آبله میمون (Monkeypox) از دیگر ویروس‌هایی است که اخیرا به ایران انتقال یافتـه و رعب و وحشت بسیاری ایجاد کـرده است. به گزارش منابع خبری ایران، عصر روز سه شنبه ۲۵ مرداد ۱۴۰۱ اولین مورد ابتلا به ویروس آبله میمون در کشور قطعی شد. سخنگوی وزارت بهداشت می‌گوید که فرد مبتلا به آبله میمون خانمی ۳۴ ساله از اهالی شهر اهواز است. وی اعلام می‌کند که متاسفانه این خانم ویروس را از همسر خود که به‌تازگی از کشور کانادا بازگشتـه، دریافت کرده است. این بانوی اهوازی با مشاهده اولین علائم خود که شامل ضایعات و بثورات پوستی بود، به مراکز درمانی مراجعه کـرده است. با مشاهده نتیجه تست PCR، پزشک سریعا دستور قرنطینه و شروع مراحل درمانی وی را صادر نموده است.
عموما بیماری آبله میمون علائمی متفاوت از ویروس کرونا دارد و از حیوانات به انسان انتقال می‌یابد. خوشبختانه درمان بیماری آبله میمون راحت است و در عرض چند روز بهبود می‌یابد. تزریق واکسن، رعایت نکات بهداشتی و حفظ فاصله اجتماعی تاثیر بسزایی در جلوگیری از شیوع گستـرده ویروس آبله میمون خواهد داشت.
بیشتر بخوانید: جدیدترین علائم ویروس کرونا که از آنها بی‌خبرید!
آبله میمون چیست؟
بیماری آبله میمون یک زئونوز ویروسی انتقال یافتـه از حیوانات به انسات است که علائمی شبیه به آبله مرغان دارد. این بیماری نوعی عفونت نادر است که اغلب در مرکز و غرب آفریقا و بویژه حوالی جنگلهای بارانی استوایی ظاهر می‌شود. ویروس آبله میمون برای نخستین بار در سال ۱۹۷۰ در جمهوری دموکراتیک کنگو دیـده شد. فرد مبتلا به آبله‌میمون یک پسر ۹ ماهه بود. با گذشت مدتی از ابتلای این کودک و با انتقال مسافران از کشوری به کشور، ویروس آبله‌میمون در کل سطح جهان انتشار یافت. متاسفانه به‌تازگی ویروس آبله میمون در سراسر جهان از جمله ایران نیز دیـده شـده است. بنابراین برای جلوگیری از شیوع سرتاسری آبله میمون باید تدابیری اندیشید.
در عصر حاضر بیماری های ویروسی متعددی از جمله کووید ۱۹، او میکرون، آنفولانزا و آبله‌میمون در ایران شایع شـده است. به منظور کاهش ترس و حس سردرگمی توصیه می‌کنیم با شناخت علائم دقیق هر ویروس، از گسترش بی‌رویه آن جلوگیری نمایید.
ویروس آبله میمون با چه علائمی ظاهر می‌شود؟
در حالت کلی علائمی از قبیل تب و لرز، سردرد یا خستگی و بی‌حالی در تمامی ویروس‌های جدید یکسان است. با این حال نشانه‌های متمایزی نیز وجود دارد که از ابتلای قطعی شما به ویروس آبله میمون خبر می‌دهد.
رایج‌ترین علائم بیماری آبله میمون مواردی از قبیل زیر است:
- تب و لرز
- سر درد
- تورم غدد لنفاوی
- خستگی و احساس کسالت
- دردهای عضلانی از جمله کمر درد
- علائم تنفسی شامل گلو درد، سرفه یا احتقان بینی
- بثورات پوستی روی اندام تناسلی (آلت تناسلی، بیضه‌ها، لابیا و واژن) یا مقعد
بثورات پوستی اصلی‌ترین نشانه آبله‌میمون هستند که آن را از سایر بیماری های ویروسی متمایز می‌کنند. این مشکلات پوستی علاوه بر ناحیه تناسلی در سایر نواحی بدن از جمله دست‌ها، پاها، سینه، صورت یا دهان نیز ظاهر می‌شوند. بثورات ناشی از این بیماری در ابتدا به شکل جوش یا تاول سوزناک و خارش‌دار هستند. برخی از افراد همه علائم و برخی دیگر فقط چند مورد از آنها را تجربه می‌کنند. اما عموما راش‌های پوستی در تمام افراد مبتلا به آن ایجاد می‌شوند.
