علت درد کف پا می تواند در نتیجه عوامل مختلف باشد. اکثر این عوامل نشانه‌ی مشکل خاصی نیست و احتمالا در اثر خستگی زیاد ایجاد می‌شوند. درد کف پا می‌تواند هر قسمتی از کف پا را درگیر کند. این عارضه معمولا از انگشتان پا گرفتـه تا تاندول آشیل در پشت پاشنه پا را در برمی‌گیرد.
علل شایع پا درد شامل آسیب عصبی، التهاب، استفاده بیش از حد، کشش بیش از حد و ضربه است. بیماری‌های زمینهای مانند دیابت و بیماری شریان محیطی که بر جریان خون تأثیر می گذارد نیز می تواند منجر به درد پا شود.
در این مقاله از سایت آی آر مای شاپ به بحث در مورد علت درد کف پا و عوامل و درمان آن می پردازیم.
علت درد کف پا چیست و در کدام قسمت از پا احساس می‌شود؟
درد کف پا می‌تواند به علت شکستگی، رگ به رگ شدن یا آسیب عصبی باشد. این درد در ۳ ناحیه رخ میدهد، که در زیر شرح داده‌شده است:
- درد در ناحیه کف پا که در قسمت پایین پا در پشت انگشتان پا قرار دارد: ممکن است به دلیل آسیب عصبی یا مفصلی در آن ناحیه ایجاد شود.
- درد در استخوان پاشنه: احساس درد و التهابی است که در ناحیه زیرین یا پشت پاشنه پا احساس می‌شود. پاشنه پا، ارتباط بین مفصل مچ پا و بقیه قسمت‌های پا است. علت‌های زیادی دارد که شایع ترین آنها فاشیای کف پا است.
- درد در پشت پا یا همان انحنای کف پا: کنترل نحوه توزیع فشار در ناحیه پا را بر عهده دارد. در صورتی که انحنای کف پا یا بافت های نرم اطراف آن دچار مشکل شوند، امکان احساس درد در همه نقاط پا، زانو، یا پایین کمر وجود دارد.
درد خفیف کف پا اغلب به درمان خانگی پاسخ میدهد، هر چند درد خفیف هم در ابتدا تا حدودی قدرت توانایی بیمار را مختل می‌کند. در این حالت درد با استراحت یا درمان‌های خانگی از بین می‌رود. اما درد شدید کف پا، مخصوصا هنگام راه رفتن و فعالیت غیر قابل تحمل است و زندگی روزمره را دچار اختلال می‌کند. به همین دلیل باید علت درد کف پا هنگام راه رفتن و ایستادن یا هر حالت دیگر را پیدا کرد.
درد کف پا همچنین هنگام ایستادن یا راه رفتـن برای دوره های طولانی ایجاد می‌گردد. این شرایط اغلب به خاطر ضعف و سفتی عضلات و تاندون‌هایی که انحنای کف پا را حفظ می کنند، ایجاد می شوند.
بیشتر بخوانید: پا درد و علت بروز آن
علائم درد کف پا چیست؟
علائم درد کف پا گرفتگی مچ، تورم و گزگز است. گاهی شدت درد بسیار زیاد است، طوریکه نمی‌توان به فعالیت روزانه ادامه داد و با علائم زیر همراه است:
- احساس درد بعد از هر بار حرکت دادن
- سفت شدن عضلات
- سوزن‌سوزن شدن
- رگ‌به‌رگ شدن
- بی حسی
- کبودی
- ورم
بیشتر بخوانید: زانو درد؛ علل، علائم و راههای بهبود آن را بشناسید!
علت درد کف پا و انگشتان چیست؟
درد کف پا علت‌های متعددی دارد. این عارضه به عوامل مختلفی بستگی دارد. گاهی درد در کف پا به علت بیماری‌های زمینهای دیگر و وضعیت فیزیکی است. بیماری‌های ارتوپدی زیادی هم وجود دارند که می‌توانند منجر به درد در کف پا شوند.
