عفونت مفصل مصنوعی زانو و لگن در هنگام ایجاد آسیب در مفصل طبیعی به عنوان جایگزینی برای مفصل طبیعی در نظر گرفته شده است. و طی انجام جراحی با مفصل اصلی تعویض می‌شود. به این ترتیب افرادی که درد و محدودیت حرکت در مفصل لگن و زانو دارند (به دلیل ابتلا به آرتروز، اختلال مفصل زانو یا ایجاد صدمات جدی در این مفصل) از جراحی تعویض مفصل لگن و زانو برای بهبود نشانه‌های درد و محدودیت حرکت استفاده می‌کنند. عفونت مفصل مصنوعی زانو و لگن ناشی از ورود باکتری‌ها یا میکروارگانیسم‌های دیگر به محیط مفصل است.
مفصل مصنوعی ران یا زانو می تواند با کاهش درد و افزایش عملکرد کلی به شما کمک کند از زندگی خود بیشتر لذت ببرید. اما مانند همه جراحی ها، تعویض مفصل مصنوعی ران و زانو می‌تواند با خطراتی مانند عفونت همراه باشد. در ادامه این مقاله از آی آر مای شاپ به بررسی علل، روش‌های تشخیص و درمان عفونت مصنوعی لگن و زانو خواهیم پرداخت.
چرا عفونت مفصل مصنوعی زانو و لگن رخ می‌دهد؟
این عفونت ممکن است پس از جراحی نصب مفصل مصنوعی رخ دهد و با علامت‌هایی همراه باشد. عفونت مفصل مصنوعی زانو و لگن علائم زیر را دارد:
- درد شدید
- تورم
- گرمی و قرمزی در محدوده مفصل
- تب
- تپش، خارش و لرزش در ناحیه تزریق بروز
- بوی بد
- زخم طولانی مدتی که به بهبودی نمی‌انجامد
- باز شدن لبه‌های زخم
- درد هنگام فشار آوردن به مفصل لگن و زانو
- درد هنگام حرکت مفصل
- احساس داغی در اطراف مفصل
عفونت مفصل مصنوعی زانو و لگن یک مشکل جدی است و به درمان فوری نیاز دارد. درمان این نوع عفونت عموما شامل جراحی لازم برای تمیز کردن مفصل و هسته در کنار مصرف آنتی بیوتیک‌ها برای کشتن باکتری‌ها است.
برخی اوقات، ممکن است نیاز به تعویض مفصل مصنوعی نیز وجود داشته باشد تا عفونت متوقف شود و مفصل جدید برای تعویض قرار گیرد. برای جلوگیری و کاهش خطر عفونت مفصل مصنوعی زانو و لگن میتوان اقدامات پیشگیرانه‌ای مانند استفاده از آنتی بیوتیک بعد از جراحی، رعایت بهداشت دست و محیط کار و مراقبت‌های ناحیه مفصل بعد از عمل جراحی را در دستور کار قرار داد.
در ادامه علاوه به ارائه توضیحات جامع درباره عفونت مفصل مصنوعی زانو و لگن می‌پردازیم:
جراحی تعویض مفصل لگن و زانو چگونه انجام می‌شود؟
مفصل لگن از نوع مفصل گوی و کاسه است. این مفصل متشکل از سر استخوان فمور (استخوان ران) و بخشی از استخوان لگن است و به این ترتیب سر استخوان ران در استخوان لگن قرار داشته و در این بخش قابل حرکت است. طی عملیات جراحی تعویض مفصل لگن (آرتروپالستی لگن)، مفصل دردناک یا درگیر آرتریت خارج شده و مفصلی مصنوعی (غالبا از جنس آهن، سرامیک و پلاستیک) جایگزین آن می‌شود.
در این فرایند تمام یا قسمت‌های آسیب دیده لگن با اجزای مصنوعی تعویض می‌شود. پزشک جراح ممکن است استخوان ران، بخشی از مفصل که به واسطه استخوان لگن تشکیل شده یا هر دو بخش را با اجزای مصنوعی‌مناسب جایگزین نماید. جراحی تعویض مفصل لگن در اکثر مواقع هنگامی که متدهای درمانی دیگر در کاهش درد و بهبود عملکرد لگن موثر واقع نمی‌شوند انجام خواهد شد. انجام این نوع جراحی با هدف کاهش شدت درد و بهبود کارکرد حرکتی لگن و ران (خصوصا در حالت ابتلا به آرتریت) به منظور بهبود قابلیت بیمار برای انجام فعالیت‌های روزانه صورت می‌گیرد.
وقتی مفصل زانو دچار ساییدگی می‌شود، فاصله استخوان‌ها با هم کم شده و در اثر تماس آن‌ها علائمی نظیر درد شدید و محدودیت دامنه حرکتی بروز می‌یابد. به این ترتیب فرد ضمن محدودیت در انجام فعالیت‌های روزانه مثل بالا رفتن از پله‌ها، برای حرکت دادن زانو در زمان راه رفتن و دویدن نیز دچار مشکل خواهد شد.
