ماساژ درمانی بهعنوان یکی از روشهای سنتی برای رفع سفتی و خشکی عضلات بدن استفاده میشود. ماساژ فواید بینظیری برای رفع مشکلات عضلانی کل بدن دارد، به شرطی که نحوه انجام آن درست باشد. متاسفانه برخی از افراد ماساژ را به نحوه اشتباه انجام میدهند و موجب بروز صدماتی به عضلات بدن خود میشوند. برای بهرهمندی صحیح از فواید ماساژ بدن، باید انواع مختلف آن را فراگرفتـه و به نحوه درست آنها را انجام دهید.
بیشتر بخوانید: دردهای عضلانی، انواع، علت و راههای درمان آن
جهت کسب اطلاعات جامع در مورد انواع ماساژ درمانی و نحوه مالش کل بدن، در مقاله زیر همراه ما باشید:
ماساژ درمانی چیست؟
از زمانهای قدیم در فرهنگهای سراسر جهان، از ماساژ برای نرمی و رفع کرختی عضلات بدن استفاده میشده است. ماساژ درمانی یکی از قدیمیترین تکنیکهایی بشر برای درمان درد است. امروزه ماساژ درمانی استرس، اضطراب و برخی شرایط سلامتی را نیز درمان میکند.
انواع مختلفی از ماساژ درمانی وجود دارد که هر کدام رویکرد و مزایای خاص خود را دارند. در طول ماساژ درمانی، ماساژور از دستها، انگشتان، آرنجها، ساعد یا یک دستگاه ماساژور برای ماساژ بدن شما استفاده میکند. آنها با اعضای مختلف بدنشان به دستکاری بافتهای نرم بدن شما (عضلات، تاندونها، رباطها و فاسیا) میپردازند.
فواید ماساژ درمانی برای بدن
مردم از ماساژ درمانی برای رفع دردها، صدمات عضلانی و درمان کمکی برخی مشکلات جسمی استفاده میکنند. از فواید کلی ماساژ برای بدن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- رفع یبوست
- افزایش آرامش
- رفع تنش عضلانی
- بهبود گردش خون
- التیام جراحات عضلانی
- حمایت از سیستم ایمنی
- کاهش استرس و اضطراب
- بهبود آسیبهای بافتی بدن
- کاهش درد و تورم بارداری
- تسکین علائم فیبرومیالژیا
- کاهش دردهای سرطانی
- بهبود مشکلات خواب
تحقیقات نشان دادهاند که ماساژ درمانی برای بهبود درد کمر، گردن و شانه نیز کاربرد دارد. البته ماساژ عضلات برای دردهای حاد بسیار مفیدتر از دردهای مزمن است.
بیشتر بخوانید: گردن درد، انواع، علت و راههای درمان آن
انواع ماساژ درمانی
ماساژ بدن همیشه به یک شکل انجام نمیشود و انواع مختلفی دارد. افراد کاربلد و حرفهای که نحوه ماساژ عضلات را آموزش دیدهاند، بهتر میتوانند سستی عضلات را با مالش رفع کنند. برخی از انواع ماساژ برای آرامش کلی و کاهش تنشهای عضلانی کاربرد دارند. در حالیکه برخی دیگر به طور خاص بر روی بافتهای نرم آسیبدیده تمرکز میکنند. اغلب ماساژدرمانگران در صورت نیاز از تکنیکهای متعددی برای یک نقطه از بدن استفاده میکنند.
در حالت کلی انواع ماساژ بدن شامل موارد زیر است:
ماساژ درمانی به روش سوئدی
ماساژ سوئدی که به آن “ماساژ کلاسیک” نیز میگویند، شناختهشدهترین تکنیک ماساژ درمانی در جهان است. برای مالش عضلات با این تکنینک، از سبکهای زیر استفاده میکنند:
- ضربات طولانی و سرخورده
- ورز دادن عضلات
- بلند کردن عضلات
- ضربه زدن
- اصطحکاک
- لرزش
ضربات ماساژ در این روش از اندامها به سمت داخل و قلب حرکت میکند. مزایای اصلی این سبک ماساژ عبارتند از:
- آرامش
- ترمیم بافت اسکار
- بهبود گردش خون
مطالعات متعددی فواید ماساژ سوئدی را تایید کردهاند. به عنوان مثال، در مطالعهای در سال ۲۰۱۷، ۴۸ بیمار بخش مراقبتهای ویژه (ICU) یک ماساژ سوئدی ۳۰ دقیقهای دریافت کردند. بلافاصله پس از آن، کاهش اضطراب و بهبود علائم حیاتی در آنها نشان داده شد. طی مطالعهای دیگر محققان از ماساژ سوئدی برای ۱۶ فرد بیمار دارای فشار خون بالا بهره گرفتند. آنها در نهایت تعجب، شاهد کاهش فشار خون و ضربان قلب بیماران پس از انجام مکرر ماساژ سوئدی به مدت چهار هفته بودند.
