سرطان سینه رایجترین سرطان در میان زنان دنیا است. با این حال، بیماری سـرطان سینه مختص زنان نیست و یک درصد مردان را هم درگیر میکند.
سرطان سینه سالانه تعداد زیادی قربانی میگیرد، اما با تشخیص زودهنگام قابل کنترل و درمان است. در صورت مشاهده هر گونه ترشح از نوک سینه باید حساس بود. همچنین تغییرات پوست سینه مانند قرمزی، تورفتگی سینه نیز زنگ خطر به حساب میآیند.
شناختن علائم این بیماری بسیار حائز اهمیت است. در این مطلب از سایت آی آر مای شاپ به بررسی علت و علائم سرطان سینه خواهیم پرداخت. همچنین راههای پیشگیری و تشخیص این بیماری را یادآور میشویم با ما همراه باشید.
سرطان سینه چیست؟
سرطان سینه سرطانی است که در سلولهای سینه ایجاد میشود. این بیماری یک سوم کل سرطانهای بانوان را تشکیل میدهد. علائم این نوع از سرطان ممکن است در یک طرف یا دو طرف سینه شروع شود.
سرطان سینه زمانی رخ میدهد که سلولهای سینه شروع به تقسیم خارج از کنترل نمایند. این سلولها در پستان به دلیل تغییرات یا جهش در ژن ها سرطان تبدیل شوند. سلولهای سرطانی ممکن است به غدد لنفاوی یا بقیه بدن پخش شوند.
بیشتر بخوانید: سرطان دهانه رحم چیست و چقدر کشنده است؟!
سرطان سینه عود کننده چیست؟
سرطان سینهای که پس از درمان اولیه عود میکند را در اصطلاح، سـرطان عود کننده مینامند. اگرچه درمان اولیه با هدف از بینبردن تمام سلولهای سرطانی انجام میشود، اما احتمالا تعداد کمی از سلولها زنده بمانند. این سلولهای سرطانی شناسایینشده تکثیر و سپس تبدیل به سـرطان سینه عود کننده میشوند.
سـرطان سینه عودکننده ممکن است ماهها یا سالها پس از درمان اولیه رخ دهد. سرطان ممکن است در همان محل سرطان اصلی عود کند. (عود موضعی) ممکن است به سایر نقاط بدن شما سرایت کند. (عود دور)
تشخیص سرطان سینه عود کننده ممکن است سختتر از تشخیص اولیه باشد. علائم در سرطان عود کننده با توجه به نوع آن متفاوت است.
درد سرطان سینه چگونه است؟
در بعضی موارد سـرطان سینه ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد. اما در برخی از نوعهای این بیماری دردهای جزئی در سینه و زیربغل احساس میشود. در نوع بدخیم آن و نوع دوباره عود کننده درد مداوم احساس میشود. بیمار درد شدیدی را در ناحیه سینه، زیربغل و بازو تجربه میکند. همچنین سرفههای مداوم، ضعف سردردهای شدید بیمار را از پای در میآورند. لازم به یادآوری است که این علائم مربوط به نوع بدخیم دوباره عود است.
سرطان سینه چند نوع است؟
انواع سرطان به دو دسته بدخیم و خوش خیم دستهبندی میشوند.
فیبروآدنوم و کیستها دو نوع شایع از تودههای خوشخیم پستانی هستند. کیستها به ندرت میتوانند، نشانه سرطان پستان باشند. معمولاً به سبب انسداد غدههای تولید شیر در پستان ایجاد میشوند.
تودههای بدخیم همان تودههای سرطانی هستند. این تودهها منجر به سـرطان سینه شده و به سرعت در پستان رشد میکنند و پخش میشوند.
در ادامه مطلب به علت و علایم آن خواهیم پرداخت.
کارسینوم مجرای درجا؛ نوع دیگری از تومور بدخیم
اولین شکل سرطان سینه و به صورت غیر تهاجمی است. خطر تهاجمی شدن آن پایین است؛ زیرا از داخل مجرای شیر بیشتر گسترش نمییابد. علائم آن وجود تودههای نامنظم در پستان و ترشح خونی است.
