نقرس نوع پیچید‌ه و دردناکی از آرتریت یا همان آرتروز است که نواحی مختلف پا، مچ پا و زانو را درگیر می‌کند. زمانی که شما درگیر نقرس باشید، احتمالا علائم سخت و رنج‌آوری از درد و تورم زانو یا مچ پا را احساس خواهید کرد. بدترین نشانه بیماری نقرس، حملات فجیع و ناگهانی است که وقت و بی وقت به سراغ افراد می‌آید. با این وجود، جای نگرانی زیادی نیست. شما می‌توانید با مصرف داروهای تجویزی و تغیر در سبک زندگی خود، تاحدود زیادی به درمان نقرس خود کمک کنید.
در این مقاله از سایت آی آر مای شاپ، قصد داریم اطلاعات جامعی در مورد بیماری نقرس در اختیار شما قرار دهیم. کافی‌ست مدت زمان اندکی را صرف مطالعه این مطلب کنید تا از علت، علائم، نحوه درمان و راه‌هایی برای جلوگیری از تشدید نقرس آشنا شوید.
نقرس چیست و با چه نشانه‌هایی بروز می‌کند؟
نقرس یکی از چند بیماری شایع مربوط به مفاصل است که پزشکان اغلب آن را تحت عنوان “آرتریت التهابی” معرفی می‌کنند. این بیماری زمانی به وجود می‌آید که بدن شما اسید اوریک اضافی دارد.
بدن انسان در طول تجزیه مواد شیمیایی (پورین) که در برخی غذاها و نوشیدنی‌ها یافت می‌شود، اسید اوریک می‌سازد. این محصول جانبی طبیعی با عبور از کلیه‌ها به هنگام ادرار از بدن خارج می‌شود. برخی اوقات، بدن اسید اوریک بیش از حدی تولید می‌کند. زمانی که بدن دارای سطوح بالایی از اسید اوریک باشد، کریستال‌های اسید اوریک در مفاصل متمرکز می‌شوند. با ایجاد این کریستال‌ها، علائم وخیمی از درد و تورم در مفاصل ظاهر می‌شود که به معنی بروز حملات نقرس هستند.
در اکثر موارد، نقرس موجب التهاب، درد و تورم در یک یا چند مفصل می‌شود. این بیماری معمولا شست پای شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد. با این حال امکان بروز نقرس در سایر مفاصل از جمله زانو، مچ پا، پا، دست، مچ دست و آرنج نیز وجود دارد.
متاسفانه حملات نقرس بسیار دردناک بوود‌ه و بعضا به طور کاملاً ناگهانی بروز می‌کنند. زمانی که شما دچار حملات نقرس شوید، معمولا علائم شدیدی در مفاصل خود احساس خواهید کرد که شامل:
- درد و تورم شدید مفصلی
- سفتی و سختی مفاصل
- قرمزی و تورم مفاصل آسیب‌دیده
- حساسیت، حتی در اثر لمس سبک
- احساس گرما، یا سوزش شدید مفصل
بشتر بخوانید: علت درد زانو؛ بیماری‌ها و مشکلات مربوط به ناحیه زانو
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به نقرس هستند؟
در حالت کلی بیماری نقرس تمام افراد را درگیر می‌کند، اما میزان بروز آن معمولا در مردان بیشتر از زنان است. به‌طوریکه آمارها نشان می‌دهد، مردان سه برابر بیشتر از زنان دچار نقرس می‌شوند. علت این امر آن است که مردان بیشتر عمر خود سطوح بالاتری از اسید اوریک دارند. از آنجائیکه سطوح اسید اوریک زنان پس از یائسگی بالا می‌رود، این عارضه معمولا در سنین بعد از یائسگی زنان رخ می‌دهد.
اگر دچار عوامل خطری از قبیل زیر هستید، بیشتر در معرض خطر ابتلا به نقرس قرار دارید:
همچنین در صورتی که کارهای زیر را انجام دهید، احتمال ابتلا به نقرس در شما بیشتر خواهد بود:
- عادت به نوشید‌ن الکل زیاد دارید.
- قرص‌های ادرار آور مصرف می‌کنید.
- از رژیم غذایی مملو از پروتئین حیوانی تبعیت می‌کنید.
پزشک چگونه بیماری نقرس را تشخیص می‌دهد؟
با مشاهده اولین علائم نقرس، باید سریعا به پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک یا مشاور درمانی احتمالا شما را نزد یک روماتولوژیست (دکتر متخصص نقـرس و سایر انواع آرتریت) خواهد فرستاد. پزشک متخصص برای اینکه تشخیص قطعی از بیماری شما ارائه دهد، مراحل زیر را طی می‌کند:
بررسی علائم شما: پرسید‌ن تک‌تک علائم و اینکه آنها چند وقت یکبار رخ می‌دهند و چه مدت طول می‌کشند.
معاینه فیزیکی: وارسی مفاصل آسیب‌دیده برای اینکه بداند میزان تورم، قرمزی و گرمای پاها یا زانوهای شما چقدر است.
تجویز آزمایش خون: به منظور اندازه‌گیری میزان اسید اوریک خون انجام می‌شود.
تست‌های تصویربرداری: شامل اشعه ایکس، سونوگرافی یا MRI که برای عکس‌برداری از مفاصل آسیب‌دیده کاربرد دارند.
آسپیراسیون: که به معنی تخلیه آب و مایع انباشتـه شده در درون مفصل است. معمولا این کار توسط یک سوزن انجام می‌شود.
