بهترین قرص برای دیسک کمر، معمولا یک قرص واحد نیست و پزشک با توجه به شدت علائم، ترکیبی از قرصها (مانند مسکن، ضدالتهاب و شلکننده عضلات) را تجویز میکند. فتق دیسک کمر معمولا با درد، التهاب ریشه عصب در اثر فشار مایع دیسک، و گاهی هم با گرفتگی عضلات همراه است. به همین دلیل بهترین قرص برای هر نوع بیرونزدگی دیسک، معمولا ترکیبی از قرصها است که بتواند این علائم را در زمان کم و با اثرگذاری زیاد، رفع یا مدیریت کند.
در این مقاله با بهترین قرص برای دیسک کمر بر اساس شدت فتق دیسک و علائم آن آشنا میشوید.
بهترین قرص برای دیسک کمر بر اساس علائم
انتخاب بهترین قرص برای فتق دیسک کمر، بیش از هر چیزی به شدت بیرونزدگی و علائمی که فرد تجربه میکند بستگی دارد. گاهی اوقات درد ناشی از فتق دیسک کمر، به ناحیه کمر محدود است و به ناحیه پایینتر و پاها منتشر نشده است. گاهی اوقات فرد با درد و حتی گزگز پا هم مواجه میشود. در بعضی از موارد هم کمردرد با گرفتگی و اسپاسم عضلات کمر همراه است.
مطالعه بیشتر: برای بیرونزدگی دیسک چه بخوریم؟
در جدول زیر با استفاده از منابع علمی معتبر نشان میدهیم که بهترین قرص برای هر کدام از این علائم، چه هستند.
| علائم فتق دیسک کمر | بهترین قرصها |
|---|---|
| فتق دیسک با درد محدود به کمر | استامینوفن، ایبوپروفن یا ناپروکسن، متوکاربامول |
| فتق دیسک با درد یا گزگز پا (سیاتیک) | گاباپنتین یا پرگابالین، ایبوپروفن یا ناپروکسن، متوکاربامول |
| فتق دیسک با گرفتگی شدید عضلات کمر | باکلوفن، ایبوپروفن یا ناپروکسن، استامینوفن |
| فتق دیسک با درد شدید و ناتوانکننده | باکلوفن، دیکلوفناک |
فتق دیسک کمر با درد محدود به کمر
در این نوع بیرونزدگی دیسک کمر که معمولا خفیف است مایع داخلی دیسک فقط کمی برآمدگی یا بیرونزدگی دارد و فشار زیادی به عصب فشار وارد نمیکند. به همین دلیل علائم سیاتیک مانند درد با تیرکشیدن به پا، گزگز یا بیحسی دیده نمیشود.
این کمر درد بیشتر ناشی از التهاب بافتهای اطراف دیسک و گرفتگی عضلات محافظ عصب نخاعی است، بنابراین بهترین قرص برای دیسک کمر خفیف آنهایی هستند که التهاب و درد عمومی کمر را کاهش دهند و در صورت اسپاسم عضلانی، گرفتگی عضلات را رفع کنند.
بیشتر بخوانید: بیرونزدگی دیسک کمر و راههای درمان آن
بهترین قرصها برای دیسک کمر خفیف
-
مسکن: استامینوفن
-
ضدالتهابها (NSAID): ایبوپروفن یا ناپروکسن
-
در صورت اسپاسم عضلانی خفیف: متوکاربامول
چرا بهترین هستند؟
- استامینوفن: برای کمردرد خفیف کافی است و نسبت به کدئین عوارض کمتری مثل خوابآلودگی یا وابستگی دارد.
- ایبوپروفن یا ناپروکسن: نسبت به ضدالتهاب قویتر، سریعتر اثر میگذارند و برای درد خفیف و محدود به کمر، کافی هستند.
- متوکاربامول: نسبت به شلکنندههای قویتر مانند باکلوفن، تاثیر بیشتر و عوارض کمتری مانند خوابآلودگی دارد.
فتق دیسک کمر همراه با درد یا گزگز پا
در این نوع بیرونزدگی دیسک کمر، مایع دیسک فشار بیشتری به عصب نخاعی وارد میکند و باعث درد تیرکشنده یا گزگز در پا یعنی همان علائم سیاتیک میشود.
به همین دلیل قرصهای مسکن عمومی معمولا تاثیر زیادی ندارند و بهترین قرص برای دیسک کمر متوسط یا سیاتیک، قرصهای قویتری مانند داروهای ضد درد عصبی هستند که در کنار ضدالتهابها و شلکننده عضلات تجویز میشوند.