کارسینوم لوبولار تهاجمی؛ سرطان لوبولی در سینه
کارسینوم لوبولار مهاجم نوعی سرطان سینه است. این بیماری از غدد تولیدکننده شیر (لوبولها) پستان شروع و سپس به بافتهای طبیعی اطراف گسترش مییابد. چون قدرت گسترش به غدد لنفاوی و سایر نواحی بدن را دارند.
کارسینوم تهاجمی در مراحل اولیه علائم خاصی نشان نمیدهد. مدتی بعد باعث تغییر در بافت و ظاهر سینه میشود.
سرطان سینه التهابی؛ نوع نادر سرطان
سـرطان سینه التهابی نوع نادری از سرطان سینه است. این نوع از سرطان به سرعت پخش میشود. سینه آسیبدیده را قرمز، متورم و حساس میکند.
سرطان سینه التهابی زمانی اتفاق میافتد، که سلولهای سرطانی عروق لنفاوی پوستی سینه را مسدود کنند. سپس باعث ایجاد ظاهر قرمز و متورم سینه میشوند. سـرطان سینه التهابی معمولاً مانند سایر انواع سـرطان سینه، توده تشکیل نمیدهد.
علائمی نظیر، تغییر سریع در ظاهر یک سینه، صاف شدن یا چرخش نوک پستان مشاهده میشود. به علاوه ظاهری قرمز یا صورتی به سینه میدهد.
بیماری پاژه پستان؛ یا همان سرطان نوک سینه
پاژه سینه شکل نادری از سرطان سینه است. بیماری پاژه پستان از نوک پستان شروع میشود، تا دایره تیره اطراف نوک پستان گسترش مییابد. بیماری پاژه پستان با بیماری پاژه استخوان ارتباطی ندارد. این بیماری اغلب بعد از ۵۰ سالگی رخ می دهد.
از علائم بیماری پاژه پستان میتوان به تغییرات پوستی شبیه اگزما در نوک پستان اشاره کرد. به علاوه خارش، ترشحات خونی، وجود توده در سینه نیز مشاهده میشود. علائم و نشانهها معمولاً فقط در یک پستان ظاهر میشوند.
علائم سرطان سینه در زنان چیست؟
نشانههای بروز سـرطان سینه در زنان شامل موارد زیر است:
- درد زیر بغل
- تغییرات در پوست روی سینه
- فرورفتگی نوک یکی از پستانها
- ترشح چرکی یا خونی از نوک سینه
- ایجاد توده یا بافت ضخیم سینه
- تغییر در اندازه شکل یا ظاهر سینه
- یک یا چند ندول در زیر پوست سینه
- لایه لایه شدن شدن پوست اطراف نوک پستان
- سوراخ شدن پوست روی سینه مانند پوست پرتقال
در صورت مشاهده هر یک از این علائم باید فورا به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه شود.
علائم سرطان سینه بدخیم چیست؟
از جمله علائم سرطان سینه بدخیم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ضعف و خستگی
- درد شدید زیربغل، بازو
- تغییر شکل نوک پستان
- کاهش اشتها و کاهش وزن
- تنگینفس و کم آوردن اکسیژن
- مشکلات گوارشی و بی خوابی
- وجود تورم یا توده در اطراف ترقوه یا زیر بغل
- درد در سینهها که بعد از پایان دوره عادت ماهانه
- احساس توده با لمس پستانها شبیه مرمر در زیر پوست
- ترشح شفاف، قرمز، قهوهای یا زرد از نوک سینهها یا از یک پستان
- قرمزی بدون دلیل، ورم، سوزش، خارش پوست سینهها
سرطان سینه در مردان هم اتفاق میافتد؟!!
سترطان سینه مردانه سرطان بسیار نادری است. یک توده ضخیم بدون درد، در بافت سینه مردان ایجاد میشود. بروز این سرطان در مردان در مقایسه با زنان به نسبت یک درصد رخ میدهد.
