بیرون‌ زدگی مهره ۴ و ۵ دیسک کمر به چه علتی است؟

بیرون‌ زدگی مهره ۴ و ۵ دیسک کمر می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. در ادامه برخی از این دلایل را ذکر می‌کنم:

1. آسیب فیزیکی: ممکن است به علت تحمل فشار بالا و خارجی بر روی منطقه کمر، مهره‌های ۴ و ۵ کمر آسیب ببینند. این می‌تواند ناشی از ضربه‌های سنگین، انجام ورزش‌های سنگین، آسیب پذیری طبیعی در این منطقه یا دیگر عوامل فیزیکی باشد.
2. عوارض زمانی: با گذشت زمان و پیری، مهره‌های کمر می‌توانند تحت تأثیر فشار و کشش قرار گیرند. این می‌تواند باعث بیرون‌زدگی و برجستگی مهره‌ها شود.
3. افتراق مهره‌ها: بعضی از افراد ممکن است برای اسباب‌بازی یا تغییر شکل بدنشان به صورت غیر طبیعی، کمر خود را خم کنند. این می‌تواند منجر به افتراق مهره‌های کمر شود و بیرون‌زدگی آنها را در نتیجه داشته باشد.
4. بیماری‌های مهره: برخی بیماری‌های مهره‌ها می‌توانند منجر به بیرون‌ زدگی مهره‌ ۴ و ۵  دیسک کمر شوند. این شامل بیماری‌های مانند اسکلروزیس یا آرتروز می‌شود.
5. عوامل غیرطبیعی: برخی از عوامل خارجی نیز می‌توانند بر روی مهره‌های کمر تأثیر بگذارند و باعث بیرون‌زدگی آنها شوند. به عنوان مثال، شرایط کاری ناصحیح، نشستن وایمانه، حمل و نقل ثقیل و مداوم، استفاده نادرست از ابزارها و تجهیزات، وجود کیسه‌های سنگین در دست و حمل و نقل نادرست اشیاء ممکن است این مشکل را تسریع کنند.

عوارض درمان نکردن دیسک کمر بیرون زده چیست؟

دیسک کمر بیرون زده (هرنیاسیون دیسک) یک حالت مربوط به تخریب دیسک بین مهره های ناحیه کمر است که ممکن است در صورت عدم درمان مناسب، به عوارض جدی و مزاحم منجر شود. برخی از عوارض نکردن دیسک کمر بیرون زده عبارتند از:

1. درد مزمن: یکی از عوارض اصلی دیسک کمر بیرون زده، درد مزمن در ناحیه کمر و ساق پا است که ممکن است تا ساق پا امتداد یابد. این درد می تواند روز به روز بهتر نشود و در صورت عدم درمان صحیح، طولانی مدت باقی بماند.
2. تنگی کانال نخاعی: در برخی موارد، دیسک کمر بیرون زده می تواند منجر به تنگی کانال نخاعی شود. این مشکل می تواند به علت فشار بر روی نخاع و اعصاب آن، تحت عنوان مهره فشار مهره ای (سندرم تنگی کانال نخاعی) بروز کند و باعث درد، کاهش قدرت عضلانی و اختلال در حرکت شود.
3. فشار بر روی عصب ها: دیسک بیرون زده می تواند فشاری روی ریشه های عصبی که از کانال نخاعی خارج می شوند، اعمال کند. این فشار منجر به درد، سوزش، شلیت و در برخی موارد نقص حسی و حرکتی در مناطقی که از طریق این ریشه ها تامین عصبی می شوند، می شود.
4. نقص حسی و حرکتی: فشار بر روی ریشه های عصبی به دنبال دیسک کمر بیرون زده، ممکن است باعث نقص حسی و حرکتی در مناطق مورد تأثیر شود. به عنوان مثال، احیاناً ممکن است احساس نیمه کردن پا یا دست، کاهش قدرت عضلات، تشنجات عضلانی یا اختلالات کنترل مثانه و روده ای را تجربه کنید.

علت اصلی به وجود آمدن دیسک کمر

علت دیسک کمر (هرنیاسیون دیسکی) می‌تواند به عوامل مختلفی برگردد. برخی از این عوامل عبارتند از:

1. فرایند طبیعی پیری: با پیر شدن، دیسک های مابین مهره ها غیرفعال شده و کاهش آب ورودی به داخل آنها می‌تواند سبب ضعف و تخریب آنها شود. این ضعف باعث افزایش خطر بروز دیسک کمر می‌شود.
2. تروما و آسیب: ضربه، افتادن یا فشار زیاد بر روی ناحیه کمر می‌تواند منجر به تخریب دیسک شود. این ممکن است به علت حوادث ورزشی، تصادفات خودرو و سایر آسیب‌های فیزیکی رخ دهد.
3. فعالیت‌های تکراری و بارزنی: برخی فعالیت‌های تکراری و بارزنی می‌تواند فشار زیادی بر دیسک بین مهره‌ها ایجاد کند و در نتیجه باعث تخریب آنها شود. مثال‌هایی از این فعالیت‌ها عبارتند از حمل و نقل وزن‌های سنگین، خم شدن و جای نمک‌دادن به صورت عادت‌آور و صنعت‌هایی که نیازمند حرکت‌های انعطاف‌پذیرانه ناحیه کمر است.
4. عوامل ژنتیکی: نامناسب بودن ساختار دیسکی به دست آمده از ژنتیک افراد می‌تواند تمایل آنها به بروز دیسک کمر را افزایش دهد.
5. عوامل زیستی: شرایطی مانند چاقی، بی‌حرکتی، نمایندگی در برخی شغل‌ها و سبک زندگی نامناسب می‌تواند به تخریب دیسک‌ها و در نتیجه بروز دیسک کمری منجر شود.

علائم و نشانه های بیرون زدگی دیسک کمر

بیرون زدگی دیسک کمر یا هرنی دیسک (Herniated disc) یک شرایط مشترک در دیسک‌های استخوانی کمر است. دیسک فشار و چرخش را بین استخوان‌های کمری نگه می‌دارد و در صورتی که شکست یا ترک داشته باشد، ممکن است کل یا بخشی از مواد دیسک به فضای استخوانی کمر (قفسه ستون فقرات) بیرون بزند.

علائم و نشانه های بیرون زدگی دیسک کمر، بسته به محل و شدت آسیب، متفاوت هستند. اما به طور کلی علائم و نشانه هایی که می‌تواند شامل آنها باشد عبارتند از:

1. درد شدید کمر: درد ممکن است در ناحیه کمر شروع شده و به سمت پایین کشیده شود و حتی به فلج یا تحتانی برسد.
2. درد در مناطق دیگر تحتانی: در بعضی از موارد، درد به سمت ساق پا و انگشتان پا گسترش می‌یابد. این درد معمولاً در یک طرف بدن رخ می‌دهد.
3. تغییر در عملکرد عصبی: بیرون زدگی دیسک کمر ممکن است باعث فشار و آسیب به عصب‌های اطراف شود، که می‌تواند به تغییر در حس و حرکت عضلات مناطق مربوطه منجر شود. به‌عنوان مثال، شما ممکن است تحلیل حس تا حدی در ساقه، قدم زدن را به‌طور غیرطبیعی تغییر دهید یا دچار نیمه‌جانروزی بشوید.
4. ضعف عضلات: در موارد بسیار شدید، فشار دیسک روی عصب‌ها ممکن است باعث ضعیف شدن عضلات و حتی فلج شود.
5. تنگی عصبی: کاهش فضای موجود بین استخوان‌های کمری ممکن است فشار زیادی بر روی عصب‌ها وارد کند که می‌تواند به تنگی عصبی و درد شدید منجر شود.

روش های تشخیص دیسک کمر (فتق مهره کمر)

تشخیص بیرون زدگی دیسک کمر (هرنی دیسک) از طریق تاریخچه پزشکی، ارزیابی جسمانی، و آزمون‌های تصویربرداری انجام می‌شود. در ادامه روش‌های تشخیصی را توضیح می‌دهم:

1. تاریخچه پزشکی: پزشک ابتدا درباره علائم و نشانه‌های شما می‌پرسد و جزئیاتی مانند زمان شروع درد، محل درد، عوامل مساعد و تشدید کننده درد، و احتمال وقوع صدمه‌های قبلی را جمع‌آوری می‌کند.
2. ارزیابی جسمانی: پزشک به شما درخواست می‌دهد که موقعیت‌ها و حرکات مختلفی را انجام دهید تا کمر خود را ارزیابی کنید. به این ترتیب، پزشک می‌تواند به وضوح درک کند که کدام منطقه از کمر شما دچار درد یا محدودیت است.
3. آزمون‌های تصویربرداری:
4. افتراقی: این آزمون با استفاده از اشعه X و دیگر ماده نشانه دهی مانند کامپیوتر توموگرافی (CT) یا رزونانس مغناطیسی (MRI) انجام می‌شود تا محل و شدت بیرون زدگی دیسک کمر را تشخیص داد. MRI بیشترین دقت و روش تشخیصی است که بطور منظم برای تشخیص بیرون زدگی دیسک کمر استفاده می‌شود.
5. میلوگرافی: در این آزمون، یک ماده نشانه دهنده رنگی به فضای میان استخوان‌های کمری تزریق می‌شود و سپس با تصاویر رادیوگرافی، تصویربرداری همه‌جانبه از ستون فقرات کمری انجام می‌شود.
6. دیسکوگرافی: در این آزمون، ماده نشانه دهنده رنگی به دیسک آسیب دیده تزریق می‌شود و در محل بیرون زدگی استفاده می‌شود تا محیط پیرامونی دیسک و درجه تاریخی بیرون زدگی را نشان دهد.

