درمان کمر درد به قدری سخت و زجرآور است که اغلب افراد از انجام روشهای درمانی مرتبط با آن واهمه دارند. برای اینکه انتظار دارند تمامی روشهای موجود، به طور قطعی و سریع کمر درد آنها را درمان کند. قریب به یقین چنین امری محال است؛ زیرا دردهای عضلانی بهویژه کمر درد شدید برگرفته از علت زمینهای خاصی است. هریک از انواع کمر درد باید طی مراحل مختلف شناسایی و درمان شوند.
اساسا، تشخیص کمر درد و بررسی روش مناسب درمان آن بر عهده پزشک است. وی برای شناسایی هرچه دقیق و سریع نوع بیماری و تجویز راهحل درمانی مناسب، به تستها و آزمایشات تصویربرداری و غیره نیاز دارد. از این رو، درمان سریع و قطعی کمر درد در کمترین زمان ممکن امکانپذیر نیست. فقط میتوان با روشهای درمان خانگی و گیاهی از تشدید علائم کمر درد و عوارض تحملناپذیر آن جلوگیری کرد.
در این مقاله از سایت آی آر مای شاپ، به بررسی روشهای پزشکی و خانگی موثر در درمان کمر درد در ۵ دقیقه میپردازیم:
برای درمان کمر درد در ۵ دقیقه چه باید کرد؟
کمردرد یکی از رایجترین مشکلات مزمنی است که افراد سراسر جهان را تحت تاثیر قرار میدهد. این بیماری تمام افراد بهخصوص بزرگسالان بین ۳۰ تا ۵۰ سال را در درجاتی مختلف درگیر میکند.
در حالت کلی دو نوع کمر درد وجود دارد: کمردرد مزمن و کمردرد حاد.
کمردرد مزمن ماهها، روزها یا سالها ادامه خواهد داشت، اما کمر درد حاد کوتاهمدت است و در عرض چند روز بهبود مییابد. معمولا کمردرد حاد به علت آسیبی مانند کشیدگی عضله ایجاد میشود. در صورتیکه کمر درد مزمن ناشی از صدمات طولانیمدت یا شرایط ارثی است. امکان درمان قطعی و دائمی این نوع کمر درد دشوار است. با این همه، روشهای درمانی مختلفی جهت کمک به مدیریت درد و عدم تشدید علائم وجود دارد. با انجام آنها زندگی خود را آسانتر خواهید کرد.
اکثر مردم به دنبال راهحلهای پزشکی برای کمک به کنترل کمردرد خود هستند؛ زیرا فکر میکنند چاره دیگری جز تحمل درد و مشقتهای جراحی یا فیزیوتراپی ندارند، اما با پیشرفت علم و تکنولوژی، تجهیزات پزشکی مدرن و پیشرفتهای مانند کمربند پلاتینر برای تسکین درد و بهبود مشکلات کمر به بازار آمدهاند که با استفاده از آنها بدون جراحی و مصرف دارو، با صرف هزینهای اندک قادر به درمان کمردرد خود در خانه خواهید بود.
در موارد حاد یا مزمن جدی از قبیل زیر بهترین راه درمانی پیشرو، عمل جراحی و مداخلات پزشکی است:
- شکستگی کمر
- جابجایی مهره
- تغییر در ساختار کمر در نتیجه بیماریهایی چون پارکینسون
با این حال در اغلب موارد کمر درد به کمک داروهای خانگی و گیاهی یا ماساژدرمانی قابل درمان هستند.
درمان کمر درد در ۵ دقیقه با روشهای بسیار موثر
مهمترین مسئلهای که باید به هنگام تجربه کمر درد به آن توجه کنید، استراحت است. برای مقابله با درد کمر به خود استراحت دهید و از فعالیتهای روزمره برای مدتی بکاهید. البته استراحت طولانی در بستر به هیچوجه توصیه نمیشود. به دلیل اینکه بیتحرکی طولانی منجر به تضعیف عضلات خواهد شد. فقط در صورتیکه گرفتار دردهای حاد شدهاید و تمایلی به مصرف دارو ندارید چند روزی را در خانه بمانید و دراز بکشید. سعی کنید هنگام استراحت در رختخواب یک بالش زیر زانوی خود قرار دهید تا کمر در وضعیتی خنثی باقی بماند.
