درمان خانگی سرفه، عنوانی است که همه روزه مردم در صفحات مجازی آن را جستجو میکنند. احتمالا شما هم جزء افرادی هستید که با شیوع بیماریهایی همچون آنفولانزا و کرونا مدام در پی یافتـن راهکاری برای درمان سریع سرفه شدید هستید. عموما مصرف قویترین داروی گیاهی ضد سرفه و سایر داروهای تجویزی، اولین پیشنهاد پزشک برای درمان فوری سرفه شبانه یا رفع خلط گلو است. با این حال، راهکارهای متعددی برای درمان خانگی سرفه خشک هم وجود دارد. به کمک این روشها میتوان به درمان خانگی سرفه کودکان بدون مراجعه به پزشک پرداخت.
برای اطلاع از روشهای درمان خانگی سرفه خشک و رفع چرک گلو در خانه، مطلب زیر را مطالعه نمایید.
سرفه خشک چیست و چگونه میتوان با روشهای خانگی آن را درمان کرد؟
سرفه یکی از بدترین علائم سرماخوردگی، آنفولانزا و سایر بیماریهای ویروسی است که اغلب همراه با علائم دیگر بروز میکند. کووید ۱۹، اومیکرون و غیره از جمله بیماریهای رایجی است که باعث بروز سرفه های خشک و ممتد در کودکان و بزرگسالان میشود.
در حالت کلی، سرفه از جمله علائم بیخطری است که به پاکسازی گلو از خلط، گرد و غبار و سایر عوامل تحریککننده کمک میکند. با این حال، سرفههای خشک و مداوم نشانه بیماریهای مختلفی از قبیل زیر نیز میتواند باشد:
- آلرژی
- عفونت ویروسی
- عفونت باکتریایی
- حساسیت فصلی
- ریفلاکس معده (GERD)
سرفههای ناشی از سرماخوردگی، آلرژی و عفونتهای سینوسی با مصرف داروهای بدون نسخه (OTC) درمان میشوند. در حالیکـه سرفههای خشک و مداوم برگرفتــه از عفونتهای باکتریایی اغلب نیاز به مصرف قرص آنتیبیوتیک دارند.
بیشتر بخوانید: قرص برای گلو درد؛ بهترین قرصها برای سرفه و گلو درد
اگر بههردلیل تمایل به مصرف دارو ندارید اما از سرفه خشک و شدید رنج میبرید، توصیه میشود از روشهای درمان خانگی سرفه بهره ببرید.
در ادامه این مقاله، لیست کاملی از راهکارهای درمان خانگی سرفه خشک و شدید را برای شما تهیه کردهایم. بدون شک با بهرهگیری از این روشها به راحتی از شر گلو درد و سرفههای شدید خود در خانه خلاص خواهید شد.
راهکارهای درمان خانگی سرفه
۱- عسل؛ ماده غذایی ارزشمند با خواص دارویی شگفتانگیز
از دیرباز تا کنون، عسل به عنوان یک ماده مغذی همه کاره و دارویی قدیمی برای گلودرد شناختـه میشود. طبق مطالعهای که در سال ۲۰۱۸ انجام گرفت، عسل به عنوان یک ماده غذایی بسیار موثر در درمان خانگی سرفه کودکان معرفی شد. این ماده مغذی اثرات قویتری نسبت به داروهای OTC مثل دیفن هیدرامین و سالبوتامول برای تسکین سرفه از خود نشان داد.
برای بهرهمندی از خواص ضد سرفه عسل، ۲ قاشق چایخوری از آن را با چای گیاهی یا آب گرم و لیمو مخلوط کنید. عسل تسکیندهنده سرفه و گلودرد است و آب لیمو به رفع احتقان کمک میکند. همچنین میتوانید ۲ قاشق چایخوری عسل را خالی میل کنید یا بهعنوان میانوعده همراه با نان بخورید.
۲- پروبیوتیکها؛ موادی موثر در تسکین سرفه و گلودرد
پروبیوتیکها میکروارگانیسمهایی دارای فواید زیاد برای سلامتی هستند. اگرچه آنها مستقیماً قادر به تسکین سرفه نیستند، اما به تعادل فلور گوارشی (باکتریهای درون روده) شما کمک میکنند.
حفظ این تعادل موجب حمایت از عملکرد سیستم ایمنی سراسر بدن میشود. تحقیقات نشان دادهاند که دریافت گونههای مختلف پروبیوتیک در کاهش علائم عفونتهای تنفسی فوقانی موثر است.