شایع‌ترین علل درد در کف پا به شرح زیر است:
فاشیای کف پا؛ علت درد و ورم کف پا
فاشیای کف پا یکی از شایع ترین علت‌های درد کف پا است. این عارضه در اثر فشار زیاد و ایستادن زیاد بر روی پا ایجاد می‌شود. منجر به ورم و التهاب سطح کف پا می‌گردد.
فاشیا نواری از بافت سخت و فیبری است که استخوان پاشنه را به پایه انگشتان متصل می‌کند. از علائم فاشیای کف پا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اضافه وزن
- پیاده راه‌رفتن
- کفش نامناسب
- ایستادن روی یک پا
درمان فاشیای کف پا با استفاده از کفش طبی، کاهش وزن مصرف ایبوپروفن یا ناپروکسن و انجام فیزیوتراپی امکان‌پذیر است.
سندروم تونل تارسال؛ علت درد کف پا در شب
یک بیماری ناشی از فشار یا کشش مداوم روی عصب تیبیال در پشت قوزک داخلی مچ پا است. علائم سندروم تونل تارس سوزش، گزگز، بی‌حسی پا است.
در این بیماری شدت درد، در شب زیاد می‌شود و خواب و استراحت را از بیمار سلب می‌کند. گاهی درد تا ساق پا یا بالاتر را در بر می‌گیرد.
علت به وجود آمد‌ن این سندروم وارد آمد‌ن فشار و کشیده‌شدن عصب تیبیال است. پیچ خورد‌ن پا، خار استخوان، رشد غیر طبیعی استخوان، کف پای راست منجر به فشردگی عصب تیبیال می‌شوند.
درمان سندرم تونل تارسال شامل استراحت، کمپرس یخ، مصرف قرص ایبوپروفن یا ناپروکسن، تزریق استروئید و پوشید‌ن کفش مناسب است.
میخچه؛ علت درد در کف پا بر اثر اصطکاک بین پا و کفش
میخچه پا ضایعات دایره‌ای شکلی هستند که هسته مخروطی شکل آن باعث بروز درد و التهاب می‌شود. این اختلال در نوک انگشتان، بین انگشتان یا انتهای ریشه انگشت به وجود می‌آید.
میخچه پا به علت فشار و اصطکاک مداوم پا با کفش یا انگشت با انگشت ایجاد می‌شود. این ضایعه باعث ناراحتی و درد شدید می‌شود.
میخچه پا به روش‌های زیر درمان می‌شود:
- ضایعه با تراشید‌ن لایه‌های پوست مرد‌ه کوتاه می‌شود.
- استفاده از پد مخصوص در اطراف ناحیه میخچه مفید است.
- پوشید‌ن کفش راحت طوری که به فشاری به پا وارد نمی‌آید.
- توسط پزشک عمل جراحی انجام می شود.
بونیون یا برآمدگی شست پا؛ علت درد کف پای چپ در زنان
بونیون برآمدگی استخوانی یا بافت اطراف مفصل است. این عارضه در قسمت خارجی انگشت شست پا یا کنار انگشت کوچک پا ایجاد می‌شود. به مرور زمان مفصل انگشت پا از تراز خارج می‌شود.
خانم‌ها بیشتر از آقایان دچار بونیون می‌شوند؛ زیرا کفش‌های نوک‌تیز و تنگ زیاد استفاده می‌کنند. البته ممکن است این عارضه در هر دو پا رخ دهد، اما در پای چپ مخصوصا پای چپ زنان بیشتر ظاهر می‌شود.
درمان خانگی بونیون با ورزش‌دادن انگشت در جهت مخالف و پوشید‌ن کفش مناسب امکان می‌یابد. درمان کلینیکی هالوکس پا عمل جراحی است که گوشت اضافی را برش و جدا می‌کنند.
