخوان در سمت آرنج ایجاد میکند. سپس تاندون آسیبدیده را برمیدارد و قسمت سالم را دوباره به استخوان میچسباند. این روش بیشتر برای ترمیم تاندونهای شکسته یا آسیبدیده استفاده میشود.
جراحی آرتروسکوپی
در این روش، جراح از چندین برش کوچک در پوست روی آرنج استفاده میکند و با استفاده از ابزارهای بسیار کوچک و دوربین، عمل انجام میدهد. این روش کم تهاجمیتر است و زمان بازگشت به فعالیت نرمال بیمار را کاهش میدهد. هر کدام از این روشها مزایا و معایب خود را دارند و انتخاب نوع آن بستگی به شدت و نوع آسیب و همچنین توصیههای پزشک دارد. پس از جراحی، مراقبتهای پساعملیاتی مانند فیزیوتراپی ممکن است نیاز باشد تا روند بهبودی را تسهیل کند. قبل از انجام هرگونه جراحی، مهم است که با پزشک خود درباره تمام گزینهها، ریسکها و مزایای مربوط به هر روش مشورت کنید.
روشهای پیشگیری از تنیس آلبو
برای پیشگیری از تنیس آلبو و جلوگیری از ایجاد آسیبهای آرنج، میتوانید به روشهای زیر توجه کنید:
- آموزش و استفاده از تکنیکهای صحیح ورزش یا حرکات دیگری که فشار زیادی روی آرنج ایجاد میکنند، میتواند به جلوگیری از آسیبهای آرنج کمک کند.
- اطمینان حاصل کنید که تجهیزات و وسایل مورد استفاده شما، مناسب باشد و در اندازهای منطبق با قدرت و توانایی شما باشند تا فشار زیادی به آرنج وارد نشود.
- انجام تمرینات تقویتی برای عضلات بازوها و مچها میتواند آرنج را پایدارتر کند و از ایجاد آسیبها جلوگیری کند.
- فراهم کردن زمان استراحت برای آرنج و انجام حرکات متنوع به جای تمرکز بر روی یک فعالیت خاص میتواند به کاهش خطر تنیس آلبو کمک کند.
- تلاش کنید تا از اعمال بار زیادی بر روی آرنج خود در طول زندگی روزمره، مانند حمل و جابجایی اشیاء سنگین یا انجام کارهای تکراری، پرهیز کنید.
- در صورت نیاز، استفاده از بندها یا محافظ آرنج میتواند در حفاظت از آرنج در برابر آسیبهای ناشی از استفاده مداوم از آن کمک کند.
- پس از انجام فعالیتهایی که فشار زیادی روی آرنج دارند، مثل بازی تنیس، استفاده از یخ و استراحت مناسب میتواند به بازیابی سریعتر عضلات کمک کند و از ایجاد آسیب جلوگیری کند.
با رعایت این نکات ساده ولی کاربردی قادر خواهید بود از آرنج خود محافظت کنید و جلوی بروز سندرم آرنج تنیس بازان را بگیرید.
سوالات متداول درباره تنیس آلبو