بهترین قرص برای فتق دیسک با درد یا گزگز پا
-
داروهای عصبی: گاباپنتین یا پرگابالین
-
ضدالتهابها: ایبوپروفن یا ناپروکسن
-
شلکننده عضلات: متوکاربامول
چرا بهترین هستند؟
- گاباپنتین یا پرهگابالین: این دو قرص در مقایسه با مسکنهای عمومی، درد تیرکشنده و گزگز پا را سریعتر کم میکنند و برای درد ناشی از فشار روی عصب مؤثرتر هستند.
- ایبوپروفن یا ناپروکسن: برای درد سیاتیک و فتق دیسک متوسط، التهاب را با عوارض کمتر و سرعت بیشتری کاهش میدهد.
- متوکاربامول: عضلات منقبض کمر را شل میکند و اسپاسم را کاهش میدهد، و نسبت به باکلوفن خوابآلودگی کمتری ایجاد میکند.
فتق دیسک کمر با گرفتگی شدید عضلات کمر
در این حالت، بیرونزدگی دیسک فشار زیادی روی عصب ایجاد نمیکند، اما عضلات اطراف مهرهها شدیدا منقبض شدهاند تا از ستون فقرات محافظت کنند. این انقباض باعث درد و خشکی شدید کمر میشود و حرکت را محدود میکند.
به همین دلیل بهترین قرصها در وهله اول، شلکننده عضلات هستند و در اولویت بعدی، ضدالتهاب و مسکنهای عمومی و بدون تجویز.
بهترین قرص برای فتق دیسک با اسپاسم شدید
-
شلکننده عضلات: باکلوفن
-
ضدالتهابها (NSAID): ایبوپروفن یا ناپروکسن
-
مسکنها: استامینوفن
چرا بهترین هستند؟
- باکلوفن: این قرص شلکننده نسبت به متوکاربامول اثر طولانیتر دارد و برای گرفتگی شدید مناسبتر است.
- ایبوپروفن یا ناپروکسن: نسبت به NSAIDهای قویتر شروع اثر سریعتری دارند و برای درد متوسط تا شدید ناشی از اسپاسم کافی هستند.
- استامینوفن: اگر از قرص شلکننده استفاده شود، نیازی به مسکن قویتری نسبت به استامینوفن نیست. این قرص در کوتاهمدت بدون عوارض است.
فتق دیسک کمر با درد شدید و ناتوانکننده
در حالت بیرونزدگی شدید دیسک کمر، فشار قابلتوجهی روی عصب نخاعی وارد میشود و علائم میتواند شامل درد تیرکشنده، گزگز، بیحسی یا ضعف عضلانی باشد و فعالیت روزمره را بهطور جدی محدود کند.
بنابراین برای فتق دیسک کمر شدید، بهترین قرصها آنهایی هستند که اثر قویتر و سریعتری نسبت به بقیه گزینهها دارند و علاوه بر تسکین درد میتوانند التهاب و اسپاسم شدید را هم کنترل کنند. در این مرحله معمولا مسکنها تاثیر چندانی ندارند و قرصهای ضدالتهاب و شلکننده، باعث تسکین درد هم میشوند.
بهترین قرص برای فتق دیسک با درد شدید
-
شلکننده عضلات: باکلوفن
-
ضدالتهاب قوی: دیکلوفناک
چرا بهترین هستند؟
- باکلوفن: مؤثرترین گزینه برای اسپاسم شدید عضلات کمر است و درد ناشی از انقباض عضلانی را سریع و طولانیمدت کاهش میدهد؛ نسبت به متوکاربامول و شلکنندههای ملایمتر برای این شدت اسپاسم برتری دارد.
- دیکلوفناک: التهاب اطراف دیسک و عصب را سریعتر از سایر ضدالتهابها مثل سلکوکسیب یا ملوکسیکام کاهش میدهد و اثر طولانیتری دارد.
معرفی بهترین قرصها برای انواع فتق دیسک کمر
در این بخش با تک تک قرصهایی که بالاتر به عنوان قرصهای موثر برای انواع بیرونزدگی دیسک معرفی شدند، آشنا میشوید. قرصهایی که پزشکان برای انواع فتق دیسک تجویز میکنند معمولا در چهار دسته مسکن، ضدالتهاب، شلکننده عضلات، و ضد دردهای عصبی میگنجند.
هر کدام از این دستهها، طیف وسیعی از قرصها را شامل میشوند اما در ادامه فقط بهترین و موثرترین قرصهای هر دسته دارویی برای فتق دیسک کمر را همراه با عوارض و تداخل دارویی آوردهایم.
قرصهای مسکن
قرصهای مسکن برای کاهش درد خفیف کمر ناشی از فتق دیسک استفاده میشوند. این داروها بیشتر درد ناشی از التهاب جزئی یا فشار کم روی دیسک را کاهش میدهند و برای درد محدود به کمر مناسب هستند.
پزشکان معمولا زمانی تجویز میکنند که درد هنوز شدید نشده و علائم عصبی مانند گزگز، بیحسی یا ضعف پا دیده نمیشود.