جراحی تعویض مفصل برای رسیدن به اهداف زیر انجام می‌شود:
- کاهش درد ناشی از ساییدگی و روماتیسم
- ترمیم تخریب مفصل و آرتروز زانو انجام شده
- برگشت به فعالیت‌های عادی زندگی
اما دلیل انجام این جراحی مهم و سخت موارد زیر است:
- از بین رفتن غضروف
- فرسایش مفصل
- رفع التهاب مفصل زانو
- عدم تاثیر روش‌های درمانی دیگر نظیر فیزیوتراپی، ورزش‌های مخصوص
- خسته شدن بیمار از استفاده از داروهای خوراکی
از این رو جراح طی عمل جراحی تعویض مفصل زانو از پروتزهای مصنوعی مخصوص برای بهبود وضعیت بیمار استفاده می‌کند. پس از جراحی و سپری شدن دوران نقاهت، درد زانو به میزان چشمگیری کاهش خواهد یافت.
در عمل جراحی تعویض مفصل زانو، ابتدا طبق تشخیص پزشک متخصص بیهوشی، از روش بیهوشی عمومی یا بی‌حسی موضعی برای بیهوش کردن بیمار استفاده می‌شود. در مرحله بعد، جراح یک شکاف کوچک در ناحیه مفصل زانو ایجاد می‌کند تا دسترسی به نواحی داخلی و استخوان‌های ناحیه مفصل آسان‌تر شود. سپس از ابزاری خاص برای حذف نواحی آسیب دیده یعنی غضروف و سطح مفصل استخوان ران و ساق استفاده می‌شود.
شدت و نحوه آسیب، نوع پروتز و ایمپلنت‌های مخصوص برای جایگزین شدن با مفصل آسیب دیده را تعیین می‌کند. این ایمپلنت دارای بخش‌های فلزی و پلاستیکی است در گام بعدی ماده‌ای به اسم سیمان استخوانی به استخوان‌های ران و ساق پا تزریق می‌شود. در برخی موارد نیز جراح با توجه به وضعیت بیمار از شیوه تثبیت بیولوژیک برای متصل نمودن استخوان به مفصل مصنوعی بهره خواهد گرفت.
برای کاهش درد عفونت مفصل مصنوعی زانو باید چه کنیم؟
برای کاهش درد عفونت مفصل مصنوعی زانو راهکاری که مورد تایید پزشکان هم هست باید در پیش گرفت خورد دارو بدون تجویز و بدون در نظر گرفتن حساسیت های دارویی به مسکن بسیار خطرناک از این رو استفاده از زانوبند برقی روش درمانی است که برای تمامی بیماران زانویی تجویز شده است. زاپیامکس بهترین زانوبند برقی است که دارای تکنولوژی یو آی سی نیز می باشد، قیمت زانوبند زاپیامکس نیز نسبت به کارایی و تاثیر آن بر درمان زانو درد بسیار مقرون به صرفه است.
عفونت مفصل مصنوعی زانو و لگن چگونه رخ می‌دهد؟
روش‌های جراحی در بسیاری از موارد با برخی عوارض همراه هستند و عمل جراحی تعویض مفصل زانو و لگن نیز از این قائده مستثنی نیست. با این وجود آمار بیمارانی که پس از جراحی تعویض مفصل دچار عفونت مفصل مصنوعی می‌شوند بسیار محدود است. عفونت مفصل مصنوعی زانو یا عفونت‌های مفصلی لگن به طور معمول در زخم ناشی ار جراحی یا اطراف پروتز متصل شده اتفاق می‌افتند. عفونت مفصل مصنوعی در برخی موارد طی دوران بستری بودن بیمار در محیط بیمارستان تشخیص داده می‌شود. گاهی نیز نشانه‌های این نوا عفونت پس از مرخص شدن بیمار از بیمارستان نمودار می‌شود.
مواردی نیز وجود دارند که نشان می‌دهند امکان ایجاد عفونت مفصل مصنوعی زانو و لگن ممکن است حتی چند سال بعد از انجام جراحی ظاهر شوند. به عبارت دیگر مفصل ممکن است در حین جراحی یا چند هفته تا چند سال پس از انجام جراحی، دچار عفونت شود. باکتری‌های عامل عفونت از طریق زخم‌های ایجاد شده در پوست وارد بدن می‌شوند.
افراد مستعد عفونت پس از انجام جراحی تعویض مفصل کدامند؟
همان‌طور که گفته شد، همه افراد پس از انجام جراحی مفصل مصنوعی لگن و زانو به عفونت مبتلا نمی‌شوند. اما به طور کلی این دسته از افراد بیشتر در معرض این عفونت هستند:
- افراد چاق و دارای اضافه وزن
- افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند
- افراد مبتلا به دیابت
- افراد مبتلا به بیماری‌های عروق محیطی (گردش خون ضعیف در دست‌ها و پاها)
- افرادی که تحت معالجه با روش‌های درمانی سرکوب کننده سیستم دفاعی (شیمی درمانی و مصرف کورتون) قرار دارند
- افراد مبتلا به سرطان
- افراد مبتلا به ایدز و هپاتیت
روش‌های تشخیص عفونت مفصل مصنوعی زانو و لگن
در ادامه شما را با روش‌های تشخیص عفونت مصنوعی زانو و لگن آشنا خواهیم کرد:
۱٫انجام معاینات برای تشخیص عفونت
در صورتی که پزشک احتمال وجود عفونت مفصل مصنوعی را تشخیص دهد، امکان انجام اقدامات مناسب برای حفظ پروتز و درمان عفونت وجود دارد. به این ترتیب پزشک معالج سوابق پزشکی بیمار را بررسی کرده و انجام معاینات فیزیکی و بالینی را در دستور کار قرار می‌دهد.