کمر درد مزمن و شدید با استراحت خوب نمیشود و باید حتما از سایر روشهای خانگی و پزشکی نیز برای درمان آن کمک بگیرید. راهحلهای درمانی که موجب بهبود دردهای مزمن کمر میشوند عبارتند از:
درمان کمر درد با یخ و کمپرس گرم
سادهترین راه درمان کمر درد در ۵ دقیقه در خانه استفاده از کمپرس سرد یا گرم است. نتایج گزارشات نشان میدهد که استفاده از کیسههای یخ و گرما، تحرک شما را افزایش و درد را کاهش خواهد داد. برای کاهش کمر درد التهابی، یک کیسه یخ یا سبزیجات یخزده را روی نواحی حساس کمرتان بگذارید. فراموش نکنید که حتما کیسه یخ را در حوله بپیچید تا از پوست خود در برابر سرمازدگی محافظت کنید. چند بار در روز به مدت ۲۰ دقیقه یا بیشتر از یخ استفاده کنید تا شاهد تاثیر آن باشید.
پس از گذشت چند روز، با استفاده از پد گرمکننده یا حمام گرم گرمادرمانی را در پیش بگیرید. گرما باعث رفع سفتی ماهیچهها و در نتیجه کاهش درد خواهد شد. برای این کار حتما قبل از خواب، پد گرمایشی را خاموش کنید تا خطر سوختگی کاهش یابد.
درمان کمر درد با تغذیه
برخی از افراد به اشتباه تصور میکنند که رژیم غذایی و تغذیه هیچ تاثیری در بهبود یا تشدید دردهای عضلانی ندارد. در صورتیکه محققان طی تحقیقات علمی فراوان برعکس این مسئله را ثابت کردهاند. نتایج مطالعات نشان داده است که کمر درد یکی از اصلیترین مضرات چاقی و اضافه وزن است.
از آنجائیکه کمردرد اغلب در نتیجه التهاب مزمن اتفاق میافتد، پیروی از یک رژیم غذایی ضد التهابی کمک بسزایی به پیشگیری از بروز آن میکند.
یک رژیم غذایی ضد التهابی ویژگیهای خاصی از قبیل زیر را دارا است:
- مقادیر کمی از کربوهیدراتهای تصفیهشده (نان سفید، خمیر پیتزا، پاستا، شیرینی، آرد سفید، برنج سفید، دسر)
- مقادیر کافی پروتئین و چربی (مانند اسیدهای چرب امگا ۳)
- غذاهای غنی از آنتی اکسیدان، ریز مغذیها و فیبر
در اینجا لیستی از غذاهایی که باعث التهاب میشوند و باید در رژیم غذایی خود از آنها اجتناب کنید را آوردهایم:
- کربوهیدراتهای فرآوریشده مانند: غلات صبحانه، نان سفید، ماکارونی سفید، غذاهای میان وعده مانند چیپس، شیرینیها، بستنی
- چربیهای ناسالم مانند ذرت، سویا، آفتابگردان، گلرنگ و کلزا
- نوشیدنیهای شیرینشده با شکر
- غذاهای سرخشده
غذاهای ضدالتهابی که با گنجاندن آنها در رژیم غذایی خود میتوانید تا حدود زیادی به تسکین درد کمر خود کمک کنید، عبارت است از:
- غذاهای دریایی: ماهی تن، سالمون، ماهی خال مخالی، ساردین، آنچوی، صدف
- گیاهان و ادویهها (زنجبیل، زردچوبه، سیر، پونه کوهی، دارچین، رزماری، میخک)
- میوهها (بویژه زغال اخته، توت فرنگی و تمشک)
- سبزیجات با برگ تیره
- زیتون و روغن زیتون
- آجیل و دانهها
- حبوبات
تسکین درد کمر با ورزش و تمرینات بدنی
وقتی کمرتان درد میکند، ورزش و فعالیت بدنی راهحلی موثر برای بهبود سریعتر درد خواهد بود. تمرینات اصلی مانند کج کردن لگن و بریج – عضلات شکم و پشت سبب تقویت ستون فقرات میشوند. هرچه این ماهیچهها قویتر شوند، کمتر تحت تاثیر کمردرد قرار خواهید گرفت.
مطالعات نشان میدهند افرادی که تمرینات یوگای سازگار را انجام میدهند، درد و ناتوانی کمتری را تجربه میکنند. بهعلاوه پس از شش ماه خلق و خوی آنها نیز بهبود مییابد.
شنا و پیادهروی نیز روشهایی ایدهآل برای حفظ سلامت کمر و تناسب اندام هستند. از آنجائیکه اضافه وزن از عوامل اصلی بروز کمردرد است، بنابراین فشار بیشتری به مفاصل شما وارد میکند.
بیشتر بخوانید: درمان کمر درد با ورزش؛ راهحلی موثر یا بیاثر؟!