این بیماری بیشتر در مردان مسن دیده میشود و علت آن گسترش سلولهای پوشش مجاری سینه است. علائمی مانند فرورفتگی، چروکیدگی، ترشح پستان مشاهده میشود.
عوامل خطر ابتلا به سرطان سینه چیست؟
عامل خطر سرطان سینه عواملی است که احتمال ابتلا به سرطان را افزایش دهد. اما داشتن یک یا حتی چندین عامل لزوماً به این معنی نیست، که شما حتما به سـرطان سینه مبتلا خواهید شد. بسیاری از زنانی که به سرطان سینه مبتلا میشوند، هیچ فاکتور خطر شناخته شدهای به جز زن بودن ندارند.
عواملی که با افزایش خطر ابتلا به سـرطان سینه مرتبط هستند عبارتند از:
ژنهای ارثی و افزایش خطر سرطان
برخی جهشهای ژنی میتوانند از والدین به فرزندان منتقل شوند. شناختـه شدهترین جهشهای ژنی با نام های BRCA1 و BRCA2 نامیده میشوند. این ژنها خطر ابتلا به سرطان سینه و سایر سرطانها را افزایش میدهند.
سابقه بیماریهای سینه
اگر بیمار بیوپسی سینه انجام دهد، در آن سرطان کارسینوم لوبولار در محل یا هیپرپلازی آتیپیک سینه مشاهده شود. در نتیجه، خطر ابتلا به سرطان سینه در او افزایش می یابد.
سابقه خانوادگی
اگر مادر یا خواهر یا یکی از بستگان شخص مبتلا شده باشد، خطر ابتلا به سـرطان سینه در او افزایش مییابد.
تاثیر هورمونها بر افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه
برخی از عوامل سرطان سینه ناشی از وجود هورمونهای زنانه در بدن زنان هستند. این عوامل عبارتند از:
- شروع پریودی در سنین پایینتر: شروع پریودی قبل از ۱۲ سالگی خطر ابتلا به سـرطان سینه را افزایش میدهد.
- شروع یائسگی در سنین بالاتر: اگر یائسگی را در سنین بالاتر شروع شود، احتمال ابتلا به سـرطان سینه در بیشتر است.
- داشتن اولین فرزند در سنین بالاتر: زنانی که اولین فرزند خود را پس از ۳۰ سالگی به دنیا میآورند، ممکن است در معرض خطر ابتلا به سـرطان سینه باشند.
- باردار نشدن: زنانی که هرگز بارداری را تجربه نکردهاند، نسبت به زنانی که تجربه گردهاند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه هستند.
- هورمون درمانی پس از یائسگی: زنانی که از داروهای هورمون درمانی، ترکیبی از استروژن و پروژسترون برای درمان علائم و نشانههای یائسگی استفاده میکنند، خطر ابتلا به سـرطان سینه را افزایش میدهند.
عوامل دیگر تاثیر گذار در بروز سرطان سینه
برخی از عوامل رایج که موجب بروز سرطان سینه میشوند، عبارتند از:
- زن بودن
- چاقی
- نوشیدن الکل
- افزایش سن
- قرارگیری در معرض تشعشع
تشخیص سرطان سینه با چه روشهایی امکان مییابد؟
برای تشخیص سـرطان سینه از آزمایشهای مختلفی استفاده میشود. این آزمایشها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- انجامMRI پستان
- اسکن استخوان
- اسکن توموگرافی کامپیوتری
- ماموگرافی سینه برای یافتـن علائم سرطان
- آزمایش خون شامل بررسی و شمردن سلولهای خون
قبل از شروع این آزمایشات پزشک حتما معاینات فیزیکی را بر روی بیمار انجام میدهد. در صورت مشکوک بودن و تشخیص توده اقدام به انجام این آزمایشات میکند.
تست سرطان سینه در منزل هم امکانپذیر است؟!
ابتدا باید در آینه سینههای خود را مشاهده کنید. هرگونه فرورفتگی یا برآمدگی روی پوست دیدید، حتماً به پزشک اطلاع دهید. دستان خود را بالا ببرید و دوباره در آینه به تغییرات ظاهری توجه کنید. نوک سینه را از نظر ترشح تست کنید.
