خواص قهوه از سلامت قلب و کبد گرفـته تا کمک به لاغری و تناسب اندام متغیر است. این نوشیدنی لذیذ، از دیرباز در انواع و اقسام گوناگونی سرو میشود. قهوه تلخ و اسپرسو از معروفترین نوشیدنیهای کافئیندار هستند که اکثر زنان و مردان تمایل به نوشیدن آن دارند. اگرچه، اکثر افراد از خواص قهوه تلخ برای زنان و مردان مطلع نیستند، اما لذت زیادی از نوشیدن یک فنجان قهوه ترک یا اسپرسو میبرند.
در این مقاله از سایت آی آر مای شاپ، شما را با فواید و مضرات قهوه تلخ و تمامی خواص آن آشنا میکنیم.
خواص قهوه برای سلامتی
احتمالا شما هم با فکر کردن به قهوه، تنها خواص انرژیزای آن را در ذهن خود تصور میکنید. در حالیکه این ماده مغذی، مزایای مهم و قابل ملاحظهای را برای سلامتی به ارمغان میآورد.
قهوه حاوی مواد مغذی مفیدی از جمله موارد زیر است:
- ریبوفلاوین (ویتامین B2)
- نیاسین (ویتامین B3)
- منیزیم
- پتاسیم
- ترکیبات مختلف فنلی یا آنتیاکسیدانها
انواع قهوه و خواص هر یک از آنها
همانطور که میدانید انواع خاصی از قهوه وجود دارد که معروفترین آنها شامل قهوه ترک، اسپرسو و قهوه سبز است. هر یک از این قهوهها خواص جداگانهای دارد که میتوانید با بررسی آنها و سنجش مزاج خود بهترین نوع مناسب را برای خود برگزینید.
در ادامه خواص هر یک از انواع قهوه را ذکر میکنیم:
خواص قهوه ترک
قهوه ترک از محبوبترین نوشیدنیهای کافئیندار در کشورهای اروپایی از جمله ترکیه، ایران و یونان است. این قهوه به علت طعم قوی و روش خاص تهیه آن، از محبوبیت بالایی برخوردار است.
مهمترین خواص قهوه ترک شامل مواردی از قبیل زیر است:
- بهبود عملکرد ذهنی و ورزشی
- بهرهمندی از ترکیبات مفید شامل آنتیاکسیدان و پلی فنول
- پیشگیری از ابتلا به بیماریهای عصبی مانند آلزایمر، سکته مغزی و بیماری پارکینسون
- پیشگیری از دیابت نوع ۲
- بهبود گردش خون
خواص قهوه اسپرسو
اسپرسو نوع خاص و بسیار فوقالعادهای از قهوه است که تاثیر چشمگیری در کاهش خستگی دارد. این قهوه به علت انرژیزا بودن خود و خواص بسیار ارزشمندی که دارد، گزینهای ایدهآل برای تثبیت سلامتی است.
عموما قهوه اسپرسو بهعنوان پایه اصلی کافه لاته، کاپوچینو، کافه ماکیاتو، کافه موکا و کافه آمریکانو استفاده میشود. این قهوه با کالری بسیار کم و فواید بینظیری برای سلامتی همراه است که مهمترین آنها عبارتند از:
- کمک به کاهش وزن و لاغری
- کاهش خطر ابتلا به سرطان
- پیشگیری از ابتلا به دیابت
- کمک به چربیسوزی
- بهبود حافظه و تمرکز
- بهبود عملکرد فیزیکی
- کاهش خطر سکته
- بهبود خلق و خو
خواص قهوه سبز
قهوه سبز نوع خاص و بسیار متفاوتی از قهوهها است که هوادران مخصوص خود را دارد. اغلب افرادی که قصد لاغری و تناسب اندام را دارند، در ابتدا نوشیدن قهوه سبز را در رژیم روزانه خود قرار میدهند. دلیل این امر، خام بودن و رست نشدن قهوه سبز است.