ماساژ بافتهای عمیق
همانطور که از نام آن پیداست، ماساژ بافت عمیق بر عضلات عمیقتر و بافتهای نرم بدن تمرکز میکند. در این نوع از ماساژ از همان سبک حرکات ماساژ سوئدی استفاده میشود. با این حال فرد ماساژ گیرنده، احساس آرامش کمتری دارد و برخی از حرکات برای او ناراحتکننده یا دردناک است.
ماساژ ورزشی
ورزشکاران معمولا ماساژ ورزشی را برای توانبخشی از آسیبهای مرتبط با ورزش دریافت میکنند. این نوع از ماساژ درمانی بر روی گروههای عضلانی خاص مرتبط با ورزش تمرکز میکند.
در یک مرور سیستماتیک و متاآنالیز در سال ۲۰۲۰ شامل ۲۹ مطالعه تصادفی، تأثیر ماساژ بر عملکرد ورزشی و ریکاوری بررسی گردید. به طور کلی محققان هیچ مدرکی مبنی بر تاثیر مستقیم ماساژ ورزشی به بهبود آسیبها را پیدا نکردند. با این وجود آنها انعطافپذیری و تاخیر در شروع دردهای عضلانی را پس از ماساژ مشاهده کردند.
ماساژ سنگ داغ
برای انجام ماساژ سنگ داغ، از سنگهای منحصربهفردی استفاده میشود که گرم شده و روی بدن شما قرار میگیرند. این سبک از ماساژ معمولا باعث آرامشدهی به فرد میشود.
برخی تحقیقات فواید ماساژ سنگ داغ را تائید کردهاند. برای مثال، در یک کارآزمایی در سال ۲۰۱۹، ۶۰ نفر تحت همودیالیز نگهدارنده (درمان بیماری کلیوی که در آن خون از طریق دستگاه فیلتر میشود) ماساژ سنگ داغ را دریافت نمودند. گروه ماساژ سه بار در هفته به مدت چهار هفته ماساژ دریافت کردند. در پایان مطالعه، شرکتکنندگانی که ماساژ دریافت کرده بودند، بهبود قابل توجهی در کیفیت خواب خود مشاهده کردند.
ماساژ آروماتراپی
ماساژ آروماتراپی به کمک روغنهای دارای رایحه خوش انجام میشود. ماساژدرمانگر با استفاده از روغنهای ضروری حرکاتی را روی پوست انجام میدهد و فشار ملایم و محکم را به تناوب تغییر میدهد.
این نوع از ماساژ باعث آرامش و تسکین درد میشود. در یک مطالعه بالینی تصادفی کنترل شده در سال ۲۰۱۷، ۴۶ فرد مبتلا به درد نوروپاتیک (اختلال عملکرد عصبی) در یک گروه ماساژ یا کنترل قرار گرفتند. گروه ماساژ سه بار در هفته به مدت چهار هفته ماساژ رایحه درمانی را دریافت کردند و شاهد بهبود کیفیت زندگی خود شدند.
ماساژ بارداری
ماساژ بارداری به رفع ناراحتیهای دوران بارداری افراد کمک میکند. از فواید ماساژ بارداری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش درد کمر و پا
- کاهش استرس و اضطراب
- بهبود خلق و خو
- بهبود خواب
متخصصین زنان و زایمان بر این باورند که ماساژ بارداری گزینهای ایدهآل برای کسب آرامش و افزایش گردش خون است. برای انجام صحیحتر ماساژ بارداری توصیه میشود که افراد باردار به جای شکم به پهلو دراز بکشند.
ماساژ رفلکسولوژی
رفلکسولوژی نوع خاصی از انواع ماساژ بدن است که موجب رفلکسی دستها، پاها و گوشها میشود. درمانگران این نوع ماساژ، با انگشت شست خود ناحیهای دور از نقطه رفلکس را فشار میدهند تا به سایر قسمتهای بدن انرژی دهند.
مزایای رفلکسولوژی عبارتند از:
- کاهش استرس
- رفع درد
- کاهش نیاز به داروهای مسکن
- تحریک اندورفین
سخن آخر
از دیرباز تاکنون مردم از ماساژدرمانی برای آرامش، مدیریت درد و بهبودی صدمات مختلف استفاده میکنند. انواع مختلفی از ماساژ درمانی وجود دارد که هر کدام مزایای منحصر به فردی دارند. در حالت کلی ماساژ بدن موجب بروز هیچ عوارض جدی نمیشود، بهشرطی که نحوه انجام ماساژ صحیح باشد.
اگر احساس میکنید ماهیچههایتان سفت شدهاند، ماساژ کل بدن یک گزینه عالی برای شما خواهد بود. در صورت امکان سعی کنید به کلینیکهای ماساژ درمانی مراجعه کنید تا درمانگران متخصص انواع خاصی از ماساژ را روی عضلات شما پیاده کنند. ماساژ افراد متخصص به طور قطع فواید بیشتری را نصیب شما خواهد کرد.