بیماری نقرس چگونه درمان می‌شود؟
عموما پزشک معالج شما برای درمان بیماری نقرس و جلوگیری از تشدید علائم آن، داروهایی را تجویز می‌کند. با مصرف به‌موقع و به میزان توصیه شده این داروها، بیماری شما تا حدودی زیادی بهبود خواهد یافت.
رایج‌ترین داروهایی که برای کنترل و درمان علائم نقرس پا یا زانو توصیه می‌شوند، مواردی از قبیل زیر هستند:
- NSAIDها: در کاهش درد و تورم موثر هستند. (اگر به بیماری کلیوی، زخم معده و مشکلات سلامتی دیگر مبتلا هستید، از مصرف خودسرانه NSAID اجتناب کنید.)
- کلشی سین: در صورتی که ظرف ۲۴ ساعت پس از حمله نقـرس مصرف شود، موجب کاهش التهاب و درد مفصل می‌شود.
- کورتیکواستروئیدها: نقش بسزایی در تسکین درد و تورم مفاصل دارند و اغلب از راه دهان یا با تزریق مصرف می‌شوند.
داروهایی که موجب کاهش سطح اسید اوریک در بدن شده و از حملات بعدی نقـرس جلوگیری می‌کنند، عبارتند از:
- آلوپورینول (Allopurinol)
- پگلوتیکاز (Pegloticase)
- پروبنسید (Probenecid)
- فبوکسوستات (Febuxostat)
بیشتر بخوانید: بهترین قرص برای زانو درد
چگونه می‌توان از ابتلا به نقـرس جلوگیری کرد؟
با رعایت برخی نکات محافظه‌کارانه می‌توانید تا حدود زیادی از ابتلا به بیماری نقرس جلوگیری کنید. به همین منظور لازم است که تغییرات خاصی در سبک زندگی خود ایجاد کنید، از جمله:
- مقدار زیادی آب بنوشید تا به بهبود عملکرد کلیه‌ها و جلوگیری از کم‌آبی بدن خود کمک کنید.
- از مصرف بیش از حد پروتئین منابع حیوانی خودداری نمایید؛ زیرا آنها منجر به افزایش سطح اسید اوریک بدن می‌شوند.
- داروهای دیورتیک و سرکوب‌کننده ایمنی (که منجر به افزایش سطح اسید اوریک می‌شوند) را تا حد امکان مصرف نکنید.
- به منظور کاهش وزن و تثبیت تعادل وزن خود، به‌طور منظم ورزش کنید. به این علت که چاقی سبب افزایش سطح اسید اوریک بدن و ایجاد فشار بیشتری بر روی مفاصل می‌شود.
- با حذف یا محدود کرد‌ن مصرف غذاهای حاوی پورین بالا، از تجمع اسید اوریک اضافی در بدن خود جلوگیری کنید. مهم‌ترین غذاها و نوشیدنی‌های حاوی مقادیر بالای پورین عبارتند از:
-
- الکل
- صدف
- سس
- گوشت قرمز و جگر
- نوشیدنی‌ها و غذاهای سرشار از فروکتوز (قند میوه)
چکیده هر آنچه که باید در مورد بیماری نقرس بدانید
نقـرس شکل دردناکی از بیماری آرتریت است که علائم سختی مانند درد و تورم شدید پا و زانو را به همراه دارد. این بیماری در پی تجمع اسید اوریک اضافی در بدن ایجاد می‌شود. در اغلب موارد، اولین علائم نقرس در انگشت شست پا ظاهر می‌شود اما مفاصل دیگر از جمله مچ پا یا زانو را نیز می‌تواند تحت تاثیر قرار دهد.
خوشبختانه نقرس یک بیماری قابل درمان است. این بیماری اغلب از طریق مصرف داروهای کاهنده سطح اسید اوریک و بعضا با اعمال تغییراتی در سبک زندگی بهبود می‌یابد. در کنار آنها می‌توانید با پیروی از یک رژیم غذایی سالم به جلوگیری و کاهش حملات نقـرس خود کمک کنید.
لازم است بدانید که عدم درمان سریع بیماری نقرس عوارضی مانند آسیب دائمی به مفصل پا یا زانو را در پی خواهد داشت. این بیماری گاها منجر به بروز سایر مشکلات سلامتی مانند آرتریت شدید، سنگ کلیه و بیماری قلبی نیز می‌شود. بنابراین توصیه می‌کنیم به محض مشاهده هرگونه علائم ناشی از نقرس پا یا زانو فورا به یک پزشک یا مشاور درمانی مراجعه نمایید.
[accordion title=”سوالات متداول”]
[accordion-item title=”حملات نقرس چقدر طول می‌کشند؟”]
معمولا حمله نقـرس یک یا دو هفته طول می‌کشد. البته ممکن است که بین حملات نقرس، هیچ علائمی را مشاهده نکنید.
[/accordion-item]
[accordion-item title=”حملات نقرس چند بار اتفاق می‌افتند؟”]
برخی از افراد به طور مکرر حملات نقرس را تجربه می‌کنند، در حالی که برخی دیگر سال‌ها بین حمله‌های خود فاصله دارند.
[/accordion-item]
[accordion-item title=”حمله نقرس ناشی از چیست؟”]
حملات نقرس معمولا بخش جدایی‌ناپذیری از این بیماری هستند. با این حال عدم درمان به موقع بیماری نقرس موجب افزایش تعداد حملات آن خواهد بود.
[/accordion-item]
[/accordion]