علائم آبله میمون اغلب طی ۳ هفته پس از قرارگیری در معرض ویروس شروع می‌شود. افرادی که علائمی شبیه به آنفولانزا دارند، معمولاً ۱ تا ۴ روز بعد دچار بثورات پوستی می‌شوند. این بثورات اغلب از صورت شروع و سپس به سایر بخش‌های بدن منتشر خواهد شد.
آبله‌میمون چگونه از حیوانات به انسان منتقل می‌شود؟
انتقال ویروس از حیوان به انسان (زئونوز) به سبب تماس مستقیم با خون، مایعات بدن یا ضایعات پوستی و مخاطی حیوانات انجام می‌گیرد. اغلب افراد به اشتباه گمان می‌کنند که این بیماری با توجه به نامش فقط از میمون انتقال می‌یابد. اما گزارشات حاکلی از آن است که این بیماری در آفریقا، از اغلب حیوانات از جمله سنجاب‌های درختی، موش‌های صحرایی و غیره نیز منتشر می‌شوند.
مردمانی که در نزدیکی جنگل زندگی می‌کنند یا با حیوانات در تماس هستند بیشتر در معرض انتقال این بیماری قرار دارند. سپس با تماس نزدیک فردی با ترشحات تنفسی، ضایعات پوستی و اشیاء، این بیماری از انسان‌ها نیز به یکدیگر سرایت می‌کند. به‌علاوه افراد باردار نیز از طریق جفت خود می‌توانند آبله میمون را به جنین منتقل کنند. تحقیقات کافی در زمینه انتقال جنسی این ویروس هنوز انجام نگرفـته و به مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز دارد.
تشخیص قطعی آبله میمون چگونه امکان می‌یابد؟
با مشاهده علائم مذکور، توصیه می‌شود که سریعا در پی تشخیص و راه‌های درمان آبله میمون باشید. با مراجعه به مراکز پزشکی، در ابتدا پزشک نمونه مناسب را جمع آوری و به آزمایشگاه انتقال خواهد داد. نمونه‌های تشخیصی مورد نیاز از ضایعات پوستی، مایع وزیکول‌ها و پوسچول‌ها و پوسته‌های خشک برداشتـه می‌شوند.
از آنجایی‌که تایید قطعی آبله‌میمون به نوع و کیفیت نمونه آزمایش بستگی دارد، لذا پیشنهاد می‌کنیم که این تست را در آزمایشگاه ایده‌آلی انجام دهید. در حال حاضر تست PCR به علت دقت و حساسیت بالایی که دارد، بهترین آزمایش برای تشخیص آبله میمون به شمار می‌رود. پزشک مربوطه پس از مشاهده نتیجه آزمایش سوالاتی درباره وضعیت جسمی بیمار خواهد پرسید:
- سن بیمار
- تاریخ شروع تب
- وضعیت فعلی بیمار
- زمان دقیق جمع‌آوری نمونه
- سایر علائم مربوطه
روش‌های درمان آبله میمون چیست؟
اولین راه درمان بیماری آبله میمون شروع مراقبت‌های پزشکی و بالینی مربوطه است. پس از مراجعه به پزشک و شروع مراحل درمانی، باید در منزل قرنطینه شوید. در همین برهه باید به شرایط تغذیه‌ای خود نیز توجه کنید و از منابع غذایی سالم و مایعات مفید استفاده نمایید.
خوشبختانه علائم بیماری آبله‌میمون معمولاً خفیف است و اکثر افراد در عرض چند هفته بهبود می‌یابند. در برخی موارد که علائم شدیدتر است و وضعیت جسمی بیمار وخیم می‌شود، پزشک دستور بستری در بیمارستان را می‌دهد. کودکان، سالمندان و افراد دارای بیماری‌های خاص که دارو مصرف می‌کنند، بیشتر در معرض خطر این بیماری قرار دارند.