انگشت چکشی؛ علت درد کف پا
انگشت چکشی وضعیتی است که در آن انگشت پا دارای خمیدگی غیرطبیعی است. به طوریکه مفصل میانی دارای آسیب است و انگشت پا به شکل چکش به سمت پایین خم می‌شود.
علائم انگشت چکشی، درد انگشت درگیر، گرفتگی انگشت و زخم آن می‌باشد. این وضعیت دردناک به علت عدم تعادل در عضلات، تاندون‌ها یا رباط‌های اطراف ایجاد می‌شود. این تاندون‌ها به طور معمول انگشت پا را صاف نگه می‌دارد.
بهترین راه درمان انگشت چکشی، پوشید‌ن کفش مناسب و در نهایت عمل جراحی است.
پیچ خوردگی مچ پا؛ از دیگر علل درد کف پا
پیچ خوردگی مچ پا آسیب به رباط هایی است که مچ پا را به پا وصل می‌کنند. رباط‌ها نوارهای سختی از بافت الاستیک هستند که استخوان‌ها را به یکدیگر متصل می‌کنند.
رگ‌به‌رگ شدن مچ پا یک آسیب شایع و دردناک است. این عارضه زمانی رخ میدهد که رباط ها در نتیجه حرکات چرخشی ناگهانی، بیش از حد کشید‌ه شوند. علائم رگ به رگ شدن بستگی به شدت کشیدگی یا پارگی رباط‌ها دارد، اما معمولاً شامل تورم، درد یا کبودی است.
پیچ خوردگی مچ پا ممکن است به دلایل زیر ایجاد شود:
- قرار گرفتـن نامناسب پا
- سطوح نامنظم
- عضلات ضعیف
- رباط‌های شل
- پوشید‌ن کفش‌هایی با پاشنه‌های خاردار
درمان پیچ خوردگی به شدت آن بستگی دارد. می‌توان درمان پیچ خوردگی را در منزل با بستـن باندهای کشی، خورد‌ن مسکن و استراحت انجام داد.
مورتون نوروما؛ علت درد کف پا هنگام راه رفتـن
مورتون نوروما تجمع بافت خوش‌خیم غیرسرطانی در اعصابی است که بین استخوان های بلند پا قرار دارند. این عارضه زمانی رخ میدهد که دو استخوان به هم سایید‌ه شوند و عصب بین آنها را فشار گیرد.
اغلب، نوروم‌ها بین استخوان‌های منتهی به انگشتان سوم و چهارم ایجاد می‌شوند. علائم مورتون نوروما این است که اغلب باعث تورم، حساسیت و درد می‌شود. همچنین اگر شدت درد زیاد شود باعث گزگز، بی حسی و سوزش در انگشتان پا شود. معمولاً پس از ایستادن یا راه‌رفتن برای مدت طولانی رخ میدهد.
درمان مورتون نوروما ممکن است شامل استراحت یا تغییر کفشی باشد که پا را محدود نمی‌کند. اگر مشکل ادامه داشت، ممکن است تزریق کورتیزون یا جراحی در نظر گرفتـه شود.
دیابت و بیماری‌های عروقی؛ عواملی موثر در ایجاد درد کف پا
دیابت باعث تخریب اعصاب و عروق خونی و روند جریان خون می‌شود. همچنین در سراسر بدن از جمله پاها تاثیر می‌گذارد.
افراد مبتلا به دیابت باید به طور مرتب سلامت پاهای خود را چک کنند تا دچار نوروپاتی نشوند. همچنین بتوانند زخم‌های روی پای خود را قبل از ایجاد عوارض شناسایی کنند. علاوه بر این، برای کمک به درمان مشکلات پای مرتبط با دیابت، باید به یک متخصص پا مراجعه کنند.