پروبیوتیکها در انواع مکملها و برخی از انواع ماستها موجود هستند. تنوع پروبیوتیکها به قدری زیاد است که نوع پروبیوتیک مناسب برای شما را باید پزشک تشخیص دهد. البته طبیعیترین راه برای دریافت پروبیوتیکها، مصرف غذاهای تخمیر شده شامل موارد زیر است:
- تمپه
- کفیر
- ماست
- کیمچی
- کلم ترش
- سوپ میسو
- نوشیدنی کامبوچا
۳- بروملین؛ آنزیم موجود در آناناس
بروملین آنزیم خاصی است که فقط در ساقه و میوه آناناس یافت میشود. این آنزیم به طرز شگفتی علائم سرفه را تسکین میبخشد. همچنین در تسکین سینوزیت و مشکلات سینوسی مبتنی بر آلرژی که منجر به سرفه و تولید مخاط میشود، نیز موثر است.
برای بهرهمندی از فواید ارزشمند آناناس و بروملین، روزانه یک تکه آناناس بخورید یا سه بار مقداری آب آناناس تازه بنوشید.
توجه داشتـه باشید که در صورت مصرف داروهای رقیقکننده خون به هیچ وجه از مکملهای بروملین استفاده نکنید. همچنین، در صورت مصرف آنتیبیوتیکهایی مثل آموکسیسیلین از مصرف بروملین خودداری کنید، زیرا باعث افزایش جذب آنتی بیوتیک میشود.
۴- نعناع فلفلی؛ گیاه درمانی پرخاصیت
برگهای نعناع فلفلی خواص درمانی بسیار ارزشمندی دارند از جمله تسکین سرفه و سایر علائم سرماخوردگی دارد. نعناع فلفلی در مجموعهای از غذاها و نوشیدنیها موجود است. شما میتوانید با نوشیدن چای نعناع فلفلی یا استنشاق بخار آن نیز از خواص بینظیر این گیاه درمانی بهرهمند شوید.
برای تهیه بخور نعناع فلفلی، ۷ یا ۸ قطره از اسانس آن را به یک فنجان آب جوشیده اضافه کنید. سپس یک حوله یا پارچه نخی روی سر خود بکشید و بخار حاصل از آن را تنفس کنید.
۵- ریشه گل ختمی؛ گیاهی مورد استفاده در درمان خانگی سرفه
از زمانهای قدیم از برگ و ریشه گیاه گل ختمی برای درمان گلو درد و سرفه استفاده میشود. این گیاه اثرات تسکیندهنده بینظیری بر روی بافتهای تحریکشده گلو و سینوسها داشتـه و سبب کاهش سرفه میشود. خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی این گیاه نیز آن را از سایر گزینههای درمان خانگی سرفه متمایز کرده است.
ریشه گل ختمی را میتوان به صورت چای یا کپسول تهیه و برای تسکین گلو درد استفاده کرد. اگرچه این گیاه کاملا بیخطر در نظر گرفتـه میشود، اما پزشکان مصرف آنرا برای کودکان توصیه نمیکنند.
۶- آویشن؛ گیاهی بسیار موثر در درمان سرفه و گلودرد
برخی از افراد گیاه آویشن را برای بیماریهای تنفسی استفاده میکنند. در حالیکه تحقیقات انجام شده عصاره گیاهی آویشن را به عنوان قویترین داروی گیاهی ضد سرفه شناسایی کردهاند. این گیاه همراه با گیاه پیچک به درمان سرفه حاد و شدید کمک میکند.
برگهای آویشن حاوی ترکیباتی به نام فلاونوئید است که به شل شدن عضلات گلو و کاهش التهاب کمک میکنند.
بهترین راه استفاده از آویشن، نویدن دمنوش آن است. البته میتوانید از بخور گیاه آویشن نیز برای تسکین سرفه خود بهره ببرید.
خوشبختانه تاکنون هیچ عارضه جانبی نامطلوبی برای گیاه آویشن گزارش نشده است.
۷- زنجبیل؛ از بهترین گیاهان موثر در درمان خانگی سرفه
زنجبیل از جمله گیاهان دارویی پرخاصیت است که به درمان سرفه شدید و رفع خلطهای گلو کمک میکند. معمولا مردم از گیاه زنجبیل برای درمان حالت تهوع و ناراحتی معده استفاده میکنند، اما این گیاه تاثیر بیشتری در درمان سرفه خشک دارد.