استامینوفن
استامینوفن یک مسکن عمومی است که به مغز سیگنالهای درد را کاهش میدهد و درد خفیف تا متوسط کمر را کم میکند. این دارو التهاب بافت اطراف دیسک را کاهش نمیدهد و برای درد ناشی از فشار عصبی شدید کافی نیست، اما برای کاهش درد محدود به کمر و فتق دیسک خفیف بسیار مناسب است.
-
عوارض: مصرف طولانی یا دوز زیاد میتواند باعث آسیب کبدی شود.
-
مدت تجویز: معمولا کوتاهمدت، تا زمان کاهش درد یا تحت نظر پزشک.
-
تداخل دارویی: مصرف همزمان با سایر داروهای حاوی استامینوفن یا الکل میتواند خطرناک باشد.
قرصهای ضدالتهاب
ضدالتهابها التهاب بافت اطراف دیسک و عصب را کاهش میدهند و درد ناشی از التهاب و اسپاسم عضلات کمر را کم میکنند. این داروها معمولاً برای درد متوسط تا شدید فتق دیسک و درد ناشی از فشار روی عصب تجویز میشوند. پزشکان وقتی التهاب قابل توجه است یا ضدالتهابهای ملایم کافی نیستند، ضدالتهاب قویتر را انتخاب میکنند.
بیشتر بخوانید: قرص تیزانیدین برای دیسک کمر موثر است؟
ایبوپروفن
ایبوپروفن یک ضدالتهاب غیراستروئیدی است که التهاب بافت اطراف دیسک و عضلات کمر را کاهش میدهد و درد متوسط تا شدید ناشی از فشار دیسک را کم میکند. شروع اثر آن سریع است و برای درد محدود به کمر یا سیاتیک ملایم مناسب است.
-
عوارض: سوزش معده، حالت تهوع و در مصرف طولانی مشکلات کلیوی یا قلبی ممکن است ایجاد شود.
-
مدت تجویز: کوتاهمدت، معمولاً ۵–۱۰ روز، پزشک بر اساس شدت درد تنظیم میکند.
-
تداخل دارویی: با وارفارین، داروهای فشار خون و برخی ضدافسردگیها باید احتیاط شود.
ناپروکسن
ناپروکسن مشابه ایبوپروفن است ولی اثر طولانیتری دارد. این دارو التهاب و درد طولانی اطراف دیسک را کاهش میدهد و برای درد متوسط تا شدید و التهاب طولانی مدت مناسب است.
بیشتر بخوانید: قرص ناپروکسن برای دیسک کمر چه تاثیری دارد؟
-
عوارض: مشابه ایبوپروفن، مصرف طولانی ممکن است ریسک معده بالاتری داشته باشد.
-
مدت تجویز: کوتاهمدت و بر اساس پاسخ بیمار.
-
تداخل دارویی: وارفارین، داروهای فشار خون و برخی ضدافسردگیها.
دیکلوفناک
دیکلوفناک یک ضدالتهاب قوی و سریع برای درد شدید و ناتوانکننده فتق دیسک است. این دارو التهاب شدید اطراف دیسک و عصب را سریع کاهش میدهد و درد عصبی تیرکشنده را تسکین میدهد.
-
عوارض: عوارض گوارشی بالا، فشار خون و مشکلات قلبی در مصرف طولانی.
-
مدت تجویز: کوتاهمدت و تحت نظر پزشک، معمولاً چند روز.
-
تداخل دارویی: رقیقکنندههای خون، داروهای فشار خون و داروهای کلیوی.
قرصهای شلکننده عضلات
در فتق دیسک، اسپاسم شدید عضلات باعث درد و محدودیت حرکت میشود و به همین دلیل پزشکان معمولاً شلکنندهها را زمانی تجویز میکنند که عضلات کمر شدیداً منقبض شده و درد ناشی از اسپاسم وجود دارد.
متوکاربامول
متوکاربامول یک شلکننده عضلات ملایم است که برای اسپاسم خفیف تا متوسط کمر استفاده میشود. این دارو درد ناشی از گرفتگی عضلات را کاهش میدهد و برای فتق دیسک خفیف یا متوسط مناسب است.
-
عوارض: خوابآلودگی، سرگیجه و خستگی.
-
مدت تجویز: کوتاهمدت، معمولاً چند روز تا چند هفته بر اساس پاسخ بیمار.
-
تداخل دارویی: با داروهای خوابآور یا الکل اثر خوابآوری تشدید میشود.
باکلوفن
باکلوفن یک شلکننده عضلات قوی است که برای کاهش اسپاسم شدید و طولانیمدت عضلات کمر استفاده میشود. این دارو درد ناشی از اسپاسم شدید عضلات را در فتق دیسک متوسط تا شدید کاهش میدهد و حرکت را راحتتر میکند.