التهاب تاندون آشیل؛ علت درد کف پا بعد از ورزش
تاندون آشیل بزرگترین تاندون بدن انسان است. ماهیچه ساق پا را به استخوان پاشنه متصل می‌کند. در هنگام راه رفتن، پریدن، ایستادن و دویدن از این عضله استفاده می‌شود. این تاندون شایع‌ترین محل پارگی یا تاندونیت است. تاندونیت آشیل در اثر استفاده بیش از حد از تاندون و عضلات ساق پا ایجاد می شود.
علائم ممکن است شامل درد خفیف بعد از ورزش باشد که به تدریج بدتر می شود، در صورت ادامه التهاب دچار پارگی و آسیب می‌شود. با تورم و درد فراوانی همراه است.
درمان التهاب تاندون آشیل، کشش، ماساژ و تمرینات تقویت کننده است. اگر تاندون آشیل پاره شد باید فورا عمل شود.
خار پاشنه؛ علت درد کف پا و داغ شدن آن
خار پاشنه عارضه‌ای است که به التهاب فاشیای کف پا مربوط می‌شود. رشد زائده استخوانی در ناحیه پاشنه پا منجر به بروز این عارضه می‌شود. این زائده درست در جایی که استخوان پاشنه به رباط فاشیای کف پا متصل است، ایجاد می‌شود. عوامل متعددی مانند آرتروز، اضافه وزن، پوشید‌ن زیاد دمپایی به جای کفش مناسب نیز در ایجاد آن نقش دارند.
خارپاشنه علائم خاصی ندارد اما به مرور در هنگام رفتن درد در زیر پاشنه احساس می‌شود. همچنین با تورم و التهاب نیز همراه است.
اولین اقدام برای درمان خار پاشنه استراحت کافی است. استفاده از کمپرس سرد، تزریق داروهای ضد التهابی، تمرینات کششی نیز در درمان خار پاشنه موثر است.
علت درد کف پای راست در طب سنتی
علت درد پاشنه پا در سمت راست ناشی از حضور خلط سودا و بلغم است. سوزش و خارش نشانه‌هایی از خشکی خون در این ناحیه است. پای راست و چپ تفاوتی با هم ندارند، اما پیش می‌آید که احساس درد در یک ناحیه نسبت به نقاط دیگر بدن بیشتر است.
درمان درد کف پای راست با روغن زیتون یا روغن بادام شیرین امکان‌پذیر است. بدین گونه که از نوک انگشتان به سمت زانو به مدت ده دقیقه پاها به آرامی مالش داد‌ه شود. تا جایی که دست داغ شود. همچنین عرق خارشتر نیز مصرف شود.
علت درد کف پا و داغ شدن آن
عوامل متعددی می‌توانند باعث بروز داغ شدن کف پا شوند. هر گونه آسیب و تخریب عصب‌های پا واکنش آنها را به دنبال دارد که داغ شدن کف پا یکی از این واکنش‌هاست. آسیب عصب‌ها می‌تواند در اثر عوامل زیر باشد:
- کمبود مواد مغذی در بدن
- بیماری‌های زمینهای
- نوروپاتی دیابتی
- کم کاری تیروئید
- سومصرف الکل
- عفونت قارچی
- کلسترول بالا
- یائسگی
- بارداری
راههای درمان درد کف پا
اولین قدم برای درمان درد کف پا تشخیص نوع و علت درد است. تشخیص مستلزم مشاوره با پزشک ارتوپد و متخصص ستون فقرات است. پس از تشخیص دقیق، پزشک معالج بهترین و اصولی‌ترین روش درمان را برای بیمار به کار می‌گیرد.
از جمله مواردی که پزشک برای درمان درد کف پا پیشنهاد میدهد عبارت است از:
مصرف داروهای مسکن
داروهای مسکن مثل تایلنول در کاهش درد کف پا موثر است. پزشک ممکن است برخی داروهای قوی‌تر مثل اپیوئید، اکسی کدون یا هیدروکدون را را به بیمار پیشنهاد کند. علاوه بر آن استفاده از کمپرس سرد یا گرم روی پا هم تا حد زیادی به کاهش درد کمک خواهد کرد.