۲٫آزمایش خون از بهترین راه‌های تشخیص عفونت زانو و لگن
با بررسی نمونه خون فرد میتوان به وجود عفونت مفصلی پی برد. در این روش میتوان ضمن آگاهی از شمار گلبول‌های خون، میزان التهاب را نیز تعیین کرد.
۳٫انجام تست‌های تصویر برداری و تشخیص عفونت
با استفاده از اشعه ایکس برای اسکن استخوان، میتوان نشانه‌های مبنی بر عفونی شدن مفصل مصنوعی را تشخیص داد.
۴٫بررسی مایع اطراف مفصل از راه‌های تشخیص عفونت در زانو و لگن
برای این کار پزشک از سوزن مناسب جهت تخلیه مایع درون زانو یا لگن استفاده می‌کند. مایع تخلیه شده زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود تا وجود هر نوع باکتری در آن مشخص شود. گلبول‌های سفید موجود در مایع تخلیه شده نیز مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. در مایع مفصلی طبیعی زانو و لگن، شمار گلبول‌های سفید خون پایین است. بالا بودن تعداد گلبول‌های سفید نشان می‌دهد مفصل مصنوعی دچار عفونت شده است.
درمان عفونت مفصل مصنوعی زانو و لگن
با توجه به شرایط بیمار، مرحله عفونت و تجویز پزشک، راه‌های مختلفی برای درمان عفونت مفصل مصنوعی زانو و لگن وجود دارد. روش‌های زیر موثرترین و رایج‌ترین راهکارها برای درمان عفونت مفصل مصنوعی زانو و لگن هستند:
درمان غیر جراحی عفونت مفصل مصنوعی در زانو و لگن
در مواردی که فقط پوست و بافت نرم اطراف مفصل درگیر شده و عفونت به بخش‌های عمیق‌تر مفصل مصنوعی راه نیافته باشد (عفونت سطحی) معمولا به انجام جراحی نیازی نخواهد بود و میتوان به مصرف آنتی بیوتیک پرداخت.
مصرف آنتی بیوتیک از بهترین راه‌های درمان عفونت
چنانچه مفصل مصنوعی زانو و لگن دچار عفونت شود، مهم‌ترین راهکار درمانی، تشخیص به موقع است. نشانه‌های این نوع عفونت به شکل تورم، قرمزی و درد در مفصل نمودار می‌شوند. در غالب موارد قبل از تشخیص قطعی، برای بیمار آنتی بیوتیک تجویز نمی‌شود زیرا علاوه بر سخت شدن تشخیص سبب تداخل در انجام درمان مناسب و موثر می‌شود.
جهت تشخیص انجام آزمایش خونی ESR و CRP و در صورت لزوم، تخلیه مایع مفصلی و ارسال آن به آزمایشگاه ضروری است. اگر وجود عفونت در نخستین ماه شروع تشخیص داده شود، درمان با حفظ پروتز صورت می‌گیرد. به این ترتیب میتوان از راهکار شستشوی کامل مفصل و تجویز آنتی بیوتیک مناسب بر مبنای نتیجه کشت عفونت برای کنترل آن استفاده کرد.
درمان عفونت مفصل مصنوعی با جراحی
اگر عفونت از بافت سطحی عبور کرده و به عمق بافت راه یابد برای درمان بیماری به انجام جراحی نیاز است.
دبرید برای درمان عفونت در مفصل مصنوعی
عفونت‌های عمیقی که چند روز یا چند هفته پس از انجام جراحی ایجاد می‌شوند با شست و شوی مفصل به روش جراحی دبرید درمان می‌شوند. در این روش بافت نرم و آلوده حذف خواهد شد و پروتز به طور کامل پاکسازی می‌شود.
سوالات متداول
چه مدت پس از جراحی مفصل مصنوعی لگن و زانو میتوان دچار عفونت شد؟
در صورت تعویض و یا جراحی مفصل در هر زمانی میتوانید دچار عفونت شوید.
آیا وجود عفونت در بدن می‌تواند بر عفونت مفصل مصنوعی زانو و لگن تاثیر بگذارد؟
بله ، به طور کلی عفونت از طریق جریان خون عبور کرده و مفصل مصنوعی لگن و زانو را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
آیا عفونت ادراری می تواند باعث عفونت مفصل زانو و لگن شود؟
باکتری هایی که باعث عفونت ادراری شده اند می توانند به مفصل مصنوعی شما نفوذ کرده و سبب عفونت مفصل مصنوعی زانو و لگن شود.