-
عوارض: خوابآلودگی، سرگیجه و ضعف عضلانی.
-
مدت تجویز: کوتاهمدت، پزشک دوز و طول درمان را بر اساس شدت اسپاسم تعیین میکند.
-
تداخل دارویی: الکل، داروهای خوابآور و برخی ضدافسردگیها اثر خوابآوری و ضعف عضلانی را افزایش میدهند.
قرصهای ضد درد عصبی
قرصهای ضد درد عصبی که بیشتر داروهای ضدتشنج هستند و در بیماران دارای صرع استفاده میشود، ممکن است در بعضی از شرایط، برای بیمارانی که فتق دیسک کمر شدید و کمردرد ناتوانکننده دارند هم تجویز شود. البته معمولا دوره مصرف این داروها کوتاهتر است و حتما باید زیرنظر پزشک انجام شود.
گاباپنتین
گاباپنتین یک داروی ضدتشنج است که پیامهای درد عصبی را کاهش میدهد و درد تیرکشنده یا گزگز پا ناشی از فشار دیسک روی عصب را کم میکند. این دارو به خصوص برای درد متوسط تا شدید عصبی در فتق دیسک مفید است و معمولاً در کنار ضدالتهاب یا شلکننده عضلات تجویز میشود.
-
عوارض: خوابآلودگی، سرگیجه، تورم دست و پا و گاهی گیجی.
-
مدت تجویز: معمولا ۲ تا ۴ هفته، پزشک بر اساس پاسخ بیمار دوز و مدت درمان را تنظیم میکند.
-
تداخل دارویی: مصرف همزمان با الکل و داروهای خوابآور میتواند اثر خوابآوری را افزایش دهد.
پرگابالین
پرگابالین مشابه گاباپنتین است ولی اثر سریعتر و قویتری دارد. این دارو برای کاهش درد شدید عصبی ناشی از فشار دیسک بر عصب و برای درد متوسط تا شدید سیاتیک مؤثر است. پرگابالین هم معمولاً همراه با ضدالتهابها یا شلکننده عضلات مصرف میشود تا اثر بهتری داشته باشد.
-
عوارض: خوابآلودگی، سرگیجه، افزایش وزن و تورم دست و پا.
-
مدت تجویز: کوتاهمدت و تحت نظر پزشک، معمولاً ۲–۴ هفته شروع.
-
تداخل دارویی: الکل، داروهای خوابآور و برخی ضدافسردگیها اثر خوابآوری را تشدید میکنند.
پلاتینر تراپی، مکمل بدون عوارض در کنار دارودرمانی دیسک کمر
پلاتینر تراپی یک روش مکمل غیرتهاجمی است که با استفاده از ارتعاشات و تحریک ملایم مکانیکی به دیسک و عضلات اطراف ستون فقرات کمک میکند تا گردش خون بهتر شود و بافتها تغذیه کافی دریافت کنند.
این روش عوارض دارویی ندارد و میتواند در کنار مصرف بهترین قرصهای دیسک کمر، مانند مسکنها، ضدالتهابها یا شلکنندهها، به کاهش درد، کاهش التهاب و بهبود انعطافپذیری عضلات کمک کند.
به زبان ساده، پلاتینر تراپی یک ابزار حمایتی است که فرایند بهبود دیسک و کاهش علائم را سریعتر و مؤثرتر میکند.
سوالات متداول
بهترین قرص برای ترمیم دیسک کمر چیست؟
هیچ قرصی نمیتواند دیسک کمر را «ترمیم» کند. درمان دیسک شامل فیزیوتراپی، ورزش، کنترل التهاب و در موارد شدید جراحی دیسک کمر است. داروها صرفاً درد و التهاب را کاهش میدهند.
بهترین قرص برای کم آبی دیسک کمر کدام است؟
کمآبی دیسک با دارو درمان نمیشود. آب کافی، ورزش سبک، و اصلاح وضعیت بدن به حفظ هیدراتاسیون دیسک کمک میکند. دارو فقط برای کاهش درد و التهاب استفاده میشود.
بهترین قرص خارجی برای دیسک کمر چیست؟
هیچ داروی خارجی خاصی «بهترین» نیست. مهم اثر دارو و نوع درد است، نه برند. معمولاً همان داروهای شناختهشده مانند استامینوفن، ایبوپروفن، ناپروکسن، گاباپنتین، پرگابالین و باکلوفن استفاده میشوند، چه ایرانی و چه خارجی.
بهترین قرص تقویتی برای دیسک کمر چیست؟
دیسک کمر قرص تقویتی مستقیم ندارد. مکملها مثل کلسیم، ویتامین D، و گاهی کلاژن یا مکملهای غضروفی به سلامت استخوان و بافت اطراف کمک میکنند، ولی «ترمیم دیسک» نمیکنند.