لازم به ذکر است که مصرف بیش از حد زنجبیل عوارض جانبی مانند سوزش گلو، ناراحتی شکمی و سوزش سر دل ایجاد میکند.
۸- زردچوبه؛ از دیگر گیاهان کارآمد جهت درمان خانگی سرفه
زردچوبه یکی از گیاهان بسیار موثر در طب سنتی است که از سالیان دور برای بهبود انواع مشکلات سلامتی مثل سرفه استفاده میشود. اصلیترین ترکیب فعال موجود در زردچوبه، کورکومین نام دارد که دارای خواص ضد التهابی قوی است.
بهترین روش استفاده از زردچوبه برای رفع گلو درد، ترکیب آن با شیر داغ و کمی عسل است.
۹- غرغره آب نمک؛ روشی ایدهآل برای درمان سریع سرفه
این روش درمانی نسبتاً ساده به نظر میرسد. اما انجام متوالی آن به مدت چند بار در روز کمک زیادی به تسکین خارش گلو خارش و رفع مخاط آن میکند.
برای این منظور مقداری نمک را با نصف فنجان آب گرم مخلوط کنید. سپس چند بار آن را در دهان و گلوی خود غرغره کنید تا به از بین بردن سوزش گلو کمک کند.
از آنجاییکه کودکان زیر ۶ سال بهدرستی قادر به غرغره کردن نیستند، بهتر است داروهای دیگری را برای این گروه سنی امتحان کنید.
۱۰- اجتناب از محرکهای ریفلاکس اسید؛ برای کمک به جلوگیری از سرفه
GERD یا ریفلاکس اسید زمانی اتفاق میافتد که محتویات معده شما به داخل گلو برگردد. این امر موجب تحریک گلو و در نتیجه سرفه میشود. اگر احساس میکنید GERD باعث سرفه شما میشود، از مصرف غذاهای محرک که در زیر بدان اشاره شده است خودداری کنید:
- الکل
- نعناع
- کافئین
- شکلات
- گوجه فرنگی
- غذاهای پرچرب
- غذاهای ادویهدار
- نوشیدنیهای گازدار
- غذاهای اسیدی مانند آب مرکبات
۱۱- نوشیدن مایعات گرم؛ آسانترین راه برای درمان سرفه خشک
نوشیدن مقدار زیادی مایعات گرم به نرمی مخاط گلو و کاهش سرفه کمک میکند. به طوریکه با تسکین خشکی گلو و رقیق شدن مخاط آن، سرفه و احتقان شما تا حدود زیادی رفع میشود. نوشیدن مایعات داغ مانند آبگوشت یا چای به طرز شگفتی به کاهش علائم سرفه کمک میکند.
۱۲- تنفس در هوای مرطوب و بخاردار؛ روشی بسیار موثر برای رفع خشکی گلو
هوای خشک خانه میتواند سرفه شما را تشدید کند. به همین سبب توصیه میکنیم بعد از دوش آب گرم بخار موجود در داخل حمام را تنفس کنید. خرید یک دستگاه رطوبت ساز نیز پیشنهاد خوبی است. با استفاده از یک رطوبتساز میتوانید گیاهان دارویی مثل آویشن را داخل آن ریختـه و فضای خانه خود را با آن مرطوب و معطر کنید. با انجام این کار به باز شدن سینوسها نیز کمک میکنید.
مطلب پایانی در مورد روشهای درمان خانگی سرفه خشک و شدید
سرفه یکی از رایجترین علائم بیماریهای ویروسی و انواع آلرژی است. این عارضه اغلب به شکل خشک و مکرر بروز میکند، اما گاها همراه با خلط و مخاط زیاد هم ایجاد میشود. برای درمان سریع سرفه میتوانید روشهای درمانی گوناگونی را امتحان کنید. داروهای متعددی برای درمان سرفه خشک یا شدید در داروخانهها موجود است که بعضی از آنها نیاز به نسخه پزشک دارد.
علاوه بر درمانهای پزشکی، گزینههای راحتتری هم برای درمان خانگی سرفه وجود دارد. دمنوشهای گیاهی برگرفتـه از نعناع فلفلی، زنجبیل، آویشن، زردچوبه یا ریشه گل ختمی از بهترین موارد موثر در درمان فوری سرفه و گلودرد است. با مصرف قویترین داروهای گیاهی ضد سرفه ذکر شده در این مقاله بهسادگی از شر گلودرد و سرفههای مکرر خلاص خواهید شد.