تزریق دارو به کف پا
در برخی موارد هم پزشک تشخیص تزریق کورتیزون در صورت عدم موفقیت در درمان‌های محافظه‌کارانه را برای فاشئیت پلانتار، سزاموئیدیت و نوروم توصیه می‌کند.
جراحی کف پا برای درمان درد
در برخی موارد مانند مواردی مانند پارگی آشیل، خارپاشنه و شکستگی، پزشکان مجبور هستند برای بیمار اقدام به عمل جراحی کنند.
درمان خانگی درد کف پا
درمان و مراقبت از پاها کاربسیار راحتی است. برای تسکین درد پا می‌توان از این روش‌ها استفاده کرد و از احساس درد در ناحیه کف پا کاستـه شود.
- تمرینات کششی و فیزیوتراپی: تاثیر مفیدی روی کاهش درد کف پا دارد.
- استراحت: استراحت دادن به پاها و کم کردن فعالیت باعث کاهش درد و فشار به کف پا می‌شود.
- سرکه: می‌تواند درد پا بر اثر رگ به رگ شدن و یا به علت های دیگر را ب کاهش التهاب تسکین دهد.
- روغن‌های گیاهی: مانند روغن اوکالیپتوس، روغن نعناع و روغن رزماری به تسکین درد پاهای خسته کمک خواهند کرد.
- سولفات منیزیم یا نمک اپسوم: به تسکین فوری درد پا کمک کند. ترکیب گرما و نمک که به خوبی درد پا را تسکین میدهد.
- یخ درمانی و کمپرس سرد: به طور موقت باعث بی حس شدن انتهای عصب در ناحیه دردناک شده و به شما آرامش می دهد. همچنین تورم را نیز کاهش میدهد.
یادداشت پایانی
علت درد کف پا ارتباطی به سن ندارد و پیر و جوان را درگیر می‌کند. انواع مختلف آن بر اثر شکستگی کف پا، درگیری عصب پا و کشیدگی بیش از حد رخ میدهد. این عارضه اغلب در حین تمرینات ورزشی یا در اثر بیماری‌های زمینهای مانند دیابت ظاهر می‌شود. نوروپاتی و به‌دنبال آن مورمور شدن، پارگی تاندون آشیل، انگشت چکشی و پیچ‌خوردن مچ پا از مهم‌ترین علل درد کف پا هستند.
در این مقاله علت، علائم ، انوا ع راهکارهای درمان کلینیکی و خانگی بررسی شد. مراقبت و رسیدگی به کف پاها و کنترل بیماری های زمینه ای بهترین اقدام در پیشگیری از درد کف پا است.
[accordion title=”سوالات متداول درباره علت درد کف پا”]
[accordion-item title=”آیا کلسترول بالا باعث درد کف پا در شب می‌شود؟”]
از علل درد پاشنه پا سطح بالای کلسترول خون است. با بالا رفتن کلسترول گرفتگی یا اسپاسم در کف پا و یا انگشتان پا مخصوصا در زمان خواب شبانه بیشتر خواهد شد.
[/accordion-item]
[accordion-item title=”آیا درد کف پا در بارداری برای شخص ماندگار است ؟”]
خیر درد کف پا در دوران بارداری بیشتر مربوط به اضافه وزن است و بعد از وضع حمل رفع می‌شود.
[/accordion-item]
[accordion-item title=”ترک کف پا نشانه چیست؟”]
نشانه این است که پوست رطوبت خود را از دست‌داده است. دو عامل چاقی و دیابت نیز روی ترک پا بی تاثیر نیستند. ترک پا در بسیاری ازمواقع از ناراحتی و چربی کبد خبر میدهد.
[/accordion-item]
[/accordion]