برخلاف سایر قهوهها، قهوه سبز با طعم نسبتا ملایم و خواص بسیار غنیتری همراه است. در حالت کلی، قهوه سبز به دلیل خواص بسیار شگفتانگیز خود معروف است که در ادامه به مهمترین آنها اشاره میکنیم:
- خواص ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی بسیار بالا
- کمک به کاهش وزن بسیار چشمگیر
- کنترل بیماری دیابت و فشار خون
- حفظ سلامت پوست
- پیشگیری از کبد چرب
خواص قهوه تلخ برای زنان و مردان
محققان بر این باورند که مواد موجود در قهوه به طرق مختلف برای بدن انسان مفید هستند. در ادامه مقاله به بررسی تکتک خواص قهوه تلخ برای زنان و مردان و خطرات نوشیدن قهوه زیاد میپردازیم.
خواص قهوه برای دیابت
قهوه به محافظت از بدن در برابر دیابت نوع ۲ کمک میکند. در سال ۲۰۱۴، محققان به این نتیجه رسیدند که افزایش میزان مصرف قهوه موجب کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ میشود. برهمین اساس، افرادی که روزانه ۴ تا ۶ فنجان قهوه کافئیندار یا بدون کافئین مینوشند، خطر ابتلا به سندرم متابولیک از جمله دیابت نوع ۲ در آنان پایین است.
قهوه برای بیماری پارکینسون
مطالعات نشان دادهاند که کافئین موجود در قهوه موجب محافظت از بدن در برابر بیماری پارکینسون میشود. طبق تحقیقات انجام شده، مردانی که بیش از ۴ فنجان قهوه در روز مینوشند، پنج برابر کمتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به بیماری پارکینسون قرار دارند.
نوشیدن قهوه علاوه بر بیماری پارکینسون، سبب پیشگیری از بروز افسردگی و سایر شرایط شناختی مانند بیماری آلزایمر نیز میشود.
خواص قهوه تلخ برای کبد
در حالت کلی، تاثیر قهوه در سلامت کبد بیشتر از سایر اعضای بدن است. به طوریکه محققان به این نتیجه رسیدهاند که حفظ سلامت کبد و پیشگیری از بروز انواع بیماریهای کبدی جزء مهمترین خواص قهوه است.
مطالعات نشان میدهد که مصرف قهوه خطر ابتلا به سرطان کبد را کاهش میدهد. از همین جهت، مصرف دو تا سه فنجان قهوه در روز خطر ابتلا به سرطان کبد و بیماری مزمن کبدی (CLD) را تا ۳۸% کاهش میدهد.
محققان با انجام مطالعات وسیع به این نتیجه رسیدهاند که مصرف هر نوع قهوه خطر ابتلا به بیماریهای کبدی زیر را کاهش میدهد:
- سرطان کبد
- سیروز کبدی
- کبد چرب غیر الکلی
- سنگ کیسه صفرا
- هپاتیت غیر ویروسی
قهوه برای سلامت قلب
از دیگر خواص قهوه میتوان به حفظ سلامت قلب و عروق از جمله فشار خون اشاره کرد. طی مطالعات انجام شده در سال ۲۰۱۸، محققان دریافتند که نوشیدن ۳ تا ۵ فنجان قهوه در روز خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را تا ۱۵% کاهش میدهد.
توجه داشتـه باشید که امکان دارد میزان سطوح بالاتری از لیپیدهای خون (چربی) و کلسترول در اثر نوشیدن قهوه در افراد دیده شود.
قهوه تلخ و کاهش وزن
شواهد نشان میدهد که مصرف قهوه به کاهش وزن افراد کمک میکند. محققان بر این باور رسیدهاند که خواص قهوه در افراد چاق بیشتر رویت میشود؛ زیرا با نوشیدن قهوه میانگین کاهش وزن، شاخص توده بدنی (BMI) و توده چربی بیشتر میشود.
تحقیقی که در سال ۲۰۱۹ انجام گرفت، نشان داد که خواص قهوه در کاهش وزن مردان نسبت به زنان بیشتر است. البته این بدین معنی نیست که نوشیدن قهوه میتواند جایگزینی برای رژیم غذایی متعادل و ورزش مکرر باشد.