تمرینات کششی مناسب برای رفع درد کمر
در اکثر موارد افرادی که مجبور به کار طولانی پیش میز کامپیوتر هستند درگیر کمر درد میشوند. نشستن طولانی مدت در محیط اداری با وضعیت بد بدن موجب گردش خون ضعیف و فشار گردن و در نتیجه کمردرد میشود.
برای کاهش دردهای احتمالی کمر توصیه میشود که کشش دورهای بازوها و عضلات بالای کمر را جزو بخشی از برنامه کاری روزانه خود قرار دهید. بهعلاوه چند تمرین آسان را پیدا کنید که به راحتی پشت میز خود انجام دهید.
در اینجا چهار کشش ساده عضلات بالای کمر را شرح میدهیم که میتوانید آنها در هر جایی که نشستهاید انجام دهید. فقط به یاد داشته باشید که هنگام شروع هر برنامه ورزش، آن را آهسته انجام دهید.
-
رول گردن
برای این کار عمود بنشید، شانهها را شل کنید و دستها را روی پاهای خود قرار دهید. گوش راست خود را با احتیاط روی شانه راست خم کنید. به آرامی چانه خود را به سمت پایین حرکت دهید. سپس در حالیکه پشت خود را صاف نگه میدارید، اجازه دهید به سمت سینه شما بیفتد.
سر خود را بالا بیاورید تا جایی که گوش چپ بالای شانه چپ باشد. یک بار دیگر به آرامی سر خود را به عقب و اطراف به سمت شانه راست بچرخانید. ریتم را یکنواخت کنید، تنفس خود را آرام و روان نگه دارید و ۵ تا ۱۰ بار در هر جهت تکرار کنید.
-
شانه بالا انداختن
در حالیکه پاهای خود را صاف روی زمین قرار میدهید، پشت خود را صاف کنید و اجازه دهید بازوهایتان از پهلوها آویزان شوند.
دم بکشید و نفس خود را حبس کنید. در حالیکه شانههای خود را تا حد توان بالا آوردهاید، آنها را حدودا ۲ ثانیه محکم فشار دهید. نفس بکشید و فقط اجازه دهید بازوهایتان به سمت پایین بیایند. در هر ست حدود ۸ تا ۱۰ شانه بالا انداختن انجام دهید.
-
رول شانه
این تمرین نیز همانند شانه بالا انداختن شروع میشود. اما پس از حرکت شانهها به سمت گوش، آنها را به صورت دایرهای به عقب و پایین ببرید. همین حرکت را در جهت جلو نیز تکرار کنید. انجام ۵ رول هم به سمت عقب و هم به سمت جلو باید این کار را انجام دهد.
-
بال پروانه
این کشش یک تعریف خوب برای رولهای گردن است و به تقویت ماهیچههای لوزی و سینهای کمک میکند. برای این منظور صاف بنشینید و نوک انگشتان خود را به سمت شانههای خود لمس کنید، در حالیکه آرنجهای خود را به پهلو نشان دهید.
انگشتان خود را در جای خود نگه دارید. نفس خود را بیرون دهید و به آرامی آرنجهای خود را در مقابل خود به هم بکشید تا زمانیکه با هم برخورد کنند.
حالا نفس بکشید و اجازه دهید بازوهایتان به حالت اولیه حرکت کنند.
درمان کمر درد با یوگا
یوگا یکی از موثرترین راهها برای کمک به تسکین کمر درد است. این تمرین به کشش و تقویت عضلات حمایتکننده از پشت و ستون فقرات کمک میکند. با این حال، اگر تمرینات یوگا را به فرم صحیح و با سرعت مناسب انجام ندهید، عوارض سختی برای شما در پی خواهد داشت.
برای بهرهمندی از اثرات مثبت یوگا در درمان کمر درد، باید از عضلات خود به نحو صحیح استفاده کنید. به طوریکع در ابتدا پایهای محکم برای حرکت ایجاد و سپس با پیروی از فرم مناسب، به آرامی بدن خود را بلند و کشیده کنید. به عنوان مثال، زمانیکه حرکت چرخش نشستـه را انجام میدهید، باید به خاطر داشتـه باشید که تا حد امکان سریع به دور خود نچرخید.
البته قبل از اینکه ورزش یوگا را برای کمر درد خود شروع کنید، با یک پزشک متخصص مشورت کنید. در صورت داشتـن مشکلات خاص کمر مانند شکستگی ستون فقرات یا فتق دیسک، پزشک به شما توصیه میکند که از یوگا پرهیز کنید.
