دیسککتومی کمر یک روش جراحی است که در موارد فتق دیسک به کار می‌رود. این روش شامل برداشتن بخش‌های آسیب دیده از دیسک بین مهره‌ها می‌شود. عموماً دیسککتومی زمانی اجرا می‌شود که بیماران به درمان‌های غیرجراحی (مانند داروها یا فیزیوتراپی) پاسخ نمی‌دهند یا در مواردی که علائم شدیدتری از فتق دیسک مانند کمر درد شدید، کاهش حس، مشکلات در راه رفتن و غیره وجود دارد. در این روش، جراح به طور کلی با استفاده از تکنیک‌های کم تهاجمی تحت بیهوشی عمومی دست به برداشتن بخش فتق دیسک کمر می‌زند تا به بیمار کمک کند بهبودی سریع‌تری را تجربه کند. اگر بخش قابل توجه‌ای از هسته پالپوزوس (ماده مرکزی دیسک) باید برداشته شود، در برخی موارد دیسککتومی با قرار دادن پروتز یا مصنوعی یا اتولوگ (از بدن خود بیمار استخراج شده) بین دو مهره همراه می‌شود.
مراقبت های بعد از انجام دیسککتومی کمر
بعد از دیسککتومی، که عمل جراحی برای درمان بیماری های دیسک فشرده در اسپاینال کولوم است، بیمار باید به توصیه های پزشکی عمل کند و راهنمایی های زیر را رعایت کند:
- استراحت: بیمار باید به تعداد زیادی استراحت کند و از فعالیت های سنگین و آسیب رسانی به ناحیه عمل شده خودداری کند. این شامل خم شدن، انداختن، جابجایی اشیا سنگین و فعالیت های ورزشی سنگین است.
- مصرف داروها: پزشک می تواند داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID ها) و فیزیوتراپی در ابتدا برای کنترل درد تجویز کند. همچنین داروهای تسکین دهنده درد ممکن است برای کنترل درد پس از عمل تجویز شود.
- فیزیوتراپی: پس از عمل، فیزیوتراپی ممکن است برای تقویت عضلات کمر و سایر عضلات استفاده شود. تمرینات اصلاحی نیز می تواند بیمار را در حفظ استحکام و انعطاف پذیری ناحیه عمل شده کمک کند.
- رعایت تکنیک های صحیح حرکتی: بیمار باید تکنیک های صحیح حرکتی را بداند و از انجام حرکات نادرست که ممکن است فشار روی ناحیه عمل شده ایجاد کند، خودداری کند.
- مراقبت از زخم: در صورتی که بیمار برای عمل جراحی بستری شده باشد، باید به رعایت توصیه های پرستاری جراحی در مورد مراقبت از زخم عمل، تعویض باندها و تمیز کردن زخم عمل بپردازد.
آمادگی قبل از انجام عمل جراحی دیسککتومی
دیسکتومی یا برداشت دیسک، یک روش جراحی است که برای درمان هرن دیسک در ناحیه گردن، ران، پشت یا گردن جایگزینی به کار می‌رود. این روش باز و یا با استفاده از تکنیک‌های جراحی کم تهاجمی انجام می‌شود. در هر دو صورت، روش انجام دیسککتومی شامل مراحل زیر است:
- آماده‌سازی بیمار: قبل از جراحی، بیمار نیاز به آماده‌سازی است. این شامل انجام آزمایشات خونی و معاینه پزشکی جامع است. همچنین بیمار باید قبل از جراحی رژیم غذایی خاصی را که توسط پزشک تعیین می‌شود رعایت کند.
- بیهوشی: برای انجام دیسککتومی، بیمار باید تحت بیهوشی عمومی قرار بگیرد. این به منظور از بین بردن هرگونه درد و احتمال بروز عوارض جراحی است.
- روش جراحی: بر اساس شدت هرن، موقعیت آن و وضعیت بیمار، روش جراحی ممکن است تغییر کند. به طور کلی، دو روش برای انجام دیسککتومی وجود دارد.
روش های انجام عمل دیسککتومی کمر چگونه است؟
- روش باز: در این روش، استخوان مقابل عمود بر محل هرن بریده می‌شود. سپس با استفاده از وسایل جراحی، باقی‌مانده بافت‌ها روی دیسک حذف می‌شوند و دیسک بیرون آمده حذف می‌گردد. سپس استخوان بریده شده دوباره به هم وصل شده و پاره‌های جراحی شده دوخت می‌شوند.
- روش تهاجمی: در این روش، با استفاده از تکنیک‌های تهاجمی، دیسک بیرون آمده از طریق یک سوراخ کوچک در بین مهره‌ها حذف می‌شود. برخی از تکنیک‌های تهاجمی شامل لامینکتومی (حذف بخشی از عظم لامینا) و میکرو دیسککتومی (استفاده از میکروسکوپ برای رویت بهتر منطقه) است.