بیشتر بخوانید: عوارض چاقی و خطرات جسمی و روحی ناشی از آن
ارزش غذایی قهوه
در حالت معمول، صد میلیلیتر (حدود یک فنجان) قهوه سیاه معمولی (بدون شیر یا خامه) کالری کمی دارد. این مقدار قهوه فقط ۲ کالری دارد. با این حال، افزودن خامه یا شکر باعث افزایش ارزش کالری قهوه میشود.
ارزش غذایی هر نوع قهوه با دیگری متفاوت است. در جدول زیر، به طور کامل ارزش غذایی هر نوع از قهوهها را مشاهده میکنید:
| مواد مغذی موجود در قهوه | 240 گرم قهوه ترک | 240 گرم قهوه فرانسه | 60 گرم قهوه اسپرسو | 100 گرم قهوه فوری |
|---|---|---|---|---|
| پتاسیم | 119 میلیگرم | 119 میلیگرم | 69 میلیگرم | 30 میلیگرم |
| پروتئین | 0.3 گرم | 0.3 گرم | 0.1 گرم | 0.1 گرم |
| چربی | 0.1 گرم | 0 گرم | 0.1 گرم | 0.1 گرم |
| سدیم | 4.9 میلیگرم | 4.8 میلیگرم | 8.4 میلیگرم | 4 میلیگرم |
| فیبر | 0.1 گرم | 0.1 گرم | 0 گرم | 0 گرم |
| قند | 8.4 گرم | 8.4 گرم | 0 گرم | 0 گرم |
| کالری | 36 | 2.4 | 5.4 | 2 |
| کربوهیدرات | 8.6 گرم | 8.6 گرم | 1 گرم | 0.3 گرم |
مضرات قهوه برای زنان
اگرچه خواص قهوه بسیار ارزشمند است و مصرف روزانه آن به اکثر زنان و مردان توصیه میشود، اما از عوارض احتمالی آن نمیتوان چشمپوشی کرد.
نوشیدن زیاد قهوه اثرات نامطلوبی هم برای زنان و مردان در پی دارد که مهمترین مضرات قهوه برای زنان شامل موارد زیر است:
- شکستگی استخوان: برخی از مطالعات نشان دادهاند زنانی که زیاد قهوه مینوشند، بیشتر در معرض خطر شکستگی استخوان قرار دارند. در حالیکه این خطر در مردان کمتر مشهود است.
- عوارض دوران بارداری: مصرف قهوه در دوران بارداری کاملا هم بیخطر نیست. در واقع، شواهدی وجود دارد که نشان میدهد مصرف زیاد قهوه باعث سقط جینن، وزن کم جنین هنگام تولد و زایمان زودرس میشود.
- اندومتریوز: خطر ابتلا به اندومتریوز در بین زنانی که قهوه مینوشند بیشتر از سایر افراد است. البته شواهد کافی برای تایید این مسئله وجود ندارد.
مضرات قهوه برای مردان
اگرچه زنان بیشتر از مردان، شاهد عوارض قهوه هستند اما مردان نیز گاهی در اثر مصرف بی از حد قهوه دچار عوارضی از قبیل زیر میشوند:
- بیماری بازگشت اسید به مری: افرادی که زیاد قهوه مینوشند، بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.
- اضطراب: مصرف مقادیر زیاد کافئین خطر اضطراب را به ویژه در میان افراد مبتلا به اختلال هراس یا اختلال اضطراب اجتماعی افزایش میدهد. تا حدی که کافئین حتی باعث شیدایی و روانپریشی نیز در افراد مستعد میشود.
- شرایط سلامت روان: مصرف زیاد کافئین در دوران نوجوانی سبب بروز تغییرات دائمی در مغز میشود.
- قرار گرفتن در معرض مواد سمی: مایکوتوکسینها و آکریل آمید دو ماده سمی موجود در قهوه هستند که ممکن است خطرناک باشند.