آمارها نشان می‌دهد که نسبت مرگ و میر افراد مبتلا به آبله میمون از ۰ تا ۱۱% جمعیت عمومی و در خردسالان بیشتر است.
راه‌های پیشگیری از شیوع ویروس آبله میمون چیست؟
از آنجایی‌که همیشه پیشگیری بهتر از درمان است، توصیه می‌کنیم برای جلوگیری از انتشار گسترده آبله میمون نکات بهداشتی و مراقبتی مربوطه را انجام دهید. رعایت این مسائل تا حدود زیادی از گسترش بیماری و مرگ و میر افراد جلوگیری خواهد کرد.
نکات بهداشتی و مراقبتی زیر از مهم‌ترین عوامل موثر در پیشگیری از شیوع و انتقال آبله میمون است:
- ضدعفونی لوازم شخصی
- افزایش آگاهی از عوامل خطر
- شرکت در واکسیناسیون عمومی
- استفاده از ماسک در مکان‌های عمومی
- انجام اقدامات احتیاطی استاندارد کنترل عفونت
- محدودیت ارتباط با حیوانات و جلوگیری از لمس آنها
- شستشوی مکرر دست‌ها پس از تماس با سطوح آلود
- عدم برقراری هرگونه ارتباط و تماس نزدیک با افراد مبتلا
- آموزش اقدامات لازم برای کاهش قرارگیری در معرض ویروس
بیشتر بخوانید: اصول بهداشت فردی که حتما باید بدانید!
چه عواملی موجب افزایش انتقال ویروس می‌شود؟
به طور قطع در صورت برخورد با هریک از عوامل زیر، به آبله‌میمون مبتلا خواهید شد:
- مصرف گوشت حیوانات مریض
- نزدیکی به بیماران در حین سرفه یا عطسه
- لمس اشیاء، لباس‌ها، ملافه‌ها یا حوله‌های افراد مبتلا به آبله‌میمون
- برخورد با خز، پوست، خون، مایعات بدن، لکه‌ها و تاول‌های حیوانات مبتلا به ویروس
- برقراری تماس فیزیکی نزدیک با تاول‌ها یا بثورات فرد مبتلا (از جمله هنگام تماس جنسی، بوسه، آغوش یا لمس دست‌ها)
خلاصه
بیماری آبله میمون از جمله بیماری‌های ویروسی قابل انتقال از حیوانات به انسان است. این بیماری با علائم مختلفی ظاهر می‌شود که اصلی‌ترین آنها ایجاد بثورات و راش‌های پوستی در اعضای مختلف بدن است. در صورت عدم رعایت فاصله اجتماعی و ارتباط نزدیک به افراد مبتلا، شیوع ویروس آبله میمون افزایش می‌یابد. لذا با مشاده اولین علائم بیماری، خود را قرنطینه و سریعا مراحل درمانی را شروع کنید. در صورتیکه علائم خفیف باشند، با انجام مراقبت‌های خانگی و مصرف داروهای تجویزی پزشک بهبود خواهید یافت. فقط در مواردی که علائم شدید آبله‌میمون را مشاهده کنید و اوضاع جسمی شما وخیم باشد، احتمال بستری شما برای درمان وجود دارد.
[accordion title=”سوالات متداول”]
[accordion-item title=”بیماری آبله میمون چه عوارضی در پی دارد؟”]
عفونت‌های چشمی و پوستی، ذات الریه، گیجی و از دست‌دادن بینایی از جمله عوارض ابتلا به این بیماری است.
[/accordion-item]
[accordion-item title=”آیا امکان ابتلای کودکان به آبله‌میمون وجود دارد؟”]
متاسفانه بله، میزان ابتلای کودکان به این ویروس بیشتر از بزرگسالان است.
[/accordion-item]
[accordion-item title=”آیا جای بثورات پوستی ناشی از آبله میمون برای همیشه در بدن فرد مبتلا باقی می‌ماند؟”]
خیر، مشکلات پوستی ظاهر شـده با مراقبت‌های پزشکی و خانگی در عرض چند مدت بهبود خواهند یافت.
[/accordion-item]
[/accordion]