کشش، اولتراسوند، TENS و کایروپراکتیک؛ روشهای جدید برای درمان کمر درد
اگر کمردرد شما به درمانهای معمولی پاسخ نمیدهد، لازم است که یکی از گزینههای جایگزین زیر را انتخاب کنید:
- کشش عضلات ستون فقرات: شما را تراز و احتمالاً به دیسکهای لغزیده کمک میکند تا به جای خود بازگردند.
- اولتراسوند: شامل ماساژ بافتهای نرم اطراف آسیب کمر با امواج صوتی است که عضلات را گرم میکند و باعث رفع سفتی عضلات و بهبود سریعتر آنها میشود.
- کایروپراکتیک: تمرینی است که به صورت دستی ستون فقرات و سایر نواحی ضعیف یا آسیبدیده سیستم اسکلتی عضلانی را تنظیم میکند.
- تحریک الکتریکی عصب: از طریق پوست (TENS) نیز به معنی تحریک الکترونیکی اعصاب از طریق الکترودهایی است که روی پوست شما قرار میگیرد. الکتریسیته، سیگنالهای دردیکه از طریق مسیرهای عصبی عبور میکنند را مسدود میکند.
برای انتخاب هریک از این روشهای جایگزین باید با پزشک خود مشورت نمایید و طبق صلاحدید ایشان عمل کنید.
مسکن فوری درد کمر
مسکنهای بدون نسخه (OTC) یک گزینه درمانی غیرتهاجمی برای کمردرد هستند. قرصهایی مانند ناپروکسن، ایبوپروفن و استامینوفن در کاهش درد و تورم مرتبط با کمردرد عضلانی موثر واقع خواهند بود. با این حال، داروهای OTC علائم ناشی از فشردهسازی عصب یا مشکلات دیسک را آنچنان کاهش نمیدهند.
چنانچه پس از چند روز استراحت، بکارگیری کمپرس سرد یا گرم و مصرف مسکنهای OTC احساس بهتری نداشتید، با پزشک خود تماس بگیرید. پزشک با انجام معاینات اولیه و تضخیص نوع بیماری، داروهای قویتری را برای تسکین کمردرد مزمن تجویز خواهد کرد.
لیست داروهای مخصوص درمان درد کمر
داروهای ضد افسردگی، مسکنهای حاوی مواد مخدر مانند کدئین و داروهای ضد تشنج از جمله داروهای درمان کمردرد هستند. البته درمان قطعی کمر درد عصبی مانند سیاتیک و برگرفتـه از برآمدگی دیسک در قسمت پایین کمر، با داروهای خوراکی دشوار است. برای این نوع ناراحتیها، کورتیکواستروئیدها و داروهای بیهوشی جهت کاهش التهاب تزریق میشود.
کورتیکواستروئیدها به شکل عضلانی، خوراکی یا تحت فلوروسکوپی (به عنوان تزریق استروئید اپیدورال-ESI) تزریق میشوند. هنگامیکه تورم عصب کاهش یابد، احتمالا کمی تسکین پیدا خواهید کرد. در برخی موارد، پزشک برای درمان کمر درد در ۵ دقیقه خفیف شیاف های ضد درد را نیز توصیه میکند.
درمان کمر درد با داروهای گیاهی
درمان کمر درد در ۵ دقیقه با داروهای گیاهی، روشی بسیار اثرگذار است که با صرف کمترین هزینه امکان مییابد. از آنجائیکه امروزه تاثیر داروهای گیاهی بر همگان عیان شده است، اکثر مردم گیاهان متنوعی را در منزل نگهداری مینمایند. در مواقع لزوم تنها با ترکیب چند گیاه در دسترس میتوان درد و ناراحتیهای خاص از جمله کمر درد را در خانه درمان کرد.
گیاهان ضدالتهابی خفیفتر از داروهای ضد التهابی تجویزی هستند و عوارض جانبی کمتری دارند. به علاوه استفاده از آنها به روشهای مختلف هم امکانپذیر است. برای نمونه شما میتوانید داروهای گیاهی را در اشکال مختلف تهیه کرده و آنها را به طور موضعی روی کمر خود استفاده کنید. همچنین میتوانید از آنها دمنوش و معجون گیاهی تهیه کرده و یا اسانس و عرق آنها را میل نمایید. در هر صورت شما شاهد تاثیر بالقوه گیاهان در تسکین کمر درد خود خواهید بود.