اثرات جانبی قهوه
اگرچه مصرف کافئین فواید چشمگیری برای سلامتی دارد، داشته باشد، اما مصرف افراسی آن عوارض جانبی منفی نیز در پی دارد. مهمترین عوارض جانبی قهوه شامل موارد زیر است:
- تداخلات نامطلوب با داروهای خاص مانند داروهای روانپزشکی خاص، داروهای تیروئید، داروهای سوزش معده و آنتیبیوتیکها
- اثرات منفی روی جنین در حال رشد، مانند وزن کم هنگام تولد برای زنانی که در دوران بارداری قهوه زیادی مینوشند
- کاهش احتمالی استخوان ستون فقرات در زنانی که بیش از ۳۰۰ میلیگرم در روز مصرف میکنند
- تحریکپذیری و بیخوابی در نوزادان شیرده در صورت مصرف قهوه در دوران شیردهی
- بدتر شدن علائم برخی از بیماریهای روانی مانند اسکیزوفرنی یا اختلال دوقطبی
- افزایش خطر بیماری قلبی در صورتی که فرد در حین ورزش قهوه مصرف کند
- مسمومیت با کافئین (یا مصرف بیش از حد)
- اختلال خواب ناشی از کافئین (یا بیخوابی)
- اختلال اضطراب ناشی از کافئین
- افزایش خطر خودکشی
- مشکلات گوارشی
- افزایش فشار خون
- مشکلات باروری
- کمآبی بدن
قهوه یا چای؟!
قهوه و چای هردو نوشیدنیهای حاوی کافئین هستند، بنابراین فواید، خطرات و عوارض جانبی یکسانی دارند. با این حال، مقدار کافئین هر نوشیدنی به نوع قهوه یا چای آن بستگی دارد.
به طور کلی، یک فنجان قهوه حاوی حدود ۹۵ میلیگرم کافئین است. در حالیکه یک فنجان چای سیاه و چای سبز بهترتیب حاوی ۴۸ و ۲۹ میلیگرم کافئین هستند.
طبق مطالعهای که در سال ۲۰۱۸ در زمینه اثرات مثبت مصرف قهوه و چای انجام شد، موارد زیر به وضوح اثبات شد:
- قهوه خطر مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی و سرطان را به ویژه در زنان کاهش میدهد.
- قهوه همچنین خطر مرگ و میر تنفسی را به ویژه در مردان کاهش میدهد.
- زنانی که فقط قهوه مینوشند، کمترین میزان مرگ و میر کلی را در اثر شرایط مختلف دارند.
- چای خطر مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی و سرطان را به ویژه در مردان کاهش میدهد.
- مردانی که ۳۰ تا ۵۰ درصد چای مینوشند، در مقایسه با افرادی که فقط قهوه مینوشند، کمترین خطر مرگ و میر را دارند.
نتیجه کلی مطالعه این است که قهوه و چای هر دو بستـه به مقدار مصرف، فواید خاص خود را دارند. این فواید ممکن است در بین مردان و زنان متفاوت باشد. تفاوت اثربخشی قهوه و چای بر اساس جنسیت، به نحوه تأثیر قهوه بر هورمونهای جنسی مربوط است.
خلاصه هر آنچه که باید در مورد خواص قهوه بدانید
قهوه از جمه نوشیدنیهای پرخاصیتی است که مزایای فوقالعادهای برای سلامتی دارد. از مهمترین خواص قهوه میتوان به حفظ سلامت قلب و کبد و پیشگیری از چاقی و دیابت نوع ۲ اشاره کرد.
مطالعات نشان میدهند که مصرف سه تا چهار فنجان قهوه در روز برای اکثر مردم بیخطر است. در عوض، فواید بینظیری را برای بدن به ارمغان میآورد. البته لازم به ذکر است که مصرف دخانیات و سیگار، فواید نوشیدن قهوه را از بین میبرد.
کافئین اصلیترین جزء قهوه است که اغلب خواص قهوه از این ماده ارزشمند نشات میگیرند. با این حال، مصرف بیش از حد این ماده موجب بروز برخی عوارض احتمالی نیز میشود که باید بدان توجه کرد.
خوب