بهترین راه‌های درمان بیرون‌ زدگی مهره ۴ و ۵ دیسک کمر

درمان بیرون‌ زدگی مهره ۴ و ۵ دیسک معمولاً با ترکیبی از روش‌های غیرجراحی و در صورت لزوم، جراحی انجام می‌شود. در ادامه، بهترین راه‌های درمان بیرون زدگی دیسک کمر را توضیح می‌دهم:

1. استراحت و تغییرات فعالیتی: در صورت بیرون زدگی دیسک کمر، استراحت به مدت کوتاهی (حدود ۱-۲ روز) توصیه می‌شود. همچنین از فعالیت‌های پرتنش، جابجایی‌های ناگهانی یا خم شدید پشت، و وزن برداری سنگین خودداری کنید. بعد از استراحت، فعالیت‌هایی مانند ورزش‌های تقویت عضلات شکم و کمر، پیاده‌روی، شنا و یوگا پیشنهاد می‌شود.
2. آنتی‌التهابی‌ها و داروهای تسکین دهنده درد: داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن می‌توانند در کنترل التهاب و درد کمک کنند. همچنین داروهای تسکین دهنده درد مانند اَسَتامینوفن و نمرین هم باعث کاهش درد می‌شوند. مصرف این داروها باید مطابق با دستورات پزشک باشد.
3. فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی: درمان فیزیکی می‌تواند به تقویت عضلات کمر و شکم، بهبود استحکام و استقامت عضلات، کاهش درد و بهبود حرکت کمک کند. فیزیوتراپیست می‌تواند با روش‌های مانند ماساژ، سطح برداشتن حرکت، تمرین با وزن‌های سبک و نحوه صحیح انجام حرکات، شما را درمان کند.
4. تزریقات آمین: در صورتیکه درد شدید بیرون زدگی دیسک کمر, این تزریقات می‌توانند علائم التهابی را کاهش دهند و بهبود درد را ایجاد کنند.

علائم دیسک کمری مهره‌های ۴ و ۵ 

دیسک کمری یک مشکل شایع در منطقه کمر است که ممکن است با فشار و فشرده شدن دیسک‌ها (ساحلهای نرم و باد شده که موجب جدا شدن مهره‌ها از هم می‌شود) در محل بین دیسک مهره‌ کمری ۴ و ۵ همراه باشد. برخی از نشانه‌ها و علائم مشترک دیسک کمری در مهره‌های ۴ و ۵ عبارتند از:

1. درد عمده در ناحیه کمر: شدت درد می‌تواند متفاوت باشد و از تیپ درد شدید به تیپ درد ملایم تغییر کند. این درد ممکن است به صورت حاد یا مزمن باشد و ممکن است به دست و پاها ثابت باشد.
2. درد در ناحیه فلج: بعضی از افراد با دیسک کمری در محل مهره‌ ۴ و ۵ ممکن است احساس فلج یا ضعف در ناحیه پا و پاشنه داشته باشند.
3. درد تشدید شده با فعالیت: درد کمر معمولاً تشدید می‌شود هنگامی که فعالیتی مثل خم شدن، بالا و پایین رفتن، جریان دادن و یا برداشتن اشیاء سنگین انجام می‌دهید.
4. شلیک درد: برخی از افراد با دیسک کمری ممکن است احساس درد شلیکی در ناحیه کمر و پاها داشته باشند که معمولاً به عنوان درد عصبی تعبیر می‌شود.
5. عدم احساس در ناحیه تحتانی بدن: در بعضی از موارد، دیسک کمری ممکن است باعث کاهش احساس در ناحیه تحتانی بدن شود، که ممکن است به عنوان علائم فلج عضلانی تعبیر شود.

درمان دیسک کمری مهره ۴ و ۵

در صورتی که بیرون‌ زدگی مهره ۴ و ۵ دیسک داشته باشید، درمان می تواند شامل روش های غیر جراحی و یا جراحی باشد. گزینه های درمانی غیر جراحی شامل موارد زیر می باشد:

1. آرامش فیزیکی: استراحت دراز مدت و جلوگیری از فعالیت هایی که منجر به تنش بر روی محل تخریب شده دیسک می شوند.
2. استفاده از قرارگیری همگن: استفاده از یک قرارگیری همگن (برای مثال کمربند حمایتی) می تواند تنش روی دیسک را کاهش دهد.
3. فیزیوتراپی: تمرینات تقویتی و کشش های خاصی می توانند عضله ای کول دیسک را تقویت کرده و کمک به بهبود شرایط کنند.
4. درمان دارویی: استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (مانند ایبوپروفن)، مراکز گرما و مسکن ها ممکن است در بهبود درد و التهاب کمک کنند.

در مواردی که درد و مشکلات بیشتر و شدیدتر باشند و با درمان های غیر جراحی کنترل نشوند، جراحی ممکن است ضروری باشد. جراحی دیسککتومی (برداشت دیسک تخریب شده) یا فیوژن (اتصال دو مهره با هم) دو روش عملیاتی رایج برای درمان دیسک کمری است.