بهترین گیاهان موثر در درمان کمر درد که شما میتوانید به کمک آنها از شر دردهای بیوقفه کمر خلاص شوید، عبارتند از:
- گیاهان ضد التهاب مانند:
- زنجبیل
- زردچوبه
- پنجه شیطان
- شیرین بیان
- گیاهان مسکن مثل:
- پوست درخت بید
- پوست درخت توت
- جامائیکا
- گیاهان ضد اسپاسم شامل:
- ریشه کوهوش سیاه
- ریشه خشخاش
- سنبل الطیب
- ریشه کاوا
- گیاهان آرامبخش مثل:
- خار مریم
- بادرنجبویه
- اسطوخودوس
درمان خانگی کمر درد
با ورود افراد به میانسالی، بروز دردهای وقت و بی وقت کمر شروع میشوند. بستـه به منشا درد کمر و شدت آن، میتوان از راهکارهای موثری که در ادامه ذکر میکنیم برای درمان خانگی کمر درد بهره گرفت:
- طب سوزنی
- ماساژ درمانی
- سرما و گرما درمانی
- استراحت در رختخواب
- ورزش و فعالیت بدنی
- استفاده از کمربند پلاتینر
- درمان های حرکتی مانند تای چی
درمان کمر درد شدید با عمل جراحی
آخرین و سختترین روش درمان کمر درد، تحمل جراحی و طی دوران نقاحت است. در حالت کلی افراد نسبتا کمی برای درمان کمر درد مزمن و شدید نیاز به جراحی دارند. با این حال، اگر سایر درمانها موجب تسکین درد شما نشوند، تنها گزینه پیش روی شما عمل جراحی است.
به کمک جراحی میتوان قطعات کوچک دیسک شکسته یا متلاشیشده را برداشت و فشار مسیرهای عصبی را از بین برد.
مهرههای آسیبدیده یا غیرطبیعی که باعث کمردرد میشوند ممکن است به شما کمک کند تحرک را دوباره به دست آورید.
ناگفته نماند جراحی کمر، مانند هر روش جراحی دیگری، خطراتی را نیز به همراه دارد. بنابراین سعی کنید انتخاب این روش را بهعنوان آخرین راهحل پیش رو و فقط برای درمان کمر درد شدید و غیرقابل تحمل در نظر بگیرید. فقط در صورتیکه کنترل روده یا مثانه را از دست دهید یا دردهای عصبی زیادی را تجربه کنید، این روش درمان را برگزینید.
سخن پایانی
کمردرد و عوارض ناشی از آن زندگی بسیار از افراد، حتی جوانان و نوجوانان را نیز مختل میکند. برای درمان کمر درد شدید، چارهای جز عمل جراحی نیست. با اینحال، کمردردهای حاد و خفیف که در اثر حوادث ناگهانی ایجاد میشوند، با روشهای خانگی و آسان به طور قطعی و سریع درمان میشوند.
هنگام ابتلا به کمردرد سعی کنید ماساژدرمانی، ورزش و تمرینات کششی را در برنامه روزمره خود قرار دهید. با اینکه مراجعه به ماساژدرمانگر کمی هزینهبر است، اما مراجعه به مراکز ماساژدرمانی کمک بسیاری به بهبود عضلات آسیبدیده شما خواهد کرد. در صورتیکه تمایلی به رجوع به ماساژدرمانگر ندارید، یک دوست یا یکی از اعضای خانواده میتواند عضلات کمر شما را ماساژ دهد.
[accordion title=”سوالات متداول”]
[accordion-item title=”آیا درمان کمر دردهای شدید، با استفاده از کمربند پلاتینر امکانپذیر است؟”]
خیر، بهترین گزینه برای درمان کمر درد شدید انجام عمل جراحی توسط پزشک حاذق است. پلاتینر برای بهبود دردهای خفیف کمر کاربرد دارد.
[/accordion-item]
[accordion-item title=”آیا به جز جراحی راهحل دیگری برای درمان دیسک کمر وجود ندارد؟”]
در حالت کلی درمانهای خانگی و جایگزین از تشدید بیماری جلوگیری و بهبودیهای نسبی در فرد ایجاد میکنند اما به اندازه جراحی تسکینبخش نخواهند بود.
[/accordion-item]
[accordion-item title=”چطور بفهمیم که کمر درد ما از نوع حاد است یا مزمن؟”]
در صورت مشاهده علائم کمر درد خفیف، چند روزی در خانه استراحت کنید و از درمانهای خانگی استفاده کنید. در صورتیکه بهبودی حاصل نیافت و شدت درد افزایش یافت به پزشک مراجعه کنید.
[/accordion-item]
[/accordion]