در حالت خوابیده سینههای خود را لمس کنید. با دست چپ سینه راست و سپس با دست راست سینه چپ را بررسی کرد. سپس از حرکت دایرهای با انگشتان استفاده کنید .این کار را در حالت نشسته یا ایستاده نیز انجام دهید. میتوان تمام مراحل تست سینه را زیر دوش حمام نیز انجام داد.
سرطان سینه قابل درمان است؟
برای درمان سـرطان سینه، روشهای مختلفی در نظر گرفتـه میشود. با توجه به مرحله پیشرفت بیماری و نوع آن اقدام میشود.
در ابتدا، پزشکان داروهای مسدودکننده استروژن مهارکنندههای آروماتاز را تجویز میکنند. این داروها خطر ابتلا به سـرطان سینه را در زنان با خطر بالای این بیماری کاهش میدهند.
در ادامه، با مشاهده عدم بهبودی و تشدید علائم سرطان سینه پزشک یکی از گزینههای درمانی زیر را پیشنهاد خواهد کرد:
عمل جراحی
جراحی سینه به منظور درمان در سرطان سینه و حذف تومورهای بدخیم انجام میشود. این عمل به چند روش زیرانجام میشود:
روش جراحی ماستکتومی
این روش معمولا اولین قدم در درمان تومور بدخیم به ویژه برای سرطان پستان است. در این روش هدف از جراحی حذف کامل بافت های سرطانی است.
هنگامی که کل بافت پستان برداشته شود، به این عمل ماستکتومی میگویند. امروزه ماستکتومی در موارد پیشرفته سرطان سینه استفاده میشود.
روش جراحی لامپکتومی
اخیرا اولین اولویتی که در جراحی مد نظر است. حفظ ظاهر پستان است که لامپکتومی نامیده میشود. این روش شامل برداشتن قسمتی از پستان است. تومورهایی با قطر ۱ تا ۲ سانتیمتر را از بافت طبیعی اطراف پستان برمیدارند.
تکنیک انکوپلاستیک یا بازسازی سینه بعد از جراحی سینه
پس از برداشتن قسمتی از پستان و حذف تومور از تکنیک های انکوپلاستیک انجام میشود.
انکوپلاستیک برای ترمیم پستان و اطمینان از نتایج زیبایی استفاده میشود. جراحان برای ترمیم پستان از روشهای جدیدی مانند ماستکتومی استفاده میکنند. این روش به منظور نگهدارندهی نوک پستان بعد از جراحی استفاده میشود.
هورمون درمانی در سرطان سینه
هورمون درمانی یکی از راههای درمان سـرطان سـینه است. این راهکار درمانی، باعث متوقف شدن یا حذف هورمونهای دخیل درسرطان میشود. هورمون درمانی را میتوان قبل یا بعد از جراحی به کار برد.
هورمون درمانی فقط برای درمان سرطان سـینهای که گیرندهی هورمونی دارد، استفاده میشود. یعنی سلولهای سرطانی که برای استروژن یا پروژسترون یا هر دو هورمون گیرنده دارد.
پرتودرمانی (رادیوتراپی)
پرتودرمانی روش درمانی رایج و قابل اطمینان برای انواع تومورها و سرطانها از جمله سرطان پستان است. پرتوهای انرژی ایکس و پروتون به از بینبردن سلول های سرطانی کمک می کنند.
معمولاً پس از لامپکتومی از پرتودرمانی خارجی استفاده میشود. درصورتی که احتمال عود سـرطان سینه کم باشد، گزینه مناسبی برای درمان به شمار میآید.
شیمی درمانی یا معجزه درمانی
شیمی درمانی یکی از راههای درمان است که به واسطه مصرف دارو، سلولهای سرطانی را از بین میبرد. این راهکار درمانی، برای سـرطان سینه میتواند قبل یا بعد از جراحی برای برداشتن غده انجام شود.