- دوره بستری: بعد از جراحی، بیمار به یک واحد درمانی ویژه منتقل می‌شود و تحت مراقبت پزشکی قرار می‌گیرد. مدت زمانی که بیمار در بیمارستان بستری می‌شود، بسته به روش جراحی، شدت هرن و وضعیت بیمار متفاوت است.
- بازگشت به حالت عادی: پس از بازگشت به خانه، بیمار باید مراقبت ویژه‌ای را دنبال کند. این شامل تغییر در الگوی فعالیت، رعایت تمرینات فیزیکی خاص، و دریافت درمان فیزیوتراپی و مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک است.
عوارض و خطرات انجام جراحی دیسککتومی کمر
دیسککتومی کمر یک روش جراحی است که برای درمان مشکلات دیسک فقط در موارد خاص و در صورت عدم تجدید بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش می‌تواند با خطرات و عوارضی همراه باشد که عبارتند از:
- عوارض جراحی: عوارض مربوط به خود عمل جراحی، مانند خونریزی، عفونت، تشکیل جمعیت سنگین و خون در دسترسی به منطقه‌ای که دیسک استخراج شده است، وجود دارد.
- تغییرات زنجیره حرکت: دیسککتومی کمر ممکن است باعث تغییر در زنجیره حرکت و استحکام ستون فقرات شود که می‌تواند منجر به درد و نقاهت در کمر و قدش دراز شود.
- تجمع مجدد دیسک: گاهی اوقات دیسک می‌تواند مجدداً حجم گیری کند و فشار روی عصب‌ها و بافت‌های اطراف را ایجاد کند، که نیاز به درمان دراز مدت دوباره برای تسکین درد خواهد داشت.
- عملکرد عصبی نامعکوس: در برخی موارد، دستگاه عصبی ممکن است دچار صدمات شود که منجر به درد مزمن، ضعف عضلانی مزمن و اختلال حسی در منطقه مربوطه می‌شود.
- مشکلات عملکردی: ممکن است پس از جراحی دیسککتومی، شخص به مشکلات عملکردی برخورد کند که مشمول ضعف عضلانی و کاهش توانایی در حرکت و انجام فعالیت‌های روزمره است.
- عود بیماری: عود بیماری یعنی بازگشت علائم درد و عوارض دیسک ممکن است رخ دهد و دوباره نیاز به مداخله جراحی باشد.
علت های انجام عمل دیسککتومی کمر چیست؟
عمل دیسککتومی کمر یا discectomy یک روش جراحی است که برای درمان برخی مشکلات درون فضای بین مهره‌ها (فضای بین مهره‌های ریسه مهره‌ای) مانند انزلاج دیسک (herniated disc) به کار می‌رود و در این حالت، مواد داخل دیسک (جسم بزرگ قرصی و روانی درون مغز مهره) از مکان خود بیرون حرکت کرده و روی عصب‌ها و فضای بین دیسک و مهره فشار می‌آورد که باعث درد و عوارض دیسک‌ها می‌شود.
هدف اصلی از عمل دیسککتومی، کاهش فشار بر روی عصب و تسکین درد مربوط به کشیدگی عصب است. در این عمل، جراح فضای بین مهره‌ها را باز می‌کند و قسمتی از دیسک متضرر و فشار آورده را برداشت می‌کند. عمل دیسککتومی می‌تواند به‌صورت باز یا با استفاده از تجهیزات و روش‌های جراحی کماجوشی (minimally invasive) انجام شود.همچنین، وجود تشنج عضلانی، ناتوانی در حرکت کردن عضو مورد نظر نیز از دیگر موارد استفاده از این عمل است.
به‌طور کلی، هدف عمل دیسککتومی بهبود کیفیت زندگی بیمار و کاهش درد و عوارضی که ناشی از فشار بر روی عصب‌ها هستند است. البته، روش جراحی مورد انتخاب بستگی به شرایط و مشخصات هر بیمار دارد و یک ملاک تعیین کننده تمامی موارد نیست.
میکرو دیسککتومی آندوسکوپی چه نوع روش جراحی است؟
میکرو دیسککتومی آندوسکوپی یک روش جراحی است که برای درمان مشکلات مهره فقط روی قسمت فشرده شده دیسک استفاده می‌شود؛ در این روش جراحی، جراح از طریق یک روش آندوسکوپی (استفاده از دستگاه آندوسکوپ که یک لوله نازک با دوربین و ابزارهای جراحی است) و با استفاده از میکروسکوپ (لنز بزرگنمایی) دیسک فشرده را از بین می‌برد. این جراحی عموماً برای بهبود درد، درمان فشار واحدهای عصبی و کاهش علائم عصبی مانند شلیک، خز و سوزش استفاده می‌شود.