داروهای مورد استفاده در شیمی درمانی عبارت است از:
- آدریامایسین
- اپیروبیسین
- سیکلوفسفامید
- دوستاکسول
- پکلیتاکسول
- جمسیتابین
- ناولبین
- داکسیل
راههای پیشگیری و کاهش خطر در مقابل تومور بدخیم سینه چیست؟
اگرچه پیشگیری از بروز سـرطان سینه همیشه امکانپذیر نیست، اما با رعایت برخی نکات میتوان از عوامل بروز آن خودداری کرد. نکاتی از جمله:
انجام تمرینات ورزشی در بیشتر روزهای هفته
تمرینات ورزشی باعث حفظ تعادل در بدن و کمک به دفع سموم میشود. بیشتر روزهای هفته حداقل ۳۰ دقییقه ورزش کنید.
حذف هورمون درمانی پس از یائستگی
برخی از زنان علائم و نشانههای آزاردهندهای را در طول یائسگی تجربه میکنند. هورمون درمانی ترکیبی ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد.
حفظ تناسب اندام
اضافه وزن را باید از بین برد اگر نیاز به کاهش وزن باشد، تعداد کالری هایی که در روز مصرف میشود را کاهش داد.
انتخاب یک رژیم غذایی سالم
افرادی که از رژیم مدیترانه ای پیروی میکنند، چربی های سالم مانند روغن زیتون را به جای کره استفاده میکنند. افرادی که گوشت ماهی را به جای گوشت قرمز تهیه میکنند، خطر ابتلا به سـرطان سینه در آنان کاهش مییابد.
احتمال مرگ در سرطان سینه چقدر است؟
بعد از سرطان ریه، سرطان پستان دومین علت مرگ ومیر ناشی از سرطان در زنان است. در گذشته آمار مرگ با این بیماری رو به افزایش بود. با پیشرفت علم و روشهای مختلف تشخیص و درمان نتیجه تغییر کرده است. بسیاری از خانمها میتوانند به درمان این بیماری امیدوار باشند.
در حالت کلی، احتمال مرگ بر اثر سـرطان سینه ۱ در ۳۹ یا به عبارتی ۲.۶% است.
یادداشت پایانی
تشخیص سـرطان سینه طی مراحل اولیه بسیار حائز اهمیت است. زیرا در این مرحله کاملا قابل درمان و ریشهکن شدن است. امروزه با توجه به پیشرفت علم پزشکی این امر به راحتی امکان پذیر است. البته بر اساس انوع تومور، درمان آن متفاوت است.
علائم و علت سرطان نیز در درمان آن موثر است. روشهای نوین نظیر پرتو درمانی، شیمی درمانی در از بینبردن سرطان مفید هستند. به علاوه روش جراحی و شیمی درمانی نیز در درمان آن به کار برده میشوند. رعایت نکات سلامتی و رژیم مناسب غذایی نیز در درمان و کنترل سرطان سینه بیتاثیر نیستند.
[accordion title=”سوالات متداول”]
[accordion-item title=”آیا پوشیدن طولانیمدت سوتین ربطی به سرطان سینه دارد؟”]
طبق تحقیقات بیشتر مبتلایان به سـرطان سینه بیش از ۱۲ ساعت در روز سوتین پوشیدهاند.
[/accordion-item]
[accordion-item title=”آیا سـرطان سینه ارثی است؟”]
تنها حدود ۱ مورد از هر ۱۰ سـرطان سینه ۱۰% با ژن های غیرطبیعی شناختهشده است. این ژنها از والدین منتقل می شوند. ( به صورت ارثی)
بیشتر سرطانهای سینه حدود ۹۰ درصد از تغییرات ژن اکتسابی هستند.
[/accordion-item]
[accordion-item title=”برای تشخیص سرطان سینه به چه پزشکی مراجعه کنیم؟”]
برای تشخیص و انجام معاینات سینه باید هرچند وقت یک بار به متخصص زنان و زایمان مراجعه کرد. متخصص از طریق معاینه فیزیکی میتواند راهنمایی های لازم را ارائه کند.
[/accordion-item]
